سکوت درباره شریک چهارم ایران خودرو / فیات فقط یک بازی رسانه‌ای است؟

هفدهم بهمن ماه سال گذشته بود که مدیرعامل ایران خودرو از فیات به‌عنوان شریک چهارم این شرکت نام برد و گفت که این شرکت ایتالیایی برای همکاری با بزرگ‌ترین خودروساز جاده مخصوص، به ایران خواهد آمد. حالا با گذشت چهار ماه از اعلام این خبر، نه‌تنها سکوتی معنادار درباره این شریک ایتالیایی در جاده مخصوص حاکم است بلکه برخی از فعالان صنعت خودرو این موضوع را فقط یک بازی رسانه‌ای برای بالا بردن ارزش سهام ایران خودرو می‌دانند. 

بازی فیات با خودروسازان ایرانی، با حضور هیأت بلند پایه ایتالیایی در ایران از پاییز سال گذشته آغاز شد. آنجا که رئیس کمیته بین‌المللی کنفدراسیون صاحبان صنایع ایتالیایی از برنامه‌ریزی برای تولید 2میلیون خودروی مشترک ایرانی- ایتالیایی خبر داد و پس از آن محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره این شراکت گفت: «‌بیش از 10 سال پیش مذاکراتی بین خودروسازان ایرانی و فیات انجام شده بود اما از آنجا که این شرکت با آمریکا همکاری خود را آغاز کرد، به فیات اجازه همکاری با ایران داده نشد.

اکنون ما برای همکاری با فیات برای تولید خودروهای سبک، تجاری، موتورهای گازسوز و اتوبوس آماده‌ایم و براساس برنامه‌ریزی‌ها قرار است در کمتر از 10 سال، 3میلیون خودرو تولید شود که یک سوم آن صادراتی باشد.‌»‌ ‌

تا اینجای کار نامی از ایران خودرو به میان نیامده بود تا اینکه هاشم یکه زارع، مدیرعامل ایران خودرو از نهایی شدن فیات برای گزینه چهارم شراکت ایران خودرو و حتی تبدیل شدن آن به شریک اصلی ایران خودرو خبر داد. اما اکنون با گذشت چهار ماه از این اعلام حتی عکسی از این مذاکرات منتشر نشده که گواهی انجام مذاکره‌ای در سطوح بالا باشد و همین موضوع این شایعه را تقویت می‌کند که شاید فیات فقط نامی برای بالا بردن ارزش سهام آبی‌های جاده مخصوص بوده است. اما می‌توان این تئوری را تأیید کرد؟

یک کارشناس صنعت خودرو، که نخواست نامش فاش شود در این زمینه به «فرصت امروز» می‌گوید: «هیچ مذاکره رسمی و در سطح بالایی با فیات انجام نشده و این شراکت بیشتر به بازی رسانه‌ای برای بالا بردن ارزش سهام ایران خودرو و امتیاز گرفتن بیشتر از سایر شرکای خارجی شبیه است. فیات هم به این اتفاق معترض نیست زیرا بدش نمی‌آید که نامش در بازار ایران بپیچد و مردم منتظر واردات محصولات این شرکت باشند. براساس اطلاعات من آنگونه که گفته می‌شود این مذاکرات جدی نیست وگرنه تاکنون تفاهم‌نامه‌ای به امضا رسیده بود.‌»‌ ‌

فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو اما با تأکید بر وجود این مذاکرات، در گفت‌وگو با «فرصت امروز» اظهار می‌کند: «چند جلسه مذاکره انجام شده است اما این‌گونه که به نظر می‌رسد فیات یک سری محدودیت‌ها دارد. سال گذشته ما گزارشی به فیات ارائه کردیم اما اکنون مشخص نیست که چرا درباره این مذاکرات سکوت اتخاذ شده است. البته سطح همه مذاکرات کاهش پیدا کرده و دلیل عمده آن مسئله بانکی است.

از سوی دیگر هم ایران خودرو بازی رسانه‌ای خود را دارد و هر روز نام یک شریک به میان می‌آید. ممکن است جلساتی هم با این شرکت‌ها برگزار شود اما در حدی نیست که بخواهد رسانه‌ای شود و این عکس‌العمل شرکت‌هایی نظیر فیات و نیسان را متعجب کرده است.‌»‌ ‌

او می‌افزاید: «رسانه‌ای کردن این مذاکرات در سطح فعلی بیشتر شبیه تبلیغات است و اینکه توقع داشته باشیم به‌زودی به نتیجه برسند، اشتباه است.‌»‌ ‌

اکنون ایران خودرو با امضای قرارداد با پژو فعلاً از همه خودروسازان ایرانی پیشی گرفته و سکوت درباره روند مذاکرات هم فقط مخصوص این شرکت نیست. مذاکرات سایپا با رنو و سیتروئن هم، همین دوران را طی می‌کند. اما این پرسش به ذهن خطور می‌کند که در پیش‌بینی‌های دولت برای رشد اقتصادی برای صنعت خودرو و در دل آن شراکت با خودروسازان خارجی، حساب ویژه‌ای باز می‌شود. حالا با این تأخیری که به نظر نمی‌رسد به‌زودی هم به سرانجام برسد چه بر سر پیش‌بینی‌ها می‌آید؟

زاوه، در پاسخ به این پرسش تصریح می‌کند: «کارشناسان مستقل پیش‌بینی می‌کردند که اثرات قراردادهای خارجی اگر منعقد شوند دست کم در سال 97 در بازار مشهود خواهد بود، زیرا فراهم کردن زیرساخت‌ها و اعتبارسنجی بانک‌های ایرانی زمان‌بر خواهد بود. هرچقدر هم که این مذاکرات زمان بیشتری ببرد طبیعتا تأثیرات آن در بازار نیز دیرتر مشهود خواهد شد.

می‌توانیم امیدوار باشیم که در نیمه دوم سال 96 شاهد سرمایه‌گذاری در ایران باشیم و در نیمه دوم سال 97 اثرات محصولات جدید را ببینیم.‌»‌ ‌

گفته می‌شود یکی از دلایل تأخیر در مذاکره با فیات تغییر مسئولان مذاکره‌کننده این شرکت است.

ارتباط با نویسنده : dadashloo@gmail.com