تولید انیمیشن برخلاف تصور عموم، فرآیندی بسیار زمانبر است. مخصوصا که موضوع، تولید انیمیشن بلند و سینمایی باشد. طول عمر پروژههایی از این دست به بیش از سه سال به درازا میکشد. برای مثال تولید انیمیشن معروف زیبای خفته، هشت سال طول کشید. از اینرو برخلاف پروژههایی که ماهیت تقریبا مشابهی از نظر نوع سیستمهای مدیریتی پروژه دارند، در پروژههای تولید انیمیشن برای مشاهده محصول نهایی و دریافت بازخورد باید تا انتهای پروژه صبر کرد.
این یعنی شاهد بازگشت مالی در طول مدت تولید نخواهیم بود. محصول تولید شده قابل تغییر یا ارتقا نسبت به نیاز بازار نخواهد بود و از همه مهمتر آنکه، از آنجایی که تیم تولیدکننده تا انتهای پروژه قادر نیست حاصل دسترنج خود را ببیند، به مرور خطر فرسایش ممکن است گریبانگیر تیم شود.
در اینجا موضوع بحث تولید انیمیشن کوتاه که صرفا یک فعالیت هنری محسوب میشود نیست، بلکه در مورد مدیریت پروژه تولید انیمیشن سینمایی که یک فعالیت صنعتی اتلاق میشود، صحبت میشود. بسیار طبیعی است که هر استودیوی انیمیشنسازی، سازوکار منحصربهفرد خود را در امر مدیریت تولید داشته باشد. همانطور که روش مدیریتی والتدیزنی با آنچه در استودیو جیبلی ژاپن بهکار گرفته میشود یک دنیا متفاوت است. این کاملا بستگی به تجربیات سازمان دارد که صدالبته با تجربیات و فرهنگ کشوری که استودیو در آن فعال است ارتباط مستقیم دارد. با این وجود، شکی نیست که تمامی استودیوهای جهان از تعاریف و اصول واحدی پیروی میکنند.
همینطور در یک استودیو انیمیشنسازی باید اصول و روند مدون کاملا مشخصی برای کنترل کیفیت وجود داشته باشد تا محصول نهایی از کیفیتی برابر با آنچه هدفگذاری شده است، برخوردار باشد. از سوی دیگر در روند کنترل پیشرفت تولید یک انیمیشن بلند، دادهها حرف اول را میزنند. نیاز است که دادهها به ریزترین شکل جمعآوری و تحلیل شوند تا تبدیل به اطلاعات و گزارش قابل تحلیل شوند که مدیران را در امر تصمیمگیری یاری رسانند اما تمام آنچه میتواند متضمن موفقیت یک استودیوی انیمیشنسازی باشد، فرهنگ سازمانی است که طی سالها در آن شکل گرفته است.
یک پروژه تولید انیمیشن هم مانند هر پروژه دیگری دارای حدود و سطح استاندارد کیفی از پیش تعیین شده، بودجه و زمان مشخص و محدود است. همچنین مانند هر پروژه دیگری شامل مراحلی اساسی به مانند آغاز و برنامهریزی، تولید، پایش و کنترل و اتمام است. در این نوع از پروژهها ارزشمندترین منابع، نیروی انسانی است. مخصوصا در کشور ما نیروی انسانی با تجربه بسیار کمیاب است. نیروی انسانی که ما با آن سر و کار داریم را هنرمندان تشکیل میدهند و نیاز به، بهکارگیری روشهایی متفاوت از آنچه در صنایع دیگر معمول است وجود دارد. نیروی انسانی در یک استودیو انیمیشنسازی با اندازه بزرگ، تنها سرمایه اصلی محسوب میشود بنابراین باید در این زمینه دائما در حال پژوهش بود و تلاش مضاعف به کار گرفت.
بهکارگیری روشهای بدیع جذب، آموزش، پرورش و از همه مهمتر نگهداری نیروی انسانی جزو لاینفک فعالیتهای اصلی و روزانه یک استودیو انیمیشنسازی است. برقراری ارتباط مؤثر بین افراد تیم و بین دپارتمانهای مختلف در بخش تولید و همچنین ارتباط دوطرفه بین واحد تولید با سایر واحدهای سازمان از جمله واحد مالی و بازاریابی و همچنین ارتباطات مؤثر با ذینفعان پروژه که مهمترین آنها در این بخش دولت، سرمایهگذاران، جامعه و دانشگاهها است، میتواند تا میزان بالایی موفقیت پروژه را تضمین کند.
حقیقت این است که ما در کشورمان با نیروی انسانی جوان و مستعد روبهرو هستیم. با فراهم آوردن زیرساختهای آموزشی و پرورشی صحیح، میتوان از توان بالای آنها در رقابت درعرصه جهانی استفاده کرد. صد البته این یک واقعیت است که برای رقابت در بازار جهانی باید شیوههای نوین مدیریتی در هنر را جدی بگیریم و آنها را اجرا کنیم و همچنین فرهنگ کار تیمی را در کشورمان گسترش دهیم.
* مدیر تولید انیمیشن