افزایش جذابیت در بازار سهام

افزایش نسبی قیمت نفت در بازار جهانی، لایحه بودجه سال ۹۴، اعلام حمایت از بازار سهام توسط مسئولان تصمیم‌گیر و کاهش قیمت سهام در کنار تحولات مثبت سازمان بورس از جمله مهم‌ترین عوامل روند مثبت بورس به شمار می‌رود. واکنش بورس‌های جهانی به تغییرات قیمت نفت کاملا منطقی است و بورس تهران هم از این امر مستثنا نبود، چراکه نمی‌توان گفت اقتصاد ایران از تغییرات نفت متاثر نخواهد شد، اما نحوه سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی مناسب در زمینه کنترل اثرات منفی کاهش قیمت نفت به زیر نقطه سر به سر تداوم روند مثبت بورس را تا حدی تضمین خواهد کرد.

رویدادهای داخلی و خارجی در بازگشت بازار به رونق و تعادل موثر خواهد بود. طبق اطلاعات نشریه اکونومیست، نقطه سربه‌سر قیمت نفت در ایران 119 دلار به ازای هر بشکه، در روسیه 90 دلار و در ونزوئلا 130 دلار است، نقطه سربه‌سر در قیمت نفت کشورها به این معنی است که کمتر از آن قطعا با کسری بودجه مواجه خواهند شد، اما افزایش تولید و برنامه‌ریزی تا حد زیادی این وضعیت را کنترل خواهد کرد. 

یکی دیگر از عواملی که در دو روز گذشته به اقبال به سهام شرکت‌ها در بورس منجر شده، کاهش‌های پیاپی و روند نزولی P/E بر‌ای شرکت‌ها در ماه‌های گذشته است که تا حد زیادی توجیه اقتصادی برای خرید وجود دارد. جدیت بانک مرکزی در کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی برخی موسسات مالی و اعتباری و رعایت دستورالعمل‌ها از نکات مثبت و اثرگذار بر بازار است، اقدامی که دولت در راستای حمایت از بازار سرمایه باید انجام دهد، اتخاذ سیاست‌های مرتبط با افزایش سودآوری بنگاه اقتصادی و بهبود فضای کسب‌و‌کار است.

لایحه بودجه سال 94 تا حدی با انتظارات سهامداران و سرمایه‌گذاران مناسب است، چرا که به نحوی تنظیم شده که درآمدهای دولت از محل مالیات افزایش یابد؛ این افزایش درآمد ناشی از وضع مالیات بر نهادهایی است که پیش از این مالیات پرداخت نمی‌کردند. قطعا بهره مالکانه معادن که در بودجه پیش‌بینی شده باید بیشتر کاهش می‌یافت و اکنون شاهدیم که نزدیک 300 میلیارد تومان از این بهره مالکانه نسبت به سال گذشته کاهش پیدا کرده، اما کافی نیست. دولت علاوه بر افزایش تامین مالی از محل مالیات، میزان تولید نفت را طوری تنظیم کرده که امکان مواجه شدن با کسری بودجه کمتر باشد بنابراین در سیاست‌های کلان اقتصادی لایحه بودجه 93 به نوعی حمایت از سرمایه‌گذاران است. 

افزایش نرخ ارزهای خارجی به میزانی بیش از نرخ رسمی در بودجه و نرخ اعلام شده توسط شبکه بانکی و نوسان اخیر، تاثیر مستقیم بر سودآوری و ارزش بازار برخی از سهام و صنایع بورسی دارد. قیمت سهام برای برخی سرمایه‌گذاران این جذابیت را ایجاد کرد که جایگزینی چنین شرکت‌هایی با نرخ‌های فعلی ارز توجیهی برای افزایش قیمت سهم خواهد بود. ارزش بازار و ارزش جایگزینی در حال حاضر یکی از نادرترین مقاطع زمانی است و این اختلاف در برخی صنایع و شرکت‌ها تا حدود یک به پنج رسیده، یعنی ارزش بازار شرکت یک پنجم ارزش جایگزین شده است.

به هرحال به نظر می‌رسد، این اختلاف نمی‌تواند از دید برخی سرمایه‌گذاران پوشیده بماند. حداقل تاثیری که با افزایش نرخ ارزهای خارجی می‌توان انتظار داشت، همسویی روند حرکت ارزش بازار با ارزش جایگزینی است و البته به هیچ عنوان نمی‌توان انتظار داشت که در نقطه‌ای این قیمت‌ها همدیگر را لمس کنند. 

* کارشناس بازار سهام