نقش خانواده اردوغان در کاهش وابستگی ترکیه به گاز طبیعی

ساعاتی پس از سرنگون شدن جنگنده ارتش روسیه در خاک سوریه توسط ارتش ترکیه، رجب طیب اردوغان که این بار موفق شده بود تا در انتخابات پارلمانی حائز اکثریت آرا در مجلس شود، کابینه جدید این کشور را که داماد وی «بیرات آلبایراک» به‌عنوان وزیر انرژی و منابع طبیعی این کشور در آن حضور دارد، تنفیذ کرد. آلن استین، محقق غیر‌مقیم در موسسه شورای آتلانتیک در خاورمیانه در این ارتباط می‌گوید: «آقای آلبایراک بازرگان 37 ساله‌ای است که در مدت زمان مدیریت خود در شرکت « Çalık Holding » بیش از هرچیز دیگری بر منطقه شرق مدیترانه و روی قیمتی که ترکیه برای خرید گاز ایران و روسیه می‌پردازد تمرکز کرده است.»

استین درباره آلبایراک می‌گوید: «شما در ترکیه با وزیر انرژی روبه رو هستید که بسیار به اردوغان نزدیک بوده و در حمایت از او سخن می‌گوید و در حالی به کابینه وارد می‌شود که ممکن است در قبال کاهش وابستگی ترکیه به گاز طبیعی بسیار جدی عمل کند و مواضع سرسختانه‌ای در ارتباط با هزینه‌ای که ترکیه برای خرید گاز از ایران و روسیه می‌پردازد اتخاذ کند.»

این تحلیل‌ها در حالی مطرح می‌شوند که وزیر سابق انرژی ترکیه نیز مواضعی مشابه با آلبایراک داشت. علیرضا آلبویون وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه که به‌زودی جای خود را به داماد رئیس‌جمهور ترکیه خواهد داد در جریان حضور خود در نشست شورای آتلانتیک در استانبول از برنامه‌های ترکیه به منظور کاهش وابستگی به گاز طبیعی برای تولید برق خبر داد. وی همچنین از قصد ترکیه برای سرمایه‌گذاری 123‌میلیارد دلاری در بخش انرژی تا سال 2023 پرده برداشت.

آلبویون که در روزهای انتهایی وزارت خود به سر می‌برد در نشست شورای آتلانتیک اعلام کرد که آنکارا قصد دارد تا سال 2023 ظرفیت تولید برق خود را به 130‌هزار مگاوات برساند. وی در ادامه سخنان خود در نشست مذکور گفت: «ما قصد داریم تا سبد انرژی متنوعی داشته باشیم و وابستگی خود به گاز طبیعی را کاهش دهیم. در حال حاضر سهم گاز طبیعی در تولید برق 50‌درصد است که این موضوع حاکی از وابستگی ما به گاز طبیعی برای تولید برق است.» آلبویون ادامه داد: «سهم انرژی‌های تجدید‌پذیر در تولید نیروی برق در ترکیه در حالی به 4500 مگاوات می‌رسد که این میزان تا سال 2023 باید به 20‌هزار مگاوات برسد. از این رو استفاده از تمامی ظرفیت‌های تولید برق از انرژی‌های تجدید‌پذیر در صدر اولویت‌های ترکیه جهت تولید برق و کاهش وابستگی به گاز طبیعی در این زمینه خواهد بود.»

تلاش‌های ترکیه جهت ساخت دو نیروگاه هسته‌ای از جمله دیگر اقدامات آنکارا در زمینه تنوع بخشیدن به سبد انرژی خود است. گفتنی است که قرارداد ساخت این نیروگاه‌ها با شرکت روس اتم روسیه منعقد شده که با توجه به بحران موجود در روابط دو کشور تحقق این پروژه در حال حاضر در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه که به‌زودی جای خود را به وزیر جدید خواهد داد معتقد است از آنجا که تقاضا برای انرژی در ترکیه سالانه 7‌درصد افزایش می‌یابد، به منظور تامین منابع انرژی پایدار برای مردم این کشور از طریق پروژه‌هایی نظیر ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای و نیروگاه‌های جدید که سوخت اصلی آنها زغال سنگ پاک است، امکان‌پذیر خواهد بود.

تغییرات آب و هوایی و استفاده ازانرژی‌های پاک از جمله موضوعات اصلی نشست شورای آتلانتیک محسوب می‌شود. از این رو وزیر انرژی ترکیه در این راستا اظهار داشت: «تامین امنیت انرژی یک موضوع بین‌المللی و مشترک میان کشورها است. به عقیده من اشتراک منابع انرژی میان کشورهای صادر‌کننده و مصرف‌کننده زمینه را برای تعالی دو کشور فرآهم کرده و موجب افزایش ثروت طرفین خواهد شد.»

آلبویون در ارتباط با چشم‌انداز انرژی ترکیه گفت: «ترکیه از منابع هیدروکربنی منحصر به خود نظیر نفت و گاز طبیعی برخوردار نیست، اما 70درصد از منابع انرژی در شرق ترکیه قرار داشته و 60درصد از مصرف‌کنندگان این منابع در غرب آن واقع شده‌اند. این آمارها بیانگر وضعیت جغرافیایی منحصر به فرد ترکیه و نقش آن به‌عنوان مرکز انتقال انرژی در منطقه است.»

پروژه «TANAP» به‌عنوان مهم‌ترین بخش کریدور گازی جنوبی به خوبی بیانگر جایگاه استراتژیک ترکیه در منطقه است. وجود منابع گاز در شمال عراق و ایران و همچنین در منطقه شرق مدیترانه این امکان را ایجاد می‌کند که در صورت نیاز ترکیه می‌تواند منابع گاز موجود در این کشورها را به خریداران آنها تحویل دهد. هرچند بحران رو به گسترش میان ترکیه و روسیه صدمات جدی به برنامه ترک‌ها جهت بدل شدن به مرکز انتقال انرژی در مطنقه وارد آورده و آینده ترکیه در بازارهای گاز اروپا را مخدوش ساخته است.

منبع: مجله گاز طبیعی اروپا