وزیر راه و شهرسازی در جلسه كارگروه توسعه زیربنایی سواحل مكران گزارشی از پیشرفت طرح ویژه توسعه و عمران سواحل مكران ارائه كرد و به تشریح پروژهها و طرحهای مختلف این وزارتخانه در بخش زیربنایی در این منطقه پرداخت. به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، جلسه كارگروه توسعه زیربنایی سواحل مكران روز گذشته به ریاست معاون اول رییس جمهور برگزار شد. در این نشست درخصوص طرحها و برنامههای دولت برای توسعه سواحل مكران در بخش زیربنایی، انرژی، صنعت، كشاورزی و شیلات بحث و تبادلنظر و تصمیماتی در راستای رفع محرومیت، ارتقای امنیت و توسعه پایدار و متوازن این سواحل اتخاذ شد.
اسحاق جهانگیری در این جلسه با تاكید بر این كه توسعه اقتصاد دریایی جنوب كشور در محور چابهار – خرمشهر با تأكید بر سواحل مكران، یكی از سیاستهای كلی برنامه ششم توسعه است كه اخیراً توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شده گفت: توسعه و آباد شدن این سواحل همكاری و تلاش همه دستگاهها و بخشهای مختلف را میطلبد.
معاون اول رییس جمهور با یادآوری این نكته كه البته ایده توسعه سواحل مكران با سفر مقام معظم رهبری به بندرعباس مطرح شده بود، اظهار داشت: رییسجمهور نیز در بازدید خود از این منطقه، توسعه سواحل مكران را یكی از برنامههای كلیدی دولت معرفی كرده و تصمیم دولت درخصوص ایجاد منطقه آزاد در این منطقه را به مردم اعلام كرده است. وی افزود: خوشبختانه بخش عمدهای از طرحهای سفر مقام معظم رهبری به این منطقه اجرایی شده و از سازمان مدیریت و برنامهریزی كشور انتظار داریم با وجود محدودیتهای موجود در اعتبارات دولت و بودجه در سال جاری به جهت اهمیت سواحل مكران و تاكیدات ویژه مقام معظم رهبری، اعتبارات مورد نیاز اجرا و تكمیل همه مصوبات سفر ایشان را تامین كند.
وی همچنین بر ضرورت مطالعه و تدوین طرحی جامع برای توسعه زیربنایی سواحل مكران تاكید كرد و از وزارت راه و شهرسازی، سازمان محیطزیست و سازمان مدیریت و برنامهریزی كشور خواست برای این موضوع وقت ویژه بگذارند و در اسرع وقت طرحی جامع تهیه كنند. معاون اول رئیس جمهور بیان كرد: نیروی دریایی نیز از ظرفیتهای گستردهای برای كمك به توسعه این سواحل برخوردار است و دستگاههای متولی میتوانند ضمن رعایت محدودیتهای نیروهای مسلح، از آنان برای توسعه این سواحل كمك بگیرند.
وزیر نفت نیز در این جلسه با توضیح درباره برخی طرحهای وزارت نفت در این منطقه تاكید كرد: طرح توسعه سواحل مكران باید طرحی جامع باشد و در آن همه مسائل از صفر تا صد دیده شود و سهم و وظایف هر دستگاه كاملا مشخص باشد.
در این نشست وزیر صنعت، معدن و تجارت هم برنامهها و طرحهای پیشبینی شده این وزارتخانه جهت توسعه سواحل مكران را تشریح كرد و از احداث مجتمع فولاد مكران، احداث مجتمع تولید فولاد اسفنجی مكران، تكمیل مجتمع پتروشیمی مكران، احداث شهرك صنعتی جاسك و احداث مجتمع شمش فولاد با ظرفیت 2میلیون تن در منطقه چابهار بهعنوان برخی طرحهای صنعتی در این منطقه یاد كرد.
چیتچیان، وزیر نیرو نیز با تاكید بر اینكه مطالعات و طرح جامع توسعه سواحل مكران باید دارای برنامه زمانبندی بوده و متولی مشخصی داشته باشد، توسعه شبكه برق، تولید برق و احداث نیروگاه و تامین آب در سواحل مكران را از برنامههای وزارت نیرو در این منطقه برشمرد.
