رویترز با اشاره به رقابت بویینگ و ایرباس برای ورود به بازار ایران نوشت: در صورت توافق هستهای شرکتهای هواپیماسازی غربی خواهند توانست میلیاردها دلار از معامله با ایران منتفع شوند. به گزارش تسنیم به نقل از رویترز، اگر توافق هستهای بین ایران و گروه 1+5 امضا شود، یکی از پرآتیهترین بازارهای صنعت هوایی جهان از قرنطینه خارج خواهد شد و شرکتهای هواپیماسازی غربی خواهند توانست میلیاردها دلار از معامله با ایران منتفع شوند.
ایران و قدرتهای جهانی در تلاشند تا موانع پیشروی انعقاد یک توافق تاریخی را در وین برطرف کنند و به اختلاف بیش از 12 سالهشان بر سر برنامه هستهای تهران خاتمه دهند. لغو تحریمهای اقتصادی این شانس را به تهران خواهد داد تا بتواند ناوگان حملونقل هوایی خود را که عمر متوسط آن به 23 سال یعنی دو برابر متوسط بینالمللی میرسد نوسازی کند و پس از سالها خرید از بازار سیاه، بتواند با قیمتهایی منطقی هواپیما بخرد.
برای شرکتهایی نظیر ایرباس، بویینگ و دیگر تولیدکنندگان این توافق میتواند به معنای انعقاد قراردادهایی به ارزش 20میلیارد دلار باشد. در این صورت بویینگهای 747 خطوط هوایی ایران که 38 سال از عمرشان میگذرد باید بازنشسته شوند. ماکسیمو گاینزا، تحلیلگر مؤسسه آسکند فلایت گلوبال در این باره گفت: «هواپیماهای زیادی در ایران هستند که واقعاً در پایان دوران حیات خود قرار دارند... پس از لغو تحریمها ایران بازاری بسیار داغ خواهد بود.»
مقامات ایرانی و غربی برآورد میکنند که ایران با جمعیتی 80میلیون نفری، طی یک دهه آینده مجموعا به 400 فروند هواپیمای مسافربری نیاز خواهد داشت و این نشان از معاملاتی هنگفت برای عرضه کنندگان مهم غربی پس از سالها انتظار دارد. به نظر میرسد که بویینگ در بهترین موقعیت برای بهره بردن از نخستین موج فروشها قرار دارد، زیرا به گفته دیپلماتها و منابع نزدیک به ایران، فرانسه که محل استقرار شرکت ایرباس و مالک 11 درصد سهام این شرکت هواپیماسازی است، در جریان مذاکرات با ایران مواضعی بسیار سرسختانه را اتخاذ کرده است. یک منبع آگاه در صنعت هوایی اروپا که نخواست نامش فاش شود در این باره گفت: «موضع فرانسه، به خصوص (وزیر خارجه، لوران فابیوس) وضعیت را برای ایرباس آسان نکرده است.»
ماه گذشته، وزیر حملونقل ایران به فرانسه هشدار داد که اگر موضع خود را در قبال تهران تغییر ندهد، ریسک از دست دادن معاملاتی به ارزش 80 میلیارد دلار را به جان میخرد. یک گروه از سنای فرانسه اخیرا ابراز نگرانی کرده که شرکتهای فرانسوی از رقابت برای حضور در بازار ایران عقب ماندهاند. یک مقام ارشد فرانسوی در این باره گفت: «نخستین نفر بودن در صف بدان معنا نیست که شما اول از همه منتفع خواهید شد. ما آماده خواهیم بود. نگران شرکتهای ما نباشید.»
فرهاد پرورش، رییس شرکت ایران ایر سال گذشته گفته بود، ایران عرضهکنندگانی را ترجیح خواهد داد که در سال 2014، در جریان ایجاد پنجرهای از کاهش تحریمها، با ما همکاری داشتهاند. شرکت بویینگ در ماه اکتبر اعلام کرد، دستورالعملها، نقشهها، جداول و اطلاعاتی را به ایران فروخته است. این نخستین تأیید رسمی معامله با ایران پس از بحران گروگانگیری سال 1979 به شمار میرود. ایرباس اعلام کرده که در قالب طرح کاهش موقتی تحریمهای ایران، درخواست صدور مجوز برخی قطعات هواپیما را مطرح کرده، اما نگفته که آیا کالا یا خدماتی را به ایران فروخته است یا نه.