اهدای کتاب شاهنامه شاه طهماسبی به فرهنگستان علوم

بانک‌ پاسارگاد، در راستای ایفای مسئولیت‌های اجتماعی خود، شاهنامه شاه‌طهماسبی، فاخرترین کتاب تاریخی، هنری و فرهنگی کشور را به فرهنگستان علوم اهدا کرد. به گزارش روابط‌ عمومی بانک‌ پاسارگاد، طی مراسمی با حضور دکتر رضا داوری اردکانی، رییس فرهنگستان علوم، برخی از کارشناسان این فرهنگستان و جمعی از مدیران بانک‌ پاسارگاد، کتاب شاهنامه شاه‌طهماسبی به عنوان شاخص‌ترین و مهم‌ترین اثر فرهنگی، هنری و تاریخی ایران جهت بهره‌مندی کارشناسان به این فرهنگستان اهدا شد.

گفتنی است کتاب «شاهنامه شاه‌طهماسبی» به‌عنوان فاخرترین، شاخص‌ترین و مهم‌ترین اثر فرهنگی، هنری و تاریخی ایران، پس از 20 سال تلاش، با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، فرهنگستان‌ هنر و بانک‌ پاسارگاد جمع‌آوری و به چاپ رسیده‌است. این بانک به دلیل حمایت از چاپ این کتاب، به عنوان حامی برگزیده نسخ خطی، در چهاردهمین آیین بزرگداشت حامیان نسخ خطی معرفی شد.

 شایان ذکر است نگارش شاهنامه طهماسبی در سال 928 هجری قمری آغاز شد. دو سال بعد شاه اسماعیل از دنیا رفت و شاه طهماسبی که نوجوانی 11 ساله بود بر تخت سلطنت نشست. کار نگارش شاهنامه نشان می‌دهد مشاورینی در کنار او حضور داشتند که موضوع را پیگیری کردند و سرانجام در سال 948 نگارش این اثر هنری به پایان رسید. در آن زمان سلطان سلیم اول سلطان عثمانی از دنیا رفت و فرزندش سلطان سلیم دوم به حکومت رسید. بدین جهت هیأتی 400 نفره از ایران هدایایی به بارگاه او بردند که شاهنامه طهماسبی یکی از آن‌ها محسوب می‌شود.

این شاهنامه تا اواخر حکومت عثمانی در خاک این کشور باقی ماند اما در دوره ضعف این حکومت، این کتاب نیز جا به جا شد و در اوایل قرن 20 در اختیار یک فرانسوی قرار گرفت. پس از مرگ این فرانسوی، وارثان او شاهنامه را به هوتون، که یک ثروتمند آمریکایی و رییس موزه متروپولیتن نیویورک بود، فروختند. مالک جدید شاهنامه ابتدا به بهانه عکس‌برداری و در واقع برای فرار از مالیات، این اثر هنری را ورق ورق کرد و 78 برگ آن را به موزه متروپولیتن اهدا کرد و بخش دیگری از اوراق را در حراجی‌ها به فروش رساند. 118 برگ شاهنامه در اختیار هوتون باقی مانده‌ بود.

پیش از انقلاب‌اسلامی تلاش‌هایی برای پس گرفتن آن انجام شد اما به نتیجه نرسید. بعد از پایان دفاع مقدس، شادروان دکتر حسن حبیبی موضوع را پیگیری کرد و مذاکراتی برای این مسئله با وارثان هوتون انجام شد و در نهایت 118 برگ شاهنامه به ایران رسید. این کتاب حاوی تصاویر 116 نگاره، جلد، آستر بدرقه، سرلوح و دیگر تذهیب‌های موجود در موزه هنرهای معاصر، به همراه 33 نگاره از موزه متروپولیتن، 10 نگاره از مجموعه خلیلی در لندن، 9 نگاره از بنیاد آقاخان، 3 نگاره از موزه هنرهای ‌اسلامی قطر، 13 تصویر متن شاهنامه (نمونه خط و جدول‌بندی) و یک نگاره از موزه رضا عباسی تهران است که هر کدام از این نگاره‌ها، شرحی به دو زبان فارسی و لاتین دارد.