11 اولویت طرح نظام سلامت

مرگ 200هزار ایرانی، به دلیل سرطان‌، سکته‌های قلبی و مغزی و تروما (همان‌حوادث و سوانح)، از معضلاتی است که سلامت امروز جامعه ایرانی را به چالش کشیده و تحقق «عدالت در سلامت» را با دشواری روبه‌رو کرده است.
بررسی وضعیت موجود بیماری‌ها و عوامل خطر غیرواگیر نشان می‌دهد در سال 1390 از 380 هزار مرگ ثبت شده 92 هزار نفر با سکته قلبی (25 درصد)، 43 هزار نفر با سکته مغزی (13 درصد)، 31 هزار نفر حوادث و سوانح (7 درصد) و 30 هزار نفر به علت سرطان فوت کرده‌اند. 10 عامل خطر اول سلامت که بیماری و در نهایت مرگ را برای ایرانی‌های 15 تا 64 ساله رقم می‌زند، به ترتیب رژیم غذایی نامناسب، فشارخون (10 میلیون نفر)، چاقی (9 میلیون نفر چاق)، کم‌تحرکی (18میلیون کم‌تحرک)، دخانیات (پنج میلیون و 300 هزار نفر)، آلودگی هوا، کلسترول بالا (14 میلیون نفر)، خطرات شغلی و مصرف موادمخدر (سه‌میلیون نفر) است.
براین اساس وزارت بهداشت در قالب طرح تحول نظام سلامت، راهبردهایی را برای تحول در حوزه بهداشت کشور پیش‌بینی کرد. به این منظور نظام مراقبت‌های اولیه یا همان شبکه بهداشتی – درمانی کشور بازتعریف و تمامخدمات بهداشتی -درمانی سطح اول در11بسته اولویت‌داربسته‌بندی شد:
1- خدمات خودمراقبتی (موقعیت‌های محل زندگی، کار، تحصیل، تفریح و عبادت و رسانه‌ها که از طریق سفیران سلامت و با هدایت کارشناس خودمراقبتی و مشارکت مردم ارائه می‌شود. ) 2-غربالگری هدفمند و شناسایی زودرس عوامل خطر و بیماری‌ها (صدور کارت سلامت توسط مراقب سلامت و ارجاع به پزشک عمومی در محدوده جمعیت تحت‌پوشش) 3- ارزیابی کامل، تشخیص و شروع درمان بیماری‌های مزمن، طراحی برنامه ‌مراقبت مستمر از بیماران، مدیریت ارجاع بیماران، درمان بیماری‌های شایع و فصلی 4- خدمات سلامت باروری و مراقبت از سلامت مادر باردار و کودک به انضمام مراقبت‌های تکامل دوران کودکی 5- مشاوره و مراقبت روان‌شناختی از جمعیت تحت پوشش برای موارد شناسایی شده پزشک مرکز و همکاری مشترک در بسته شماره یک (ترک دخانیات، مشاوره و مراقبت از بیماران افسرده و مضطرب، مهارت‌های زندگی و والدی) 6- مشاوره و مراقبت از رژیم غذایی و تحرک فیزیکی جمعیت تحت پوشش برای موارد شناسایی شده پزشک مرکز و همکاری مشترک در بسته شماره یک 7- مشاوره و مراقبت اجتماعی و ارجاع سطح دو برای موارد شناسایی شده، مراقبت از سلامت در زمینه سلامت اجتماعی و پزشک مرکز و همکاری مشترک در بسته شماره یک 8- خدمات حفظ و ارتقای نظام مدیریت بیماری‌های واگیر 9- خدمات سلامت دهان و دندان 10- خدمات سلامت محیط و کار 11- خدمات سلامت در بلایا.