آفتاب توافق سایه رکود را کنار می‌زند

صدای رکود بلندتر از فریاد صنعتگران بر فضای تولید کشور مستولی شده و تولیدکنندگان معتقدند که امروز رکود جدی‌ترین مشکل آنهاست. گرچه دولت یازدهم خروج از رکود و کنترل تورم را در دسته اصلی‌ترین سیاست‌های اقتصادی خود قرار داد اما امروز نه تنها بخش خصوصی بلکه دولتی‌ها نیز اعتقاد دارند که هرچند این سیاست‌ها در کنترل تورم نتیجه خوبی داشته اما در حوزه خروج از رکود هنوز تاثیر فراگیری دیده نمی‌شود.

امروز، در زمانی که آمار نشان می‌دهد تورم کنترل شده، محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت می‌گوید که خروج از رکود همچنان اصلی‌ترین سیاست دولت است. او اما تنها مقام دولتی نیست که در زمینه رکود اظهار نظر می‌کند بلکه مهدی کرباسیان، رییس هیأت عامل ایمیدرو نیز می‌گوید که کنترل تورم تا همین حد بس است و باید به فکر خروج از رکود باشیم.

برای پیدا کردن راه حل مناسب به غیر‌از قانون رفع موانع تولید که به گفته نعمت‌زاده قرار نیست معجزه کند؛ ابتدا باید دلایل این رکود را پیدا کرد. اجرای سیاست هدفمندی یارانه‌ها و تشدید تحریم‌ها، دو عامل مهمی هستند که سایه رکود را بر سر صنایع گستراندند. عواملی که با وجود تلاش دولت یازدهم برای برون رفت از رکود، همچنان سرجای خود ایستاده‌اند و دلیل اصلی رکود به شما می‌روند.

مهدی تقوی، اقتصاددان در این زمینه به «فرصت امروز» می‌گوید: «رکود موجود ناشی از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌هاست که در دولت گذشته صورت گرفت و افزایش حامل‌های انرژی را در پی داشت. گاز نهاده تولید است، وقتی نهاده تولید گران می‌شود منحنی عرضه اقتصاد به سمت چپ و بالا می‌کشد یعنی هم نرخ رشد منفی حاصل می‌شود و هم تورم 40‌درصدی.»

علیرضا پورفرج، اقتصاددان و کارشناس بخش صنعت نیز در گفت و گو با «فرصت امروز» در این باره بیان می‌کند: «رکود امروز در سمت تقاضا است. به دلیل اینکه کسب‌و‌کار دچار مشکل شده، سطح درآمد مردم پایین آمده و به دنبال آن تقاضا برای خرید کالا نیز کاهش پیدا کرده است. بنابراین تولیدکنندگان قادر به فروش محصولات‌شان نیستند.»او می‌افزاید: «انتظار برای رفع تحریم‌ها نیز تقاضا را با تاخیر روبه‌رو کرده است که نتیجه آن را می‌توان در بخش‌های خودرو و مسکن مشاهده کرد. همچنین سیستم بانکی ما از نظر اعتباری به سمت بازدهی تجاری زود بازده پول حرکت می‌کند و به سمت بازدهی بلند‌مدت نمی‌رود.»

با استناد به دلایلی که برای رکود برشمرده شد، اکنون پرسش اینجاست که دولت چه راهکارهای دیگری را باید در پیش بگیرد تا تولیدکنندگان بتوانند خروج از رکود را لمس کنند و نه فقط درباره آن بشنوند؟ تقوی با بیان اینکه دولت باید از سیاست‌های غلطی که دولت قبل در پیش گرفت، دوری کند، اظهار می‌کند: «تنها راه‌حلی که در شرایط فعلی برای دولت باقی مانده، به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته‌ای و رسیدن به توافق است، زیرا در این صورت پول‌های بلوکه شده ایران به کشور باز می‌گردد و از سوی دیگر میزان فروش نفت کشور نیز بیشتر شده و در نتیجه افزایش درآمد را برای دولت در پی خواهد داشت. نکته دیگر این است که انتظار مردم بر وضعیت اقتصادی تاثیر می‌گذارد. البته همه این موارد در صورتی می‌تواند به خروج از رکود منتهی شود که این پول‌ها به سمت تولید روانه شوند.»

پورفرج نیز در این زمینه تصریح می‌کند: «دولت باید یارانه ثروتمندان را قطع کند تا از بار هزینه‌هایش کاسته شده و بتواند منابعی را به بخش تولید تزریق کند، در این صورت منابع مالی گسترده‌ای به تولید تزریق می‌شود که خودش می‌تواند به‌عنوان عاملی محرک به خروج از رکود کمک کند. ساماندهی سیستم پولی و بانکی و جلوگیری از واردات کالاهای ساخت داخل از دیگر سیاست‌هایی است که دولت باید به طور جدی و به نفع تولیدکنندگان در دستور کار قرار دهد.»

این اقتصاددان معتقد است با الگوی کسب‌و‌کار فعلی که در کشور موجود است نمی‌توان به تغییر امید داشت بنابراین باید این الگو تغییر کند تا بتوان شاهد تحول بود.