در پایان سال 95، مسکن مهر وارد دوازدهمین سال تولد خود خواهد شد. مسکنی که بنا بود برای بسیاری از اقشار کم درآمد جامعه چاره ساز باشد و حالا نه تنها نتوانسته به اهداف ابتدایی خود دست یابد که حتی برای دولت و وزارت راه و شهرسازی نیز مشکلاتی به وجود آورده که مشخص نیست حل کردن آنها چقدر زمان خواهد برد.
احمدی نژاد زمانی مسکن مهر را کلید زد که بازار مسکن روزهای نسبتا آرامی را پشت سر می گذاشت و هنوز بسیاری از واحدهای مسکونی در شهرهای بزرگ با دریافت تسهیلات بانکی در دسترس بودند. در این شرایط دولت نهم تصمیم گرفت پا در عرصه ای بگذارد که در هیچ یک از دولت های پس از انقلاب سابقه نداشت. وعده ابتدایی ارائه واحدهای مسکونی رایگان به اقشار کم درآمد بود و بعد از آن بنا شد متقاضیان با پرداخت هزینه ای اندک صاحب خانه شوند.
با وجود تمام این وعده ها و البته تزریق های مکرر بانک مرکزی وقت به پروژه مسکن مهر، این طرح تا پایان دولت دهم به سر منزل مقصود نرسید تا ارثیه ای بزرگ به دولت روحانی برسد. با وجود آنکه دولت جدید در سطوح مختلف انتقاداتی جدی را علیه این طرح کلان مطرح کرد، اما در عین حال وزیر راه و شهرسازی اعلام کرد براساس تعهدات دولتی، این واحدها تکمیل خواهند شد اما این بار دیگر خبری از منابع بی پایان بانک مرکزی نخواهد بود و دولت تلاش می کند در حوزه های دیگر جبران کند.
در طول این سال ها افزایش قابل توجه هزینه های ساخت و ساز و خدمات ساختمان نیز باعث شد بسیاری از پیمانکاران برخلاف تعهدات ابتدایی از پس هزینه ها برنیایند و تکمیل مسکن مهر در گرو افزایش آورده مردم باشد.
این امر خیلی زود در شهرهایی مانند پردیس کلید خورد تا در جریان مصوباتی که از سوی شرکت های شهرهای جدید اعلام می شد، هزینه نهایی مسکن مهر افزایش یابد. موضوعی که در طول روزهای گذشته بار دیگر نیز در شهر پردیس تکرار شده و مشخص نیست این بار چه سرنوشتی پیدا خواهد کرد.
از افزایش 40 میلیونی تا تکذیب رشد نجومی
نخستین جرقه ها افزایش دوباره قیمت مسکن مهر را شرکت شهر جدید پردیس اعلام کرد؛ موضوعی که خیلی زود با واکنش های منفی مواجه شد و نرخ های جدید از سوی برخی رسانه ها به افزایش چند میلیون تومانی نرخ ها یاد شد. فارس در گزارش خود نوشت: برای واحدهای فاز 8 مسکن مهر پردیس که از 110 متر تا 180 متر هستند، قیمت های 65 میلیون تومان تا 81 میلیون تعیین شده است. متقاضیان فاز 8 شهر پردیس برای واحدهای خود قراردادی که امضا کرده بودند، قیمت 42 میلیون تومان درج شده بود بنابراین اگر مبلغ 65 میلیون تومان را که ظاهراً برای واحدهای 110 متر است در نظر بگیریم باید حدود 23میلیون تومان دیگر پرداخت کنند. این گزارش البته منابع خبری خود را از دل صحبت های متقاضیان به وجود آورده و اضافه کرده است اگر این قیمت ها رسماً نهایی شود 20 تا 40 میلیون تومان بیش از قراردادهای امضا شده باید پرداخت کنند. مبالغی که حاکی از رشد 60 تا 100درصدی قیمت مسکن مهر در این فاز است.
این گمانه زنی ها البته خیلی زود با واکنش هایی جدی مواجه شد. مدیرعامل شرکت عمران شهر جدید پردیس اعلام کرده نه تنها این نرخ ها در بسیاری از طرح ها صحت ندارد که حتی این شرکت تلاش کرده بسیاری از هزینه ها را نیز از روی دوش مردم بردارد.
غفوری در این رابطه گفته شرکت عمران شهر جدید پردیس طی چند روز گذشته با هدف تعیین تکلیف متقاضیان عزیز و پیمانکاران و تسریع در عملیات اجرایی پروژه های مسکن مهر، قیمت قطعی و نهایی واحدهای مسکونی مهر را در تمامی فازها پس از برگزاری جلسات متعدد با پیمانکاران و همچنین نمایندگان متقاضیان و بررسی کلیه جوانب فنی و اجرایی جمع بندی و در اکثر فازها اعلام کرد.
وی این تصمیم را مربوط به سال 1392 دانسته و اعلام کرده رقم های جدیدی که گفته می شود به شکلی قابل توجه افزایش یافته اند، تنها به درصد محدودی از فاز 8 شهر پردیس مربوط می شوند.
در توضیحات غفوری البته به طور خاص درباره چرایی افزایش دوباره نرخ ها نیز صحبت شده است. او از چهار علت به عنوان دلایل اصلی این تصمیم یاد کرده و توضیح داده است: نخستین موضوع مربوط به قیمت پایه قبلی یعنی ۳۳۰هزار تومان به ازای هر مترمربع بوده، مسئله هزینه انشعاباتی است که باید به دستگاه های خدمات رسان پرداخت شود - که به ازای هر واحد ۳ میلیون و ۸۵۰ هزار تومان است- بخشنامه های سایر دستگاه های دولتی نظیر بیمه، مالیات، نظام مهندسی و هزینه محوطه سازی داخل قطعه ها، چهار محور اصلی محاسبه نرخ های جدید بوده است که البته بخش قابل توجهی از این نرخ ها از سوی مراجع دولتی پرداخت خواهد شد.
هرچند تمام این ابهام ها تا زمان اجرایی نشدن دقیق مصوبات جدید سرنوشتی نامشخص خواهند داشت اما آنچه بیشترین اهمیت را دارد چگونگی افتتاح بخش های باقی مانده مسکن مهر است. مدیرعامل شرکت عمران پردیس گفته این شرکت آمادگی خود را جهت واگذاری حدود 40 هزار واحدی که در فازهای مختلف به مرحله نازک کاری رسیده اند اعلام می کند ولی پیش نیاز این مهم، واریز سهم آورده متقاضیان و کمک سایر ارگان های مرتبط است.
افزایش فشارها بر متقاضیان مسکن مهر باعث شده آورده های آنها با تأخیر برسد و دولت نیز نمی تواند مانند گذشته بی حساب منابعی جدید وارد کند. در چنین شرایطی به نظر می رسد نه تنها بخشی از مسکن مهر به سال 96 خواهد رسید که حتی احتمال دارد در سال آینده نیز سرنوشت نهایی بخشی از طرح ها مشخص نشود.
ارتباط با نویسنده : j.hashemi1992@gmail.com