هنگام قدم زدن در کوچه و خیابان اگر به اطراف خود نگاه کنید تقریبا از هر 10نفری که اطراف شما هستند نیمی از آنها کیسه پلاستیکی به همراه دارند و بخشی از خریدهای روزانه خود را داخل آن قرار دادهاند.شاید امروز به دلیل تغییر سبک زندگی و همچنین عادات خرید مردم به نوعی کیسههای پلاستیکی یا همان نایلکسهای خودمانی با زندگی ما عجین شده و تصور زندگی بدون آنها مشکل است. بهطور کلی، براساس آمار ارائه شده میزان مصرف نایلون یا نایلکس در جهان روندی دوبرابری به خود دیده و بسیاری از کارشناسان و دستاندرکاران محیط زیست را به خود مشغول کرده است. اما اگر به نیمه پر لیوان دقت کنیم، این افزایش مصرف حکایت از نیاز تولیدی غیرقابل تصور و همچنین گردش مالی بسیار بزرگی داشته و بیانگر این نکته است که بستر مناسبی برای سرمایهگذاری در این صنعت وجود دارد.
از این رو «فرصت امروز» با توجه به وجود زیرساختهای لازم برای تولید محصولات پلاستیکی بهویژه در زمینه نایلون و نایکسهای خرید سری به بازار تولید آن زده تا برای علاقهمندان به سرمایهگذاری در این صنعت از چند و چون ماجرا بگوید. این درحالی است که برخی کارشناسان و مسئولان صنفی این صنعت معتقدند اگر حمایتهای لازم را از سوی دولت دریافت کنند، بدون تردید حجم قابل توجهی از متقاضیان کار را جذب صنعت تولید پلاستیک خواهند کرد.
نمیتوانیم آمار دقیق بدهیم
سیدرحیم مقیمیاصل، رئیس اتحادیه سازندگان و فروشندگان مصنوعات پلاستیکی، نایلون، ملامین و مشمع تهران با اشاره به فعالیت نزدیک به 1800واحد تولیدی در استان تهران به «فرصت امروز» گفت: یکی از بزرگترین کاستیهای موجود در صنعت یاد شده نبود اطلاعات کامل و دقیق از میزان تولیدکنندگان و فعالان است. چون با توجه به نوسانات اقتصادی و البته برخی نقصهای قانونی موجود، گروهی از تولیدکنندگان تغییر شغل داده و گروهی هم بهصورت زیرزمینی کار میکنند.
مقیمی در ادامه افزود: به همین دلیل اکنون نمیتوان درباره نیاز بازار یا حجم تولید اطلاعات به روز و موثقی در اختیار رسانهها قرار داد. درحالی که همه میدانیم براساس اصول علمی و اقتصادی اگر آماری دقیق در این زمینه وجود داشته باشد، میتوان برای آینده آن بهتر و سادهتر برنامهریزی کرد و از تجمیع سرمایهها در یک بخش بهخصوص جلوگیری کرد.
ارزش افزودهای که به خطر افتاده
وی جایگاه صنعت تولید نایلون و نایلکس را در خطر دانست و افزود: شاید پنجسال پیش رونق بسیار بالایی در این صنعت وجود داشت و ارزش افزوده کار به صورتی بود که تقاضای بسیار بالایی برای سرمایهگذاری در این صنعت داشتیم. اما متاسفانه از آنجا که سیاستهای دولت براساس حمایتهای تولیدی نبوده، اکنون جایگاه صنعت نایلون و نایلکس بهرغم ارزش افزوده قابل توجه در حال افول است و اگر جلوی این روند گرفته نشود ممکن است بهزودی واردکننده شویم. این درحالی است که بهطور کلی حتی در شرایط فعلی هیچ نیازی به واردات نداریم و حتی قاچاق هیچ جایگاهی در اقتصاد این صنعت ندارد.
