فرش در رویای عرش

حذف ممنوعیت واردات فرش و صنایع‌دستی ایران به آمریکا بازار بزرگی را پیش‌روی کشورمان قرار می‌دهد. مدیرکل دفتر صادرات صنایع‌دستی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشور معتقد است متن توافق نامه برجام برای تولید‌کنندگان و صادرکنندگان صنایع‌دستی امید‌وار‌کننده است. پویا محمودیان با بیان این مطلب به «فرصت امروز» می‌گوید: بیش از یک دهه است که صادرکنندگان ما نمی‌توانند کالایشان را به کشورهای اروپایی و آمریکا صادر کنند و بازار صنایع دستی را کشورهای دیگری تصاحب کرده‌اند. به گفته وی تا پیش از تحریم‌ها آمریکا و انگلیس از بزرگ‌ترین بازارهای صادراتی فرش و صنایع‌دستی کشور بودند.

این مقام مسئول در صادرات صنایع‌دستی ادامه می‌دهد: برای ما این دو بازار خیلی اهمیت دارد و در حال تلاش و برنامه‌ریزی هستیم تا بتوانیم همچنان جایگاه خودمان را در این کشورها به دست بیاوریم. در این سال‌ها به‌هرحال جای خالی بازار ایران را دیگر کشورها پر کرده‌اند و به دست آوردن آنها شاید آسان به نظر نرسد. محمودیان در چگونگی برنامه‌ریزی برای ورود مجدد به بازار این کشورها توضیح می‌دهد: ما در کنار برنامه‌ریزی که برای این کار داریم از همه فرصت‌ها استفاده خواهیم کرد. به‌طور مثال بحث نمایشگاه‌ها برای ما خیلی اهمیت دارد، با شرایط جدید ما در برگزاری نمایشگاه‌ها محدودیت‌ها و مشکلات را نخواهیم داشت و فضا برای برگزاری نمایشگاه‌های بزرگ در اروپا و آمریکا فراهم می‌شود و این برای ما بسیار عالی است و می‌توانیم به مرور جایگاه‌مان را به دست آورده و تثبیت کنیم.

اما ایران با همه فراز و نشیب‌های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و... همچنان برای دیگر کشورها جذاب و دیدنی است و به نظر می‌رسد این مولفه می‌تواند به کمک صادرات صنایع‌دستی بیاید؛ مسئله‌ای که محمودیان نیز به آن اشاره دارد. مدیرکل دفتر صادرات صنایع‌دستی کشور از سفر هیات‌های خارجی به‌عنوان راهی کمک‌کننده در این حوزه نام می‌برد. وی می‌گوید: در سفر اخیری که آقای گابریل، معاون خانم مرکل به همراه هیات بزرگی به ایران آمدند، از میدان نقش‌جهان، تمامی فروشگاه‌ها و کارگاه‌های زنده بازدید کردند، علاوه بر این برای‌شان جالب بود، خرید بالایی هم داشتند که به‌هرحال برای تولید‌کنندگان صنایع‌دستی قابل توجه بود. به‌نظر من هیات‌های تجاری می‌توانند سفیران مهم و تاثیرگذاری برای صنایع‌دستی ما درکشورهای‌شان باشند.

ایرانیان مقیم آمریکا و سرمایه‌گذاری در صنایع‌دستی

بازاریابی و مخاطب‌شناسی در کـشـورهـای هـدف و به‌دنبال آن افزایش صادرات صنایع‌دستی، برنامه‌ریزی و رایزنی برای برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی دراروپا و آمریکا و شناسایی بازارهای جدید، برنامه‌هایی است که در دفتر صادرات صنایع‌دستی کشور در حال انجام است. به گفته این مقام مسئول شناسایی بازارهای جدید و توسعه و گسترش آنها همزمان و در کنار احیای بازارهای سنتی انجام خواهد شد.