در این جلسه كه وزرای دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، آموزشوپرورش، بهداشت، درمان و آموزش پزشكی، كشور، رییس سازمان حفاظت محیطزیست، دبیر شورای هماهنگی مناطق آزاد تجاری، صنعتی و ویژه اقتصادی، استاندار هرمزگان و برخی مسئولان ستاد كل نیروهای مسلح و نیروی دریایی ارتش نیز حضور داشتند، گزارشی از پیشرفت پروژههای مصوب سفر مقام معظم رهبری به بندرعباس و نیز مصوبات جلسات پیشین كارگروه ارائه و توضیحاتی درخصوص پیشرفت فیزیكی این پروژهها و اعتبارات مورد نیاز برای تكمیل آن مطرح شد.
مُكران از نظر تاریخی سرزمینی ساحلی در جنوب شرقی ایران و جنوب غربی پاكستان است كه در طول خلیج عمان از رأسالكوه در غرب جاسك تا لاس بلا در جنوب غربی ایالت بلوچستان پاكستان گسترده است. یكی از مهمترین قابلیتهای این منطقه، مجاورت آن با آبهای آزاد بینالمللی در سرتاسر مرز جنوبی، همسایگی مستقیم با كشورهای پاكستان و افغانستان و بهطور غیرمستقیم با كشورهای آسیای مركزی (از طریق تركمنستان) است كه یك راه غیرقابل چشمپوشی برای این كشورهای محصور در خشكی (بهجز پاكستان) به دریاهای آزاد محسوب میشود.
استان سیستان و بلوچستان در مسیر دو كریدور از سه كریدور ترانزیتی بزرگ دنیا قرار دارد. این امر، منطقه مكران را بهعنوان محور ترانزیتی طرح توسعه جنوب شرق مطرح میكند. همچنین بندر چابهار یكی از چهارراههای اصلی كریدور جنوبی تجارت جهانی نیز محسوب میشود. این بندر به علت موقعیت استراتژیك خود و دستیابی به آبهای آزاد بینالمللی، جایگاه ویژهای در مبادلات بین ایران و سایر نقاط منطقه دارد. چابهار نسبت به سایر نقاط ساحلی ایران، مزیتهای خاص خود را دارد. آبهای عمیق در خلیج چابهار، شرایط پهلوگیری كشتیهای بزرگ و ایجاد تاسیسات بندری را فراهم میكند. این بندر، مهمترین بندر تجاری خارج از حوضچه خلیجفارس است.
بنادر جاسك، سیریك، كوهستك، تیاب، هرمز و بندر شهید حقانی در كنار بندر شهید باهنر از جمله بنادر مهم تحت مدیریت اداره بنادر و دریانوردی شهید باهنر است كه در سواحل جنوب كشور دارای اهمیت است. بندر سیریك در خط الراس مناطق دریایی جنوب ایران یعنی در محل تلاقی دریای عمان و خلیج فارس است و این بندر از حوضچهای به وسعت ۳۴هكتار برخوردار است كه ۱۵هكتار اراضی استحصالی و ۳۶هكتار اراضی قابل واگذاری دارد. بندر جاسك با ۱۶.۷هكتار اراضی پسكرانه و ۱۸هكتار مساحت حوضچه موقعیت خوبی دارد كه این بندر در حال حاضر دارای یك انبار ۴هزارمترمربعی مسقف برای محمولههای تربار است. ترمینال مسافری بندر جاسك ۴۵۰۰مترمربع زیربنا دارد. از سوی دیگر، مقدمات لازم برای انجام مسافرتهای خارجی در این بندر از جمله استقرار اداره گذرنامه فراهم شده است. بنابر این گزارش لایروبی خور تیاب و توسعه بندر آن در حال حاضر در دست اقدام است كه شامل ۳۴۵هزار متر مكعب لایروبی حوضچه و۷۲هزار متر مكعب لایروبی دهانه خور است.