بانکداری الکترونیکی چند سالی است که در کشور ما رونق گرفته و با خدماتی که بانکها و اپراتورها در اختیار مردم قرار میدهند استفاده از این روشها روز به روز در حال افزایش است و کاربران زیادی جذب استفاده از این خدمات میشوند. یکی از روشهایی که میتوان گفت بهتازگی و البته به آرامی در حال فراگیر شدن است استفاده از کدهایی با نام USSD (Unstructured Supplementary Service Data) است که همه مشترکان تلفن همراه میتوانند از آنها استفاده کنند.
یکی از این کدها همان شمارهای است که مشترکان سیم کارتهای اعتباری هنگام اطلاع از موجودی خط خود شمارهگیری میکنند. این کدها که بر مبنای شبکه GSM پایهریزی شده است برای تبادل اطلاعات به شبکه اینترنت نیازی ندارد و تقریبا با تمام گوشیهای موجود میتوان از ارسال و دریافت این گونه پیامها استفاده کرد.
اما به گفته کارشناسان، خدماترسانی این کدها در کشور ما با توجه به اینکه نیاز به زیرساختهای خاصی ندارد مهجور مانده و جای پیشرفت زیادی دارد. فرهاد باقری، کارشناس بانکداری الکترونیک درباره هزینه استفاده از USSD ها میگوید: از این روش میتوان در کارگزاریها و سازمان بورس استفاده کرد تا سهامداران در هر زمان بتوانند اطلاعات دقیقی از سهامهای خود به دست آورند و حتی سهامهایی را خریدو فروش کنند.
وی افزود: استفاده از این خدمات در حالت عادی رایگان است و هیچ هزینهای برای مشترک ندارد، اما برخی از این خدمات مثل موجودی گرفتن حساب هزینهای را برای کاربر در بر دارد که آن هم طبق مصوبه بانک مرکزی بوده که از تاریخ 20 خرداد 1393 به ازای هر بار کنترل موجودی، مبلغ 1206 ریال توسط بانک صادرکننده کارت کسر میشود.
باقری گفت: این کدها خدمات زیادی را به همراه دارد، اما اطلاعرسانی خوبی در این زمینه نمیشود و بیشتر مشترکان از چگونگی ارائه این خدمات بیاطلاع هستند. وی اظهار کرد: اگر اطلاعرسانیها در این زمینه افزایش یابد به جرات میتوان گفت بسیاری از هزینهها از دوش دولت برداشته میشود و در وقت مشترکان که مثلا برای خرید شارژ یا موجودی حساب در صف خودپردازها هستند صرفهجویی میشود.
این کارشناس در باره دیگر خدماتی که این کدها میتوانند ارائه کنند، گفت: با کدهای USSD میتوان کارهایی مثل انتقال وجه، اعلام موجودی، خرید شارژ، پرداخت قبوض و حتی پرداخت کمکهای خیرخواهانه را انجام داد. بعضی از شرکتها و بانکهای ارائهدهنده این کدها در مواقعی خاص مثل عید فطر گزینه پرداخت فطریه را نیز فعال میکنند. محیط ساده کار با این کدها باعث میشوند که شما بدون هیچگونه سردرگمی کارهای بانکی خود را به راحتی انجام دهید.
وی افزود: ارتباط پیام از طریق USSD شباهت بسیار زیادی به انتقال پیام از طریق پیامک (SMS) دارد، اما با وجود تمامی این شباهتها یک اختلاف بزرگ بین این دو موجود است و آن در نحوه انتقال اطلاعات است. پیامک از مکانیزم ذخیره و فرستادن دوبــاره (Store And Forward) استفاده میکند در حالی که USSD نشستگر (Session Oriented) است.
این بدین معناست که SMS پس از دریافت شدن در شبکه ذخیره شده و در زمانی دیگر برای مقصد فرستاده میشود، اما در USSD پیغام در همان زمان ارسال دریافت خواهد شد. تفاوت عمده دیگر این است که USSD یک روش برقراری ارتباط بین گوشی با شبکه و برعکس است، اما پیامک برای ارتباط گوشی با گوشی به کار میرود.
هادی میری، کارشناس تجارت الکترونیک نیز درباره این کدها میگوید: USSD ها علاوه بر خدماتی که در زمینه بانکداری به مشترکان ارائه میدهد میتواند گزینه خوبی برای اطلاعرسانی و معرفی خدمات شرکتهای خصوصی هم باشد و از این طریق برخی خدمات خود مثل پرداخت وجه یا آشنایی با شرکت را در اختیار مشتریان خود قرار دهد.
وی افزود: در بعد امنیتی، USSD دارای ساختاری مجزا برای تامین امنیت نیست و از استانداردها و مکانیزمهای امنیتی شبکه GSM/UMTS استفاده میکند که در واقع یکی از مشخصههای اصلی این پیامها عدم ذخیرهسازی در سمت کلاینت یا همان موبایل است. میری اظهار کرد: استفاده از این روش در حال فراگیر شدن است وشرکتهای دولتی و حتی شهرداریها خدماترسانی خوبی را در این زمینه انجام دادهاند.