۱. قیمت سهم مهمترین چیز در بازار بورس ایرانه بنابراین همیشه برای اینکه خیالتون راحت باشه تو کف قیمتی خرید کنید. البته ملاک در کف بودن سهم توجه به P/Fسهمه نه اینکه بریم تنها سابقه قیمتی سهم و نگاه کنیم و نتیجه بگیریم که سهم توکف قیمتیه یا نه توکف نیست.
مثال میزنم:
فرض کنید که یه سهم سال ۸۸ قیمتش بوده ۱۰۰تومان و نسبت قیمت به درآمدش بوده ۳ و در سال ۸۹قیمت سهم شده ۲۰۰تومان و نسبت قیمت به درآمدش شده ۶ و اکنون در سال ۹۰ قیمت سهم رسیده به ۳۰۰تومان و نسبت قیمت به درآمد سهم ۳هستش. بنابراین، سهم در سال ۸۹ گرونتر از سالهای ۸۸ و ۹۰ بوده و در سال ۹۰ و ۸۸ تقریبا یک قیمت داره و گرونتر نیست و درصورتیکه به زیر ۳۰۰ افت کنه، از ۱۰۰تومان سال ۸۸ ارزونتره.
۲. تنها باید سهمهای بنیادی و خوب و خرید و بلندمدت نگه داشت تا به حداکثر بازدهی رسید. این مطلب علاوه بر کمریسک بودن و بازدهی بالا میتونه سرمایهگذار رو از هیجانات بیمورد و درگیریهای عصبی بر حذر داره. بهتره در زمانهای مناسب از یک سهم بنیادی با بازدهی مناسب خارج شد و در صورت یافتن سهمی با بنیاد قوی و در قیمت مناسب به اون سهم وارد شد و در صورت پیدا نشدن بهتره کاملا صبور بود و صبر پیشه کرد و باری به هر جهت خرید نکرد.
۳. سبد سهم باید تنها محدود به چند سهم خوب باشه و این قانون که هیچ سهمی در سبد نباید بیشتر از ۲۵ درصد سبد باشه اصلا منطقی و درست نیست و درصورتیکه قیمت سهمهای خوب بنیادی بالا بود و تنها یک یا دو سهم خوب و بنیادی در نزدیکی کف بود میتونیم تمام سرمایه رو بهش اختصاص بدیم.
۴. ملاک خوب بودن یک سهم تنها گذشته سهم نیست، بلکه چشمانداز آینده خیلی مهمتره مخصوصا تو کشور ما که خیلی از فاکتورهای اقتصادی ثبات مشخصی ندارن بهتر تاثیر پیشبینیهای آینده رو در سهام مورد نظرمون کاملا لحاظ کنیم و درصورتیکه از این جهات مناسب نخواهد بود از گذشته سهم چشمپوشی کنیم و سهم نخریم.
۵. اخبار و شایعات و سایتها اصلا نباید ملاک عمل کامل باشن. چون اکثر سایتها و محافل سهامداران و تونوشتهها و تحلیلها نفع شخصیشون اولویت داره
۶. به چند دلیل سهامی که در چند روز اخیر توسط حقوقیهای بازار خریداری شده در روزهای آینده بازدهی خوبی خواهد داشت و رشد خواهد کرد، به چند مورد از این دلایل اشاره میکنم:
- حقوقیها معمولا دارای کارشناسهای خبره و برجستهاند
-معمولا از رانتهای اطلاعاتی خوبی برخوردارن
- معمولا از سهم نوسان نمیگیرن و مدتدار خرید میکنن و این موضوع ریسک افت شدید سهم بعد از رشد و یه دوره تقاضای بالا رو خیلی کم میکنه بنابراین خرید اینجور سهمها یعنی در اختیار گرفتن کارشناس و رانت و سهم خوب بدون صرف هزینه
۷. هیچگاه نباید از بازار به طور کلی دور شد ولی همیشه هم نباید خرید کرد. گاهی باید از دور در کمین نشست و تنها نظاره کرد
۸. همیشه باید نقدینگی لازم برای شکار سهام خوب در افتهای غیرمنطقی و هیجانی داشت. این افتها تو بازار ما خیلی زیاد اتفاق میافته.
* کارشناس بازار سرمایه