راهسازان جهان در راه ایران

یک دهه اخیر دوره جولان پیمانکاران درجه دو و سه‌ چینی در پروژه‌های عمرانی کشورمان بود و پس از تشدید تحریم‌ها پیمانکاران اروپایی از ورود به پروژه‌های ساخت‌و‌سازی منصرف شدند و با کاهش توان و نقدینگی پیمانکاران داخلی به واسطه رشد ناگهانی تورم فرصت حضور و ظهور پیمانکاران چینی دست چندم آن هم به ازای پول نفت و تهاتر و فاینانس چینی فراهم آمد تا جایی که پیمانکاران نیروی انسانی مورد نیاز برای پروژه‌ها را هم از چین وارد ایران می‌کردند.

حال که در آستانه توافق هسته‌ای با گروه 1+5 هستیم پیمانکاران روسی و چینی نگران از دست دادن بازار همیشه سودده ایران در حوزه راهسازی هستند؛ قراردادهای گران‌تر از نرخ‌های روز بازار و واردات بی‌حساب و کتاب تجهیزات راهسازی باوجود این پتانسیل‌ها در داخل کشور همه و همه باعث شده بود که همواره پیمانکاران ضعیف چینی در بازار ایران حتی در بدترین شرایط اقتصاد ایران و دوره رکود تورمی هشت سال دولت نهم و دهم دست پر باشند اما قطعا پس از توافق در مذاکرات وین که گفته می‌شود نتیجه نهایی آن تا دوشنبه اعلام می‌شود؛ ورق بر‌می‌گردد و باز هم زمینه برای حضور پر رنگ‌تر پیمانکاران داخلی و پیمانکاران اروپایی فراهم می‌شود. از سویی دیگر پیمانکاران ایرانی هم ترس از رقابت در بازاری دارند که این بار رقیب شرکت‌های اروپایی معتبر است و نه شرکت‌های چینی تحمیل شده به پروژه‌های راهسازی.

تمایل پیمانکاران اروپایی در بازار ایران

پیمانکاران داخلی بخش‌خصوصی در طول چند سال اخیر به واسطه حضور پیمانکاران چینی و روسی به جای تهاتر با پول نفت و فاینانس چین و حضور قرارگاه خاتم‌الانبیا در برخی از پروژه‌های راهسازی و از همه مهم‌تر تهاتر بدهی‌های دولت به پیمانکاران با اوراق مشارکت تحت فشار بوده‌اند و سرمایه‌گذاری در کشورهای همسایه را باوجود تجربه‌های ناموفقی که در امارات داشتند را ترجیح دادند اما آخوندی توانست در طول دو سال گذشته اعتماد پیمانکاران را برای سرمایه‌گذاری روی پروژه‌های داخلی به دست آورد اما این بار پیمانکاران هراس از رقابت با پیمانکاران اروپایی پس از لغو تحریم‌ها را دارند.

احمد خرم، وزیر سابق راه و ترابری در گفت‌وگو با «فرصت امروز» با بیان اینکه شرکت‌های معتبر اروپایی این روزها در حال رصد بازار ایران و سرمایه‌گذاری روی پروژه‌های عمرانی هستند، گفت: قطعا پس از تحریم‌ها درهای ایران به روی شرکت‌های پیمانکاری باز می‌شود و پرونده شرکت‌های چینی که به جای پول نفت وارد پروژه‌های عمرانی شدند بسته می‌شود.  وی ادامه داد: هرچند با بهبود شرایط برای حضور پیمانکاران ایرانی قطعا کـیـفـیـت ساخت‌و‌ساز‌ها افزایش می‌یابد اما نکته‌ای که وجود دارد این است که آیا پیمانکاران ایرانی پس از پشت سر گذاشتن بحران‌های اقتصادی توان رقابت با این شرکت‌ها را در بازار داخلی دارند یا نه؟ خرم با بیان اینکه شرکت‌های اروپایی فرصت سرمایه‌گذاری در بازار ایران را از دست نمی‌دهند، ادامه داد: در این شرایط باید مراقب باشیم پیمانکاران داخلی بابت حضور سرمایه‌گذاران و پیمانکاران خارجی آسیب نبینند.

اولویت با ساخت آزادراه است

بـه گـفـته وزیر راه وشــهرسازی، 75 درصد ترافیک ایران روی شبکه‌های آزادراهی، بزرگراهی و شبکه اصلی است حال اینکه این حجم از تردد در 50 هزار کیلومتر از راه‌های کشورمان انجام می‌شود. از برنامه‌های وزارت راه و شهرسازی در حوزه شبکه حمل‌و‌نقل جاده‌ای ساخت آزادراه است که در طول چند سال اخیر به‌خصوص در دوره دولت دهم از آنجا که اولویت با ساخت راه‌های فرعی و روستایی بود این حوزه مغفول ماند حال آخوندی معتقد است این حوزه را می‌توان با ورود بخش‌خصوصی فعال کرد و گفته می‌شود در دوره پساتحریم اولویت در حوزه راه ساخت آزادراه‌ها با مشارکت بخش‌خصوصی است.

مهرداد لاهوتی، عضو کمیسیون در گفت‌وگو با «فرصت امروز» با بیان اینکه سهم آزادراه‌ها در شبکه جاده‌ای کشورمان بسیار کم و ناچیز است، گفت: هرچند که در تمام دنیا استفاده از آزادراه‌ها استفاده از امکانات زیربنایی لوکس است و ترجیح مردم به حمل‌و‌نقل ریلی است تا جاده‌ای اما سهم آن از شبکه حمل‌و‌نقلی هم به این اندازه پایین نیست. وی ادامه داد: در حال حاضر 2300 کیلومتر آزاد‌راه فعال در شبکه جاده‌ای کشورمان وجود دارد که در مقایسه با 200 هزار کیلومتر انواع راه در جغرافیای گسترده ایران سهم آزادراه‌ها بسیار ناچیز است و این عدد حداقل باید به 5200 کیلومتر برسد هرچند که در طرح جامع حمل‌و‌نقل برای افزایش طول آزادراه‌های کشور 10 هزار کیلومتر در نظر گرفته شده است.

لاهوتی با اشاره به آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران و استفاده از این منابع در پروژه‌های عمرانی گفت: قطعا با تزریق این منابع دست دولت برای سرعت بخشی به پروژه‌های عمرانی از جمله پروژه‌های آزادراهی باز خواهد شد اما رویکرد آخوندی فعال‌سازی توان و پتانسیل بخش‌خصوصی و پیمانکاران در این حوزه است.