بیش از 250نقطه معدنی دارای سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی، بیش از 32حوزه شغلی در مشاغل خانگی که با کمتر از 20میلیون تومان قابل راه اندازی هستند، امکان ایجاد بیش از 100شغل کارگاهی و کارخانه ای، ظرفیت اشتغال زایی یک میلیون نفری صنعت طلا و جواهر، امکان کارآفرینی برای بیش از 200هزار نفر در حوزه سنگ های قیمتی و طلاسازی، امکان راه اندازی کارگاه طلاسازی با کمتر از 400میلیون تومان و. . . همه موارد یادشده نشان از ظرفیت های بی شمار صنعت طلا و جواهر است که امکان رشد و رونق صنایع کوچک بسیاری را نیز فراهم می کند.
صنایع کوچک؛ اهمیت چنین بخشی از اقتصاد یک کشور به حدی بوده که روز ویژه ای را در تقویم رسمی به خود اختصاص داده است. مهم ترین ویژگی این بعد از اقتصاد، سرمایه کم، ریسک پایین، اشتغال زایی بسیار به ویژه به صورت محلی و درآمدزایی مناسب است. مسائلی از این دست موجب شده تا صنایع کوچک سهم مهمی در برنامه های اقتصادی کشورها داشته باشند.
در ایران نیز فرصت های بی شماری برای فراهم کردن زمینه های رشد صنایع کوچک فراهم است. یکی از این حوزه ها بازار طلا و جواهر است که مشاغل زیادی را حول خود گرد آورده است. «فرصت امروز» در این گزارش در گفت وگو با عبادالله محمدولی، رئیس انجمن صنفی کارفرمایان طلا و جواهر تهران و محمدرضا گل پرور از کارشناسان و تولیدکنندگان این بازار به بررسی ظرفیت های این حوزه جهت اشتغال زایی و درآمدآفرینی پرداخته است.
بیش از 250نقطه معدنی طلایی
محمدولی در ابتدا با اشاره به امکان ایجاد اشتغال در این حوزه می گوید: اکتشاف و استخراج معادن، تولید و مزین کردن سنگ در تلفیق با محصولات دیگر، مرصع کاری، تراش انواع سنگ ها و ده ها رشته تخصصی دیگر در این حوزه امکان ایجاد و رشد دارند.
وی ادامه می دهد: در حال حاضر در کشورمان بین 200 تا 250 نقطه معدنی در حوزه سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی شناسایی شده است که با چنین ظرفیتی می توان زمینه های ایجاد بیش از 100شغل کارگاهی، کارخانه ای و خانگی را فراهم کرد. مشاغلی که کوچک ترین آلاینگی محیط زیستی و آلایندگی صوتی را به همراه ندارند و در مساحت اندکی راه اندازی می شوند و حتی در خانه هم قابل پیگیری هستند. کما اینکه 32حوزه شغلی تعریف شده در مشاغل خانگی مربوط به طلا و جواهر و سنگ های قیمتی است.
وی اضافه می کند: حوزه طلاسازی این امکان را دارد که برای بیش از 200هزار نفر ایجاد اشتغال کند. درحالی که آمار فعلی حکایت از اشتغال 20هزار نفری در این حوزه دارد. همچنین کل صنعت طلا و جواهر ظرفیت ایجاد اشتغال برای بیش از یک میلیون نفر را دارد.
طلا بازار دائمی می خواهد
این مقام مسئول در ادامه و در ارتباط با این مسئله که چرا تاکنون با وجود چنین ظرفیتی بخش های زیادی از آن نادیده گرفته شده درحالی که بیکاری زیادی در کشور به چشم می خورد، می گوید: از جمله مسائلی که برای خود ما دغدغه محسوب می شود همین امر است و پیوسته بر این نکته تأکید کرده ایم که تنها خواسته ما از دولت ایجاد بازارهای دائمی برای خریدوفروش تولیدات کارگاه ها و محصولات تولیدشده در خانه ها است.
