استراحت در مسیر نزولی

کاهش 100 واحد دیگر از ارتفاع شاخص کل، مهم‌ترین اتفاق جلسه معاملاتی شنبه بود. طی جلسه معاملاتی گذشته شاخص کل 0.16 درصد از ارتفاع خود را از دست داد و به رقم 63950.9 واحد رسید. شاید در روزهای ابتدایی آذرماه، کمتر کسی می‌توانست باور کند که شاخص کل از کانال 63000 واحد سر در بیاورد، اما قطعا این پایان کار نیست. ارزش کل معاملات روز شنبه در حدود 57.5 میلیارد تومان بود؛ پایین بودن ارزش معاملات مزایا و معایب قابل بررسی بسیاری دارد. حضور گروه «انبوه‌سازی» در طرف سبز شاخص و تاثیر منفی سایر گروه‌ها در شاخص کل نیز در نوع خود قابل‌توجه بود. شاخص فرابورس نیز با کاهش همراه بود. شاخص فرابورس در جلسه معاملاتی گذشته با 1.6 واحد کاهش مواجه شد و به رقم 715 واحد رسید. ارزش معاملات این بازار نیز در مجموع به رقم 138 میلیارد تومان رسید.

ورود شاخص کل به کانال 63000 واحد نشان داد که هیچ‌گاه نمی‌توان کفی مطلق را برای بازار متصور شد؛ یا به قول معامله‌گران «همواره کفی پایین‌تر از کف کنونی وجود دارد.» شرایط نزولی حاکم بر بازار به آسانی تغییر نخواهد کرد و توجه به همین موضوع کافی است تا انجام بسیاری از خریدها به تعویق بیفتد. شاخص کل با ورود به این کانال رفته‌رفته برای رسیدن به ارقام پایین‌تر آماده می‌شود و در این میان، افرادی که سهم‌های خود را نگه داشته‌اند هر روز بیشتر و بیشتر تحریک می‌شوند تا در بدترین شرایط ممکن و پایین‌ترین قیمت ممکن و تنها از روی ناچاری و هیجان محض سهام خود را بفروشند.

ارزش کل معاملات بازار بورس اوراق بهادار تهران نیز به طرز اذیت‌کننده‌ای پایین بود. حجم و ارزش کم معاملات روز گذشته می‌تواند دو معنای مختلف داشته باشد: نخست آنکه عرضه خود به خود در بازار کم شده است و دوم آنکه عرضه بنا به طرح‌ریزی قبلی کم شده باشد. همان‌طور که واضح است، اگر کاهش عرضه خود به خود و بنا به فطرت بازار باشد، نه تنها جای نگرانی نیست، بلکه می‌توان از بازار انتظار صعود نیز داشت؛ اما از آنجایی که بازار بارها و بارها نشان داده است که چقدر راحت بنا به میل سرمایه‌گذاران بزرگ حرکت می‌کند، این نظریه که کاهش عرضه از پیش طرح‌ریزی شده و بخشی از رخداد بزرگ‌تر باشد قوت می‌گیرد. این کاهش عرضه را می‌توان با ایجاد جو خرید هیجانی ادغام کرد و معامله‌گران حقیقی را به بازار کشاند تا حجم عظیمی از سهام شرکت‌ها را به راحتی به آنها فروخت. در جلسه معاملاتی روز گذشته، رنگ قرمز در اکثر گروه‌ها غالب بود؛ اما گروه «انبوه‌سازی» مشمول این قانون کلی نبود. در روز گذشته تقریبا تمام سهم‌های این گروه در رنگ سبز معامله شدند و این موضوع کمی عجیب به نظر می‌رسد. در طرف مقابل بسیاری از گروه‌ها وجود داشتند که پتانسیل منفی‌تر کردن شاخص را در خود داشتند، اما بنا بر حجم پایین معاملات این اتفاق به وقوع نپیوست.

در جلسه معاملاتی روز جاری به‌صورت کلی انتظار می‌رود عرضه در بازار قابل حس باشد. روند پیش آمده در بازار، محتمل‌ترین سناریو برای امروز را به این شرح تشکیل می‌دهد: گشایش بازار با عرضه‌های قابل توجه، ریتم آهسته معاملات و کاهش سریع‌تر عرضه‌ها در یک چهارم سوم بازار و به وجود آوردن موجی از تقاضا در پایان بازار. به این ترتیب ارزش پایین معاملات در روزهای پیش‌رو کمتر قابل رویت خواهد بود و روز آتی را می‌توان به‌عنوان روز استراحت در مسیر نزولی تلقی کرد. حمایت اصلی شاخص کل برای امروز رقم 63580 است که بعید می‌رسد شاخص کل به این رقم برسد و در صورت این اتفاق می‌توان انتظار داشت شاخص کل به این حمایت واکنش نشان دهد.

* کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه