مدیریت زمان سفر موضوعی است که چند سال اخیر در آستانه تعطیلات بهویژه نزدیک به ایام نوروز از سوی نهادهای دستاندرکار در برگزاری سفرهای جادهای مطرح میشود. وقتی میزان تردد وسایل نقلیه در روزهای نوروز سال 93 در محورهای ارتباطی استان البرز چیزی بیش از 18 میلیون بوده، مقوله مدیریت زمان سفر اهمیت پیدا میکند. ترافیک آن هم در روزهای مشخص سفرهای رفت و روزهای پایانی تعطیلات برای برگشت در مسیرهای پرتردد بهویژه محورهای منتهی به استانهای شمالی شود و مسیر قم – تهران اجتنابناپذیر است. 90 درصد جابهجایی مسافران از طریق جاده انجام میشود.
این در حالی است که زیرساختهای جادهای بسیار محدود است بهطوری که تنها 2 درصد از شبکه جادهای کشورمان آزادراه است و جادههای منتهی به تهران کفاف این حجم از تردد خودرو را نمیدهد و از سوی دیگر آمارها نشان میدهد افزایش تعداد خودرو سالانه بسیار بیشتر از رشد زیرساختهای جادهای است. بنابراین با این وجود، مدیریت زمان سفر میتواند در کاهش میزان معطلی پشت ترافیک بسیار موثر باشد. یکی از راهکارها در مدیریت زمان سفر، استفاده از دادههای سیستم ITS جادهای است یعنی استفاده از دادههایی که از طریق تکنولوژیهای جدید که در جادهها به کار گرفته شده مانند دوربینهای ترددشمار آنلاین یا دوربینهای ثبت تصاویر جادهای بهصورت اطلاعات در اختیار کاربر نهایی (مسافران) گذاشته میشود.
در این باره علیاکبر آشوری، رییس مرکز مدیریت راههای کشور به «فرصت امروز» میگوید: در حال حاضر چندین سامانه راهاندازی شده تا مسافران قبل از حرکت از وضعیت جاده موردنظر خود مطلع شوند و با آگاهی از شرایط موجود سفر خود را از مبدا شروع کنند. وی در گفتوگو با «فرصت امروز» به تشریح راههای ارتباطی برای آگاهی از وضعیت جادههای کشور و مدیریت زمان سفر مبتنی بر این اطلاعات پرداخت.
متداولترین روشی که مردم و مسافران از طریق آن از وضعیت جادههای کشور مطلع میشوند، چیست؟
چندین سال است که سامانه گویای 141 وزارت راهوشهرسازی اطلاعات راههای کشور و شرایط جوی محورهای مختلف را در اختیار مردم میگذارد اما به تازگی این شماره تماس سهرقمی به اپراتور و کارشناس متصل میشود و مسافران میتوانند سوالات خود را از کارشناس مربوط بپرسند و ارتباط بهصورت دو طرفه برقرار میشود البته هنوز هم بخش گویای آن برقرار است و یکسری از اطلاعات از این طریق به متقاضیان داده میشود. اما با استفاده با سیستمهای ITS راههای اخذ اطلاعات از وضعیت جادههای کشور بسیار متنوع و متعدد شده است و سیستمهای جدیدی هم برای نظارت بر جادهها و هم برای ارائه اطلاعات به مسافران راهاندازی شده است.
کارکرد این ابزارهای جدید چگونه است؟
همانطور که میدانید یکی از سیاستهای سازمان افزایش دوربینهای آنلاین ترددشمار و ثبت تخلف سرعت در محورهای شریانی و سایر جادههای فرعی و اصلی کشورمان است که علاوه بر نظارت و کاربردی که برای سازمان و پلیس راه و سایر نهادها دارد میتواند آخرین وضعیت راههای کشور را هم برای مسافران به نمایش بگذارد. مسافران میتوانند با مراجعه به آدرس اینترنتی WWW.IRAN141.IR آخرین تصاویر و وضعیت جاده موردنظر خود را مشاهده کنند و این تصاویر هر 5 دقیقه یک بار به روز میشود بنابراین اطلاعات کاملا کاربردی است. از این طریق حتی میتوانند علت انسداد و ترافیک را هم مشاهده کنند. این روش اخذ اطلاعات از جدیدترین و پیشرفتهترین ابزارهای موجود است.
با این وجود هنوز سامانه پیامکی هم برای اخذ اطلاعات از وضعیت جادههای کشور فعال است؟
بله! همانطور که گفتم راههای متنوع و متعددی برای دادن اطلاعات به مسافران درنظر گرفتهایم که یکی از این روشها دادن اطلاعات از طریق سامانه پیامکی است. مسافرانی که علاقهمند هستند از این طریق از وضعیت جاده موردنظر خود مطلع شوند باید نام شهر مبدا- نقطه- نام شهر مقصد را به 1000141 ارسال کنند و پس از چند لحظه مرکز اطلاعات وضعیت محورهای موجود در طول مسیر اعم از شرایط جوی، انسدادهای احتمالی و علت انسداد را برای متقاضی ارسال میکند. البته سامانه پیامکی 2000141 هم برای ارسال انتقادات و پیشنهادات مردم و مسافران فعال است.
سریعترین روشی که علت ترافیک و زمان روانسازی آن را در اختیار مسافران قرار میدهد کدام است؟
مسافرانی که پشت ترافیک ماندهاند میتوانند با شماره 141 تماس بگیرند و با ارائه اطلاعات جاده و نقطه ترافیکی از علت ترافیک به وجود آمده مطلع شوند و همچنین کارشناس با مشاهده تصاویر و گرفتن اطلاعات از سایر نهادهای دستاندرکار مانند پلیس راه میتواند زمان روانسازی ترافیک را بهطور تخمینی به مسافران اطلاع دهد.