مقیمیاصل با بیان اینکه طی دهه 90، روزانه نزدیک به 200تن محصولات این صنعت به کشورهای آسیای میانه، ترکیه، عراق، جنوب خلیجفارس، پاکستان، آذربایجان و روسیه صادر میشد، اضافه کرد: با توجه به مشکلات یاد شده این روند اکنون به روزانه رقمی بین 20 تا 30تن رسیده و خطر از دسترفتن این بازارهای صادراتی شدت گرفته است.
این مقام صنفی راه حل برطرف شدن این مشکل را تامین زنجیره مواد اولیه و تسهیل شرایط تولید دانست و گفت: با توجه به اینکه بسیاری از قوانین موجود کشورمان بهویژه در بخش گمرکی در راستای حمایت از تولیدکنندگان نیست، با توجه به رکود موجود در بازار، شاهد خروج پیدرپی تولیدکنندگان از بخشهای مختلف اقتصادی هستیم. هرچند نباید فراموش کرد که حمایت از صنعت پلاستیک یعنی کاهش خامفروشی. چون به جای اینکه مواد اولیه پتروشیمی را با قیمتی پایین صادر کنیم، میتوانیم محصولات پلاستیکی را با ارزش افزوده بالا در بازارهای هدف فروخته و نسبت به اشتغالزایی در ایران اقدام کنیم.
زندانیها را نیز شاغل میکنیم
اما اشتغالزایی صنعت تولید پلاستیک و نایلون به چه میزان است. این سوال را مقیمی اینگونه پاسخ داد: با توجه به برآوردهایی که از بازارهای هدف و همچنین بازار داخلی کشورمان داشتیم اگر شرایط صادرات دوباره مهیا شود و مشکلات فعلی به حداقل خود برسد، این قول را مکتوب و در محضر رسانهها میدهیم که صنعت تولید پلاستیک بتواند طی دوسال روزانه 400نفر از بیکاران جامعه جوان کشورمان را به خود جذب کند. به گفته وی، این میزان اشتغالزایی صرفا یک عدد برای کاهش تعداد بیکاران نیست چون بسیاری از این کارگران با آموزشهایی که از سوی کارفرما میبینند در کنار تجارب شغلی خود جزو کارگران ماهر برای تولیدکنندگان شناخته میشوند و در قالب کارگران ساده نخواهند بود.
وی با تاکید مجدد بر اشتغالزایی بالای این صنعت اضافه کرد: اگر فضای کسبوکار تسهیل شده و روند تامین مواد اولیه قابل اعتماد باشد براساس طرحی که در اختیار قوه قضاییه گذاشته شده، میتوانیم حتی برای اشتغالزایی زندانیان نیز اقدام کنیم چون راهاندازی یک خط تولید ساده برای کیسه زباله یا سفره یکبار مصرف با دستگاه ایرانی نزدیک به 50میلیون تومان هزینه نیاز دارد که این میزان هم سرمایهگذاری، ششماهه به نقطه سربهسر میرسد.
بازیافت راهی برای توسعه
این مقام صنفی با اشاره به اهمیت بازیافت در این صنعت که خود نوعی سرمایهگذاری است، گفت: در بسیاری از کشورهای صنعتی پیشرفته، بازیافت را نوعی سرمایهگذاری مجدد میدانند. درحالی که این موضوع در کشورمان زیاد جدی گرفته نشده و مثل این است که سرمایهای هنگفت را سالانه هدر میدهیم.مقیمی در پایان افزود: یکی از مهمترین بخشهایی که اکنون میتواند در صنعت پلاستیک برای سرمایهگذاری آنهایی که قصد دارند وارد میدان شوند جذاب باشد همین موضوع بازیافت است البته با در نظر گرفتن شرایط بهداشتی و قوانین موجود میتواند این سرمایهگذاری بخشی از سرمایهگذاری آنها باشد و در کنارش تولید محصولات جدید ارزش افزوده قابل توجهی برایشان به ارمغان بیاورد.