بازسازی اقتصاد پس از تحریم رسما کلید خورد

مذاکرات چند ماهه، امضای توافق، عبور از مجلس آمریکا و حالا لغو قریب‌الوقوع تحریم‌ها. اگر دولت تا چند ماه پیش نگران فراهم شدن مقدمات لازم برای رشد اقتصادی کشور در دل تحریم‌ها بود، حالا به فکر برنامه‌ریزی برای روزهای پس از تحریم افتاده و در این بین وزارت راه و شهرسازی نخستین وزارتخانه‌ای است که اسب خود را زین کرده تا سرمایه‌گذاران وارد ده‌ها پروژه نیمه‌تمامش شوند.

به گزارش «فرصت امروز»، وزارت راه از مدت‌ها قبل اعلام کرده بود تعداد زیادی از پروژه‌های آماده سرمایه‌گذاری خود را جهت معرفی به سرمایه‌گذاران خارجی فهرست کرده و در نخستین فرصت پس از نهایی شدن توافق به سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی ارائه خواهد کرد. این فرصت روز گذشته فراهم شد تا با حضور معاون اول رئیس‌جمهوری و بسیاری از مردان اول اقتصادی دولت گام نخست با قدرت برداشته شود.

همایش بین‌المللی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در حمل‌و‌نقل و مسکن و شهرسازی در شرایطی روز گذشته کلید خورد که مسئولان دولت از یک سو به دنبال ارائه صحیح و کامل طرح‌های ایران برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی بودند و از سوی دیگر نگران اختلال‌هایی که در سال‌های گذشته به وجود آمده و راه را برای حضور مستقیم خارجی‌ها بسته است. مشکلاتی که شاید دلال‌ها و سفته‌بازها در رأس آنها قرار داشتند و همین امر باعث شده جهانگیری و آخوندی در دل صحبت‌های خود به سرمایه‌گذاران نسبت به حضور این افراد هشدار دهند.

معاون اول رئیس‌جمهور در این باره گفت: شرکت‌های خارجی باید با دستگاه‌های رسمی نظام ارتباط بگیرند. سیاست ما کار شفاف و دقیق است. در این بین هیچ حلقه واسطی بین دولت و سرمایه‌گذاران قرار نخواهد گرفت و اگر شرکتی بخواهد روش‌های غیر‌شفاف را به کار گیرد به لیست سیاه ما وارد می‌شود. جهانگیری اشاره‌ای هم به چشم‌انداز رشد اقتصادی 8‌درصدی داشت و در این باره گفت: تا 10 سال دیگر نرخ رشد اقتصاد باید به 8‌درصد برسد که صنعت حمل‌و‌نقل هم می‌تواند در ارتقای این نرخ تاثیرگذار باشد. البته این صحبت‌ها را آخوندی نیز به زبانی دیگر بیان کرد. وزیر راه گفت: تمام سرمایه‌گذاری‌هایی که در ایران انجام می‌شود مستقیم است، لذا هر شخص یا شرکتی اعلام کرد که از طرف ایران نمایندگی دارد صحت ندارد و تمام پروژه‌های قابل سرمایه‌گذاری از طریق رقابت و آگهی عمومی معرفی می‌شوند.

25‌میلیارد یورو در مسیر زیرساخت‌های کشور

در روی دیگر این همایش اما صحبت‌های امیدوارکننده و آینده‌نگر مطرح بود تا جایی که وزیر راه اعلام کرد اگر بتوان برای پروژه‌های فعلی سرمایه‌گذار پیدا کرد، قطعا بخشی از نیازهای مسکن و حمل‌و‌نقل کشور مرتفع خواهد شد.

آخوندی در ابتدای این همایش از وضعیت اقتصاد ایران در افق اقتصادی جهان سخن گفت. هجدهمین کشور از نظر جمعیت و وسعت جغرافیایی، درآمد سرانه 15‌هزار دلار هر شهروند و شاخص 55‌درصدی نفوذ اینترنت در کنار زندگی شهرنشینی برای حدود 74‌درصد ایرانی‌ها مقدمه‌ای بود که از سوی وزیر راه ارائه شد تا شرایط سرمایه‌گذاری در این عرصه به خوبی روشن شود. پس از آن آخوندی به سراغ جایگاه ایران در حمل‌و‌نقل جهان رفت.

به گفته وی، ایران با توجه به موقعیت استراتژیکی که دارد نقطه تمرکز کریدورهای جهانی به حساب می‌آید. این به خوبی نشان می‌دهد ایران چقدر برای اقتصاد جهان پراهمیت است.
این ظرفیت بالقوه بزرگ باید به وسیله طرح‌ها و برنامه‌های نوین بالفعل شود. نقطه اول استفاده از روش‌های نوین حمل‌و‌نقل کالاست. براساس صحبت‌های آخوندی در حال حاضر 92‌درصد از ترانزیت ایران از طریق جاده‌ها صورت می‌گیرد که از این رقم طبق برنامه‌ریزی‌های فعلی باید حدود 78‌درصد باقی بماند و مابقی در اختیار راه‌آهن باشد.

حضور بخش هوایی در این عرصه نیز به یک دلیل بسیار مهم حائز اهمیت است. با توجه به نقش بالای حمل‌و‌نقل هوایی در توسعه مناطق توسعه نیافته وزیر راه اعلام کرده در این زمینه نیز برنامه ریزی‌های گسترده‌ای صورت خواهد گرفت. در حال حاضر میزان حمل‌و‌نقل هوایی ایران حدود یک دهم‌درصد است که این رقم باید در آینده نزدیک با رشدی 10 برابری حداقل به یک‌درصد برسد.

این برنامه‌ریزی‌ها امید را بالا برده که وضعیت زیرساختی اقتصاد ایران بهبود یابد؛ وضعیتی که معاون اول رئیس‌جمهوری امیدوار است در قالب این همایش بخشی از آن حل شود. جهانگیری در این رابطه را در قالب چند باید مطرح کرد. باید برای جبران کاستی‌های شبکه‌های حمل‌و‌نقل و بهبود توسعه شهری اقدامات زیادی انجام شود. باید دنبال ایجاد راه‌هایی با کیفیت بالا و با مشارکت بخش داخلی و خارجی باشیم. باید طول مسیر راه‌آهن را افزایش دهیم و آن را به مناطق معدنی برسانیم و حمل‌و‌نقل ریلی باید به کشورهای همسایه اتصال یابد.

این باید‌های مهم شاید جز با ورود سرمایه‌گذاران غیر‌دولتی حل نشود و این همایش نقطه آغازی بر اجرایی شدن این پروژه‌هاست. در گام نخست حدود ۱۲۱ پروژه به ارزش ۲۵‌میلیارد یورو تعریف شده است و برای آن بیش از ۹۱ شرکت خارجی و ۳۰۰ شرکت داخلی بسیج شده‌اند. براساس صحبت‌های آخوندی این پروژه‌ها تنها یک مقدمه است و حمل‌و‌نقل ایران ظرفیتی بسیار بزرگ‌تر از 25‌میلیارد یورو خواهد داشت.

هرچند وزیر نیز این موضوع را کتمان نمی‌کند که صرف ورود این سرمایه‌ها نیز می‌تواند در هر دو بخش مفید واقع شود، اما شاید مهم‌ترین نکته در این بین رویگردانی دولت از بودجه دولتی و تلاش برای استفاده از توان سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی است که در سال‌های گذشته بنا به دلایل مختلف فراموش شده بودند. نخستین فرش قرمز پهن شده و باید دید در روزهای پس از تحریم از این فرش قرمزها چگونه استفاده خواهد شد.