کارخانه کرهای سامسونگ تقریبا بازار صوتی- تصویری و لوزم خانگی (یخچال) ایران را قرق کرده، اما دو روز پیش ولیالله افخمیراد، رییس سازمان توسعه تجارت گفت که «این کشور جایگاه خود را در بازار ایران از دست داده» و تاکید کرد که «تعرفه کالاهای کرهای تا 80درصد افزایش مییابد» تاکید او بر افزایش تعرفه کالاهای کرهای در زمانی که ایران در حال گسترش روابط تجاری با دنیاست قدری عجیب به نظر میرسد. رییس سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه عملکرد کره در چند وقت اخیر ما را به اتخاذ سیاستهای دیگری واداشته توضیح داده که: «آنچه از عملکرد کره گفته شد ما را بر آن داشت که دستورالعملی را وضع کنیم که کالاهای کرهای مشمول تعرفه گمرکی بالاتری شوند، به طوری که مثلا تعرفه لوازم خانگی کرهای از 40 به 42 تا 80 درصد افزایش یابد.»
کارخانه لوازم خانگی سامسونگ در داخل کشور است و بر خلاف آنچه مردم تصور میکنند این اجناس نه از خارج، بلکه از نقطهای در خاک ایران راهی بازارها میشوند، استقبال خوب مردم از بازار این کالاها بیش از آنکه به کیفیت کالا مربوط باشد به خدمات پشتیبانی است که این شرکت به خریدارانش ارائه میدهد. در تمام سالهایی که خدمات پس از فروش در ایران معنا و مفهومی نداشت کرهایها توانستند با تکیه بر این بخش به بازار را تصاحب کرده و یکهتاز شوند. در این شرایط سوال اصلی این است که وقتی کالا در داخل کشور تولید میشود تعرفه 80درصدی چه مشکلی را برای این نوع کالا ایجاد میکند؟
اگرچه رییس سازمان توسعه تجارت به خودورسازی این کشور نیز اشاره کرده و گفته: «کره جنوبی با وجود استقبال و تقاضای بازار ایران، از فروش خودروهای هیوندای و کیا به ایران امتناع کرد به همین خاطر ما مجبور شدیم هیوندای و کیا را از کشورهای دیگری مانند امارات خریداری کنیم. ضمن اینکه کره در اقدام دیگر خود و با وجود اینکه خط تولید هیوندای را در بم داشت، اما صدور قطعات به این کارخانه را قطع کرد به همین دلیل ایران با چینیها وارد معامله شد.»
همه این رخدادها به دلیل تبعیت بیش از حد کره از تحریمهایی بود که طی سالهای گذشته علیه ایران وضع شده بود. در واقع کره جزو کشورهایی بود که نه تنها تحریمها را صددرصد رعایت کرد، بلکه از آن هم فراتر رفته و در مواردی که شامل تحریمها نبود هم ارتباط خود با ایران را قطع کرد. مثلا حتی در زمینههایی مثل خودرو که بازار ایران علاقه بسیاری به محصولات کرهای نشان داد، این کشور فروش خود به ایران را متوقف کرد.
با این همه آیا تهدید مسولان ایرانی به وضع تعرفههای بالا برای کالاهای کرهای به این معنی است که ایران به تجارت با آسیا تمایل چندانی ندارد؟ وقتی تهدیدهای افخمیراد در همان روزی که هیأت سیاسی اقتصادی آلمانی در ایران حضور دارند اعلام میشود به این معناست که ایران تواناییهای جدیدش را به رخ شریکان نامتعهد قبلیاش میکشد؟ اگرچه بازار ایران این تهدید را یک شوخی و حداکثر یک شوی رسانهای تعبیر میکند اما با این حال سازمان توسعه تجارت باید در ادامه گفتههای رییساش به دنبال ایجاد شرایط دشوار برای تجار کرهای باشد که ممکن است دشواریهایی را برای مردم و بازار ایران هم به همراه داشته باشد.
* روزنامه نگار