بهبود وضعیت پروژه ترکیش استریم بعد از انتخابات زودهنگام ترکیه

علیرضا آلابویون وزیر انرژی ترکیه اعلام کرد که پس از برگزاری انتخابات سراسری پیشرفت‌های زیادی در مذاکرات مربوط به پروژه «ترکیش استریم» شاهد خواهیم بود. این انتخابات قرار است روز اول نوامبر سال جاری میلادی برگزار ‌شود و خط لوله ترکیش استریم قرار است گاز روسیه را از طریق ترکیه و از زیر دریای سیاه به جنوب و مرکز اروپا منتقل کند.

کشمکش سیاسی در ترکیه هنگامی آغاز شد که حزب عدالت و توسعه که از سال 2003 میلادی بر ترکیه حکومت می‌کند، در انتخابات پارلمانی که اخیراً در این کشور برگزار شد اکثریت خود را در پارلمان از دست داد. از آن زمان تاکنون مذاکرات برای تشکیل دولت ائتلافی میان حزب عدالت و توسعه و حزب جمهوری خلق نتیجه بخش نبوده و مذاکرات به تشکیل دولت ائتلافی منجر نشد. در پی عدم تشکیل دولت، رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه دستور برگزاری انتخابات سراسری زودهنگام را صادر کرده است.

پس از اعلام تاریخ برگزاری انتخابات زودهنگام، وزیر انرژی ترکیه در کنفرانس مطبوعاتی که در حاشیه نشست وزیران انرژی گروه 20 در استانبول برگزار شد، گفت: «ترکیه و روسیه از زمینه‌های مشترک لازم جهت آغاز مجدد مذاکرات در ارتباط با پروژه ترکیش استریم برخوردار هستند.» آلابویون ادامه داد: «در حال حاضر و تا زمان تشکیل دولت در ترکیه امکان انتشار جزئیات توافق مربوط به ترکیش استریم وجود ندارد.»

در همین راستا الکساندر نوواک وزیر انرژی روسیه در روز جمعه گذشته گفت: «مسکو تا زمان تشکیل دولت جدید در ترکیه و دریافت مجوزهای لازم جهت احداث دو مرحله از چهار مرحله پروژه ترکیش استریم صبر خواهد کرد.»

نوواک که در حاشیه نشست وزیران اقتصادی گروه 20 با خبرنگاران گفت‌وگو می‌کرد، ادامه داد: «فاز نخست این پروژه با ظرفیت 15/75 میلیارد مترمکعب به مصرف داخلی ترکیه اختصاص خواهد یافت و فاز دوم این پروژه گاز روسیه را به جنوب شرق اروپا انتقال خواهد داد.» این صحبت‌ها در حالی مطرح می‌شود که ترکیه تاکنون تنها برای فاز نخست این پروژه مجوز صادر کرده است. پیشتر و در اوایل ماه سپتامبر، صفا سادیک آیتکین، معاون وزیر انرژی ترکیه گفته بود که مذاکرات با روسیه در رابطه با پروژه ترکیش استریم به بن‌بست رسیده است.

آیــتـکـین افزود: «دلیل اصلی بن‌بست مذاکرات عدم انعطاف روس‌ها در زمینه ارائه تخفیف در قیمت گاز صادراتی خود بود، تخفیف در قیمت، پیش‌شرط گفت‌وگوهای مربوط به ترکیش استریم است. زمانی که ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه اعلام کرد که خط لوله ترکیش استریم جایگزین خط لوله ساوت استریم خواهد شد تا روسیه با دور زدن اوکراین گاز خود را به بازار گاز اروپا برساند، در ادامه سخنان خود گفت که گاز صادراتی به ترکیه می‌تواند شامل تخفیف شود. در ابتدای مذاکرات رسمی میزان تخفیف درخواستی ما از روس‌ها 6درصد بود اما بعد از چند دور مذاکرات فشرده گازپروم موافقت کرد تا تخفیفی 10 درصدی برای شرکت‌های انرژی ترکیه در نظر بگیرد اما مدتی بعد مذاکرات بدون دستیابی به راه حل مشخصی متوقف شد.»

لازم به ذکر است که پروژه ترکیش استریم توسط ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه در جریان دیدار وی از ترکیه در ماه دسامبر گذشته به طور رسمی اعلام شد. گفتنی است پروژه ترکیش استریم با ظرفیت انتقال سالانه 63 میلیارد مترمکعب گاز، جایگزین پروژه ساوت استریم می‌شود که قرار بود با گذر از دریای سیاه و بلغارستان گاز روسیه را به جنوب و مرکز اروپا برساند که به دلیل فشارهای اتحادیه اروپا و تحریم‌های وضع شده علیه روسیه این پروژه را به دست فراموشی سپرد.

بر اساس توافق صورت گرفته میان روسیه و ترکیه، آنکارا سالانه 15/75 میلیارد مترمکعب از کل ظرفیت ترکیش استریم را دریافت خواهد کرد.