«خودروهای تازه در طبقه قیمتی زیر 40 میلیون تومان به بازار خواهد آمد؟ » این پرسش بیش از 60درصد مشتریان بازار خودرو است که منتظرند در طبقه قیمتی زیر 40 میلیون تومان شاهد ورود خودروهای تازه با برندهای معتبر باشند. در نخستین قرارداد و تفاهم نامهای که میان یکی از خودروسازان ایرانی با دو خودروساز اروپایی به امضا رسیده؛ خودروهایی در آینده به بازار عرضه خواهند شد که در بهترین حالت قیمتی بالای 50 میلیون تومان خواهند داشت. مثلاً هر سه خودرویی که پژو به ایران خواهد آورد با توجه به قیمتی که این خودروها در بازارهای اروپایی دارند، در ایران در بهترین حالت بالای 50 میلیون تومان خواهند بود.
در تفاهمنامه بنز نیز فعلاً درباره تولید خودروهای تجاری صحبت شده و به گفته معاون وزیر صنعت موضوع داخلیسازی خودروهای سواری این برند نیز در آینده مورد بررسی قرار خواهد گرفت که با توجه به لوکس بودن برند بنز، طبیعتا محصولات مشترک با این برند نیز در طبقه قیمتی زیر 40میلیون تومان نخواهد بود. اکنون دو موضوع قابل بررسی است، نخست آنکه با توجه به ارزان بودن نیروی کار و انرژی در ایران، چرا باز هم نمیتوان خودروهای داخلیسازی شده ارزانتر تمام کرد؟ و نکته دیگر اینکه برای تولید محصولات تازه در این طبقه قیمتی چه باید کرد؟
فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو، در پاسخ به اینکه چرا تولید خودرو در ایران ارزان تمام نمیشود، به «فرصتامروز» میگوید: «به صرف جدید بودن یک خودرو، هزینه آن بالا نمیرود، بلکه علت بالا بودن هزینه تولید، بهرهوری پایین و هزینههای مازاد است که قیمت یک محصول را بالا میبرد. واقعیت این است که اگر خودروسازان بتوانند هزینههایشان را مدیریت کنند میتوانند خودروی زیر 30 میلیون تومان تولید کنند.»
او میافزاید: «پژو 301 در دوبی 44 هزار درهم به فروش میرسد که رقمی حدود 40 میلیون تومان میشود درحالیکه این خودرو محصول اسپانیا است و با هزینه حمل و پلاک و سایر هزینهها 44 هزار درهم به فروش میرسد. اما در ایران به دلیل پایین بودن بهرهوری طبیعتا قیمت این خودرو بسیار بیشتر خواهد شد.»
همچنین بهرام شهریاری، کارشناس صنعت خودرو در اینباره معتقد است: «خودروسازان ما طبیعتا نمیتوانند به صورت یکجا همه خطوط تولید را تغییر دهند اما میتوانند با تغییر رفتار و کاهش هزینههای تولید، کم کردن ضایعات و بالا بردن اتوماسیون شرایطی فراهم کنند که قیمت تولیدی خودروها پایین بیاید. نکته دیگر این است که ما اگر فقط بهره بانکی را از روی دوش خودروسازان برداریم گامی مؤثر در جهت منافع مصرفکنندگان برداشتهایم.»
خبری از خودروی ارزان قیمت نیست
پایین بودن بهرهوری در صنایع، نیروی انسانی مازاد و نبود مدیریت مطلوب در هزینهها، موجب شده تا هزینه تمام شده در صنعت خودروسازی بالا برود؛ همان اتفاقی که در سایر صنایع ایران نیز رخ میدهد. اما اکنون که تحریمها برداشته شده و تورم در کشور کنترل شده است انتظار میرود که بخشی از هزینههای تولید کاهش یابد. ضمن اینکه نمیتوان از بخش قابل توجه بازار خودرو که مشتریان محصولات زیر 40میلیون تومان هستند چشم پوشید. حالا برای این بخش از بازار چه باید کرد؟ آیا میتوان شرکای دیگری انتخاب کرد تا خودروهای ارزانتر و تازه به بازار تزریق شود؟
زاوه در این زمینه بیان میکند: «یکی از اهداف رنو در بازار ایران همین است که خودروی رنو کویید را با همان قیمت 5 هزار یورو در ایران به فروش برساند و این به آن معناست که رنو به دنبال محصول زیر 30 میلیون تومان در بازار ایران است. این محصولات را نیسان و پژو هم دارند. موضوع نحوه مدیریت ما است. اگر اجازه دهند خودروسازان اروپایی بهطور مستقل وارد ایران شوند، خود آنها برای رقابت به سمت تولید خودرو در طبقه قیمتی زیر 10 هزار دلار میروند. نکته دیگر این است که اگر ما رشد اقتصادی پیوسته داشته باشیم، قدرت خرید مردم هم بیشتر خواهد شد.»
شهریاری نیز در این زمینه اظهار میکند: «با ورود سرمایههای خارجی چرخ تولید به گردش در خواهد آمد و در پی آن میزان اشتغال و رشد اقتصادی بالاتر خواهد رفت. این موضوعات قدرت خرید مردم را بالاتر خواهد برد. همچنین میتوان با فعال کردن لیزینگها با نرخ بهره پایینتر فروش محصولات بالای 40 میلیون تومان را برای درصد زیادی از مردم آسان کرد.»
مشکلات زیرساختی در صنایع دست به دست هم دادهاند تا اجازه تولید با قیمت کمتر را به تولیدکنندگان ندهند. با توجه به نظرات کارشناسان به نظر میرسد تا اطلاع ثانوی خبری از تولید محصولات تازه با شرکای خارجی در طبقه قیمتی زیر 40 میلیون تومان نیست. حالا باید دید آیا با ورود سرمایهگذاران خارجی، سیستم مدیریت مالی در صنایع نیز به روز میشود تا گامی در جهت تأمین محصولات تازه برای بخش متوسط جامعه برداشته شود.
* ارتباط با کارشناس: dadashloo@gmail.com