پس از نوسان شدید قیمت ارز همزمان با تمدید مذاکرات هستهای، در روزهای گذشته قیمت ارز با روندی نزولی همراه بوده است. به عقیده بسیاری از کارشناسان، قیمت دلار در ایران تابعی از قیمت نفت، مسائل سیاسی و جنبههای روانی بازار است. به اعتقاد کارشناسان، کاهش این روزهای قیمت دلار میتواند تحت تاثیر فضای مثبت اخبار هستهای باشد.
عوامل تاثیرگذار بر نرخ ارز
محمود امینی، کارشناس اقتصادی در این باره به «فرصت امروز» گفت: جهش پیشین قیمت دلار تحت تاثیر دو موضوع بوده است؛ کاهش قیمت نفت و تمدید مذاکرات هستهای. به دلیل وابستگی اقتصاد کشوربه نفت، کاهش قیمت نفت به معنی کاهش توان اقتصادی کشور و تضعیف پول ملی است. طبیعی است که در چنین مواردی قیمت عمده ارزها بهخصوص دلار افزایش یابد. اما از سوی دیگر همه تحولات اقتصادی کشور با موضوع مذاکرات هستهای پیوند خورده است و بازار ارز هم مانند سایر بخشها حساسیت زیادی نسبت به نشستهای هستهای دارد. البته واکنش بازار ارز و بورس نسبت به سایر بخشهای اقتصاد کشور، بیشتر است که بیشتر به ماهیت این بازارها بازمیگردد.
این کارشناس افزود: چیزی که در چند روز گذشته رخ داده این است که قیمت نفت پس از رسیدن به قیمت 42 دلار، اندکی مسیر خود را عوض کرده و تا 52 دلار هم افزایش یافته است.این افزایش قیمت را نمیتوان به معنی تغییر مسیر اصلی قیمت نفت تلقی کرد اما به نظر میرسد از این جا به بعد کاهش قیمت نفت با شیب ملایمتری همراه خواهد بود. بنابراین انتظار بازار ارز برای کاهش توان اقتصاد کشور و تضعیف پول ملی اندکی کاهش یافته است و همین موضوع انگیزه کافی به بازار داده است تا در قیمت ارز تجدید نظر کرده و آن را کاهش دهد.
این کارشناس افزود: موضوع بعدی بحث مذاکرات هستهای است. پس از تحلیل پیشین بازار درباره تمدید مذاکرات، اکنون شاهد هستیم که اوباما به طور جدی در مقابل کنگره آمریکا ایستاده است و اجازه وضع تحریمهای جدید علیه ایران را نمیدهد و حتی تهدید کرده است که در صورت اقدام کنگره، تصمیم آنها را وتو خواهد کرد. در نشست اخیر ایران و 1+5 هم که شاهد هستیم خبرها حاکی از فضای جدی مذاکرات و اراده طرفین برای حصول توافق است.بنابراین برآیند این شرایط فضای سیاسی مثبتی را به بازار ارز القا میکند که زمینه ساز کاهش قیمت ارز در چند روز اخیر است.
این کارشناس در مورد چشمانداز قیمت ارز گفت: من کاهش این روزهای قیمت ارز را موقتی میبینم و افزایش قیمت ارز را در ماههای آتی انتظار دارم. احتمالا با کاهش قیمت دوباره نفت، ما شاهد افزایش ارز خواهیم بود و با آغاز سال 94، این موضوع جدی خواهد بود. مگر اینکه کشور بتواند در موضوع هستهای به یک توافق جامع دست یابد که در این صورت انتظار کاهش قیمت ارز تا مرز سه هزار تومان و اندکی کمتر از آن نیز وجود دارد.
نفت و دلار
جمشید پژویان، کارشناس اقتصادی در این زمینه به «فرصت امروز» میگوید: بهطور مشخص ارزش دلار به قیمت نفت بستگی دارد. در حال حاضر قیمت نفت شرایط با ثباتی ندارد و چنین شرایط بیثباتی، زمینهساز حرکت قیمتی ارز است.
به اعتقاد پژویان، بازار نفت برای دورهای نسبتا طولانی دچار مشکل شده است و این موضوع روی قیمت ارز هم تاثیر خواهد داشت. وی در این باره گفت: با افزایش تولید نفت توسط شل اویل انتظار میرفت که بازار نفت دچار تحول و کاهش قیمتی شود. این درحالی است که سایه افزایش تولید نفت عربستان هم بر سر اوپک سنگینی میکند. از سوی دیگر توانایی آمریکا در تولید نفت خام سبک محبوس درسنگهای رستی هم احتمال افزایش تولید را بالا برده است.
روسیه هم این پتانسیل را دارد که دست به افزایش تولید نفت بزند. بنابراین چشماندازی که در برابر بازار ارز قرار دارد حاکی از تضعیف قیمت نفت است. وی افزود: خبر مثبت از مذاکرات قطعا بازار دلار و همه بازارها اعم از طلا و سکه را تحت تاثیر قرار میدهد. متاسفانه در طول مدت گذشته ما نتوانستیم نفت را به مشتریان خود عرضه کنیم و کشورهای دیگر مثل عربستان و کویت و دیگر کشورها مشتریان نفتی ما را گرفتند. ما میتوانیم باردیگر مشتریان خود را برگردانیم و با تخفیف قیمت نفت و کارهای دیگر، اعتماد آن کشورها را جلب کنیم و دوباره با آنها ارتباط برقرار کنیم. به هر حال میتوان با سیاستهای خاص راه حلی برای این مشکل پیدا کرد و مقدار درآمدهای نفتی که از دست دادهایم را برگردانیم.
پژویان در مورد تاثیر قیمت دلار بر داخل کشور گفت: تاثیر قیمت دلار بستگی به این دارد که عرضه دلار توسط بانک مرکزی به چه اندازه و چگونه صورت میگیرد و چه مقدار آن را دولت که بزرگترین عرضهکننده آن است، به بازار تزریق میکند.