مونتاژ؛ جای تولید را گرفت

سال‌هاست که هر از چند گاهی به بهانه حمایت از تولید داخلی همایش‌های مختلفی برگزار می‌شود و مسئولان مربوط از مشکلات و راه‌حل‌ها برای گذر از موانع پیش روی تولیدکنندگان می‌گویند‌. این درحالی است که به گفته کارشناسان، ایران سهم زیادی از تولید تجهیزات کامپیوتری و مخابراتی ندارد و بیش از 90 درصد دستگاه‌هایی که با برچسب «ساخت ایران» به بازار عرضه می‌شوند؛ مونتاژ شده ایران هستند و تجهیزات این دستگاه‌ها تماما از خارج کشور تامین می‌شود. این درحالی است که چند ماه پیش محمد حسین برخوردار، رییس سندیکای تولیدکنندگان سخت‌افزار و رایانه اذعان داشت: «در زمینه تولید مانیتور ما 99درصد در داخل تولید داریم و در تولید تبلت، کیبورد و ماوس حدود 30 تا 40 درصد، در داخل کشور تولید داریم.»

مهدی میرمهدی کمجانی رییس اتحادیه صنف فناوران رایانه تهران درباره سهم تولیدات داخلی از بازار رایانه کشور به «فرصت امروز» گفت: بعضی از کالاها مثل ماوس، کیبورد و اسپیکر در کشور تولید می‌شوند که شاید 50 درصد بازار را در دست داشته باشند. وی افزود: اخیرا نیز یک شرکت داخلی به تولید لپ‌تاپ روی آورده و حدود یک‌سال است که تولیدات خود را که مونتاژ شده، در بازار عرضه می‌کند. میرمهدی ادامه داد: با این حال، اگر همین مراحل مونتاژ هم باتوجه به تکنولوژی‌های روز دنیا در کشور ما انجام شود، باعث افتخار و توسعه بخش ICT خواهد شد. رییس اتحادیه صنف فناوران رایانه تهران اظهار امیدواری کرد که روزی برسد تا این کالا‌ها با برند ایرانی در کشور تولید شوند و سرمایه‌گذاری‌ها و حمایت‌های مناسبی از تولیدکنندگان انجام شود.

محمد سیدی، کارشناس ارتباطات درباره وضعیت ایران در تولید صنایع دیجیتال به «فرصت امروز» گفت: هرکشوری برای پیشرفت صنایع خود در ابتدا کالا‌های مونتاژ شده خود را به بازار عرضه می‌کند و رفته رفته به سراغ تولید می‌رود و این امری طبیعی برای همه کشورهای در حال توسعه است. وی افزود: اما این نکته را باید مدنظر داشت که ما سال‌ها است در صنایع مختلف، روی مونتاژ متمرکز شده‌ایم و از تولید و طراحی اختصاصی کالایی خبری نیست.

سیدی درباره سهم ایران از تولید دستگاه‌های دیجیتال اظهار کرد: درحال حاضر، در صنایع مخابراتی سهم ناچیزی از دستگاه‌های مورد نیاز داخل در کشور تولید می‌شود و آن هم به لطف تحریم‌هایی است که طی چند سال گذشته علیه کشور ما اجرا شده است. وی افزود: اما در سایر بخش‌ها حتی تولید ماوس و کیبورد رایانه‌های شخصی همچنان مونتاژ‌کننده هستیم و در این صنعت هیچ حرفی برای گفتن نداریم. این استاد دانشگاه درباره میزان کیفیت لوازم دیجیتال مونتاژ شده گفت: خوشبختانه بیشتر اقلام مونتاژ شده دارای کیفیت قابل قبولی هستند ضمن اینکه گارانتی و خدمات پس از فروش قابل‌‌اعتماد‌تری نسبت به برخی دستگاه‌های وارداتی دارند.

وی اظهار داشت: بعضی از کالاهایی که به‌صورت قاچاق وارد می‌شوند، گارانتی نمی‌شوند و در عین حال متاسفانه برخی از کالاهای قاچاق، گارانتی هم می‌دهند‌. سیدی گفت: امروز اکثر لوازم دیجیتال همانند تبلت و موبایل جزئی از زندگی هستند مثلا در تعامل با دانشجویان می‌بینیم که نیازشان را که قبلا به کتاب‌ها و کتابخانه‌های حجیم بود، امروزه از مسیر دیگر و با ادبیات دیگری کار را دنبال می‌کنند‌. اینها را به‌صورت آبشن نگاه نمی‌کنیم و به‌صورت مسائل ضروری زندگی دنبال می‌کنیم. وی به رابطه کیفیت و کارایی عمومی وسایل دیجیتال اشاره کرد و گفت: اگر بنا باشد در یک جایی به‌ویژه در زمینه رایانه و وسایل دیجیتال، نتوانیم کیفیت قابل قبولی را در کشور ایجاد کنیم در دراز مدت، خدمات و استفاده‌مان دچار آسیب خواهد شد.

این کارشناس افزود: در قانون اساسی ما آمده که نباید انحصار داشته باشیم، ولی متاسفانه ما برداشت‌های نادرستی از انحصار داریم، ما نمی‌توانیم انحصار موبایل را در اختیار یک نفر بگذاریم ولی انحصار برند باید در اختیار کسی باشد‌. وی افزود: اگر تمام کشورها را ببینید، یک نفر برای یک برند وارد‌کننده است و اگر جنسی که وارد کرده کیفیت خوبی نداشته باشد یا خدمات پس از فروش خوبی نداشته باشد، مسلما مسئولان نظارتی برخوردهای مناسب با آن فرد خاطی یا فرد‌وارد‌کننده خواهند داشت‌. اما در کشور ما متاسفانه به خاطر اشتباهی که از بحث انحصار و قانون اساسی داشته‌اند، هر کسی هر نوع برندی را وارد می‌کند، یعنی یک برند ممکن است هم وارد کننده‌ای داشته باشد که در امور اصناف بازرگانی داخلی ثبت شده باشد، ضمن اینکه به موازات چون قانون به او اجازه داده واردات می‌کند و یک گارانتی هم رویش می‌گذارد و معلوم نیست آن گارانتی به معنای واقعی اعتبار دارد یا خیر.

سیدی در خصوص نقش نظارت بر کالاها گفت: سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و سازمان‌های بازرسی صنوف بر مسئله کیفیت و ارائه خدمات مناسب نظارت دارند.
وی افزود: اگر محصولات گارانتی واقعی داشته باشند باید در سازمان حمایت، ثبت‌نام کنند و اگر واقعی نباشند، روی این موضوع برای مصرف‌کننده فرهنگ‌سازی نشده و مشکل ایجاد می‌شود.