پویا محمودیان به نکته دیگری اشاره می‌کند و معتقد است در بازارهای آمریکا می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشد. وی توضیح می‌دهد: ایرانیان بسیاری در آمریکا زندگی می‌کنند که به فرهنگ کشور و حمایت از آن اهمیت می‌دهند و خواهان سرمایه‌گذاری در این زمینه هستند، ما امیدواریم بتوانیم از این فرصت برای تقویت بازار صنایع‌دستی‌مان در این کشور استفاده لازم را ببریم.

به اعتقاد محمد عطریان، هنرمند قلمکار که تجربه حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی دارد، کشورهای هدف صنایع‌دستی درواقع همان شش کشور پای میز مذاکرات هستند. این هنرمند چشم‌انداز آینده صادرات صنایع‌دستی را مثبت ارزیابی می‌کند، اما صادرات فرش را اولویت می‌داند. این صنعت‌کار به «فرصت امروز» می‌گوید: همیشه صنایع‌دستی ما در کنار فرش صادر شده و دست یافتن فرش ایران به جایگاه قبلی در صادرات دیگر صنایع‌دستی نقش تعیین‌کننده‌ای دارد و به همین دلیل در بازیابی صادرات فرش از همه واجب‌تر است.

فرش ایران در زمان تحریم با ممنوعیت واردات در کشورهای اروپایی و آمریکایی مواجه شد و متاسفانه جایگاهش در جهان تضعیف شد. صادرات این کالا در سال‌های اخیر با رکود مواجه بود. از آنجا که دیگر صنایع‌دستی در کنار این کالا صادر می‌شدند به گفته این هنرمند رشد صادرات صنایع‌دستی به بازبافتن جایگاه فرش‌ در بازارهای جهان بستگی دارد. عطریان معتقد است بازارهای آمریکا که تا پیش از تحریم‌ها بزرگ‌ترین بازار صادراتی فرش و صنایع‌دستی ایران بود هم‌‌اکنون پس از 15 سال، تشنه‌ترین بازار برای این کالا است. به گفته وی تجار آمریکایی که ممنوعیت ورود فرش ایران را به این کشور داشتند از طریق هند و در کنار فرش هندی، فرش ایران را به آمریکا وارد می‌کردند.

این هنرمند قلمکار معتقد است احیای بازارهای سنتی باید در اولویت باشد چراکه کم‌هزینه‌تر و سریع‌تر انجام می‌شود و ما هنوز پایگاه‌هایی در این بازارها داریم و سلیقه‌ها و بازارهای جدید را به دنبال آن شناسایی می‌کنیم. عطریان با بیان اینکه زمانی صادرات فرش و صنایع‌دستی دومین جایگاه صادرات در کشور پس از نفت بود، ادامه می‌دهد: امیدواریم باز هم این جایگاه برای صنایع‌دستی کشورمان به دست بیاید.

به گزارش «فرصت امروز» و به گفته رییس مرکز ملی فرش ایران، صادرات این کالا در سال گذشته بیش از 32 درصد رشد را نشان می‌دهد. درحالی‌که صادرات آن در سال 92 در مقایسه با سال قبل کاهش متوسط رشد ارزشی 26/35- درصدی را داشته و مقایسه سال 91 با سال 90 این رقم را 23/56 نشان می‌دهد و بین سال‌های 90 و 89 رقم 0/84 رشد متوسط ثبت شده است. براساس گزارش‌های این مرکز آمریکا بیش از 30درصد بازار فرش صادراتی ایران را در اختیار داشته است. همچنین معاونت صنایع‌دستی کشور صادرات صنایع‌دستی را با احتساب فرش در سال گذشته 500میلیون دلار اعلام کرد که افزایش دو برابری را نسبت به سال 92 نشان می‌دهد. این در حالی است که ایران جزو پنج کشور تولید‌کننده صنایع‌دستی درجهان است. هنرمندان امیدوارند با پایان یافتن تحریم‌ها صنایع‌دستی ایران جایگاه پیشینش را در جهان به دست بیاورد.