به این صورت که در شهرهای مختلف که از مراکز تولید جواهرات هم به شمار می روند، می توان بازارچه های دائمی طلا و جواهر ایجاد کرد؛ بازارچه هایی که حتی می تواند به صورت فصلی و از استانی به استان دیگر هم جشنواره هایی برگزار کند. همین امر در نهایت به حضور خریداران در این بازارچه ها منجر می شود و رونق تولید را به همراه دارد. محمدولی ضرورت چنین امری را آدرس دار شدن بازارچه ها می داند و اینکه می توانند به عنوان مکان های گردشگری نیز به شمار بیایند.
در این صورت با ورود گردشگران خارجی به ایران و گردشگران ایرانی در این محل ها می توان به رونق حوزه طلا و جواهر امید بسیار داشت. وی اضافه می کند: در این حوزه با تنوع قیمت بسیار زیادی مواجه هستیم و همین امر از نقاط قوت آن به شمار می رود چون همه افراد با هر توان مالی قادر خواهند بود طلا و جواهر خریداری کنند.
محمدولی نقش شهرداری ها را برای ایجاد چنین بازارچه هایی پررنگ توصیف کرده و اضافه می کند: شهرداری ها در هر شهری به دلیل برخورداری از امکانات زمین و مکان می توانند فضایی را به چنین امری اختصاص دهند. رونق چنین امری در نهایت به تأمین سرمایه در گردش کارگاه ها منجر می شود و به کارگیری نیروی انسانی بیشتر و افزایش تولید را در پی دارد؛ تولیدی که می تواند به صادرات هم بینجامد، در حالی فعلاً صادرات و ارزآوری در این زمینه نداریم.
محمدولی در ادامه به امکان راه اندازی کسب وکار خانگی در حوزه طلا و جواهر اشاره می کند و می گوید: در محیط خانه و با کمتر از 20میلیون تومان می توان درآمدزایی کرد. کافی است دستگاه تراشی خریداری شود و آموزش هایی بین شش ماه تایک سال ببینند. در این صورت بعد از گذشت سه سال می توانند کارشان را توسعه دهند و به کارآفرین موفقی تبدیل شوند.
هر متر مربع، یک شاغل طلایی
همچنین محمدرضا گل پرور از تولیدکنندگان و کارشناسان این حوزه به «فرصت امروز» می گوید: شرایط کار در صنعت طلا و جواهر به نحوی است که در هر مترمربع، یک نفر صاحب شغل می شود بدون اینکه سرمایه کلانی هزینه شده باشد.
وی اضافه می کند: دستگاه تراش سنگ راف تنها 600هزار تومان قیمت دارد. همچنین موم کاری از جمله کارهای روند طلاسازی است که در خانه هم انجام می شود و به ویژه خانم ها متقاضی آن هستند. این کار با دستگاهی که کمتر از 300هزار تومان قیمت دارد، انجام می شود.
گل پرور همچنین اشاره می کند: برای راه اندازی یک کارگاه تولیدی 50متری به دو کیلو طلا به ارزش 300میلیون تومان نیاز است و با ابزارآلاتی تا 100میلیون تومان می توان کارگاه را تجهیز کرد. چنین کارگاهی برای بیش از 20نفر اشتغال زایی می کند.
وی با اشاره به دستگاه های مورد نیاز برای راه اندازی یک کارگاه می افزاید: دستگاه تراش، موتور پرداخت کار، دستگاه سی ان سی، دستگاه لیزر، پرینتر سه بعدی و. . . از مهم ترین دستگاه ها و ابزارهای طلاسازی هستند و ادامه می دهد: بخش اعظم چنین دستگاه ها و وسایلی با مهندسی معکوس بومی سازی شده و در کشورمان تولید می شوند. به لحاظ کیفیت نیز چیزی از دستگاه های وارداتی کم ندارند.
این کارشناس صنعت طلا و جواهر نداشتن شمش خالص را از مهم ترین مسائل این حوزه دانسته و می گوید: مواد اولیه داریم و در این زمینه مشکلی نداریم، اما مسئله مهم نداشتن شمش خالص است. چون دولت 9درصد تعرفه واردات روی شمش قرار داده است و این مسئله وارداتش را غیراقتصادی می سازد. به همین دلیل راه قاچاق هم باز شده است و تولیدکنندگان و کارگاه داران مجبور هستند از طلاهای برگشتی و طلاهای کهنه و ذوب کردن شان برای طلاسازی استفاده کنند.