در نخستین نشست از مجموعه نشستهای همایش علمی اقتصاد مقاومتی که با مشارکت انجمن مدیریت ایران و دانشگاه خاتم و حضور انجمنهای علمی کشور و اساتید و صاحبنظران در محل دانشگاه خاتم برگزار شد، دکتر مجید قاسمی، مدیرعامل بانک پاسارگاد به تبیین سیاستهای اقتصاد مقاومتی پرداخت و گفت: مهمترین رکن اقتصاد مقاومتی، بخش خصوصی است و بند نخست اقتصاد مقاومتی با مردم شروع میشود.
قاسمی با بیان اینکه اقتصاد مقاومتی، اقتصاد ریاضتی نیست، گفت: اقتصاد باید مخاطب داشته باشد و مخاطب اقتصاد مردم هستند. کلمه اقتصاد از قصد به معنای میانهروی میآید و اقتصاد مقاومتی، اقتصاد میانهرو است. مظهر مقاومت در اقتصاد مقاومتی، درختی است که شاخ و برگ آن در برابر توفان خم و راست میشود ولی درخت استوار و پا برجا باقی میماند و به رشد خود ادامه میدهد و قدرت مقابله با چالشها سبب میشود که درخت آسیبپذیری کمی داشته باشد.
قاسمی ادامه داد: اقتصاد مقاومتی Resilient economy مبحثی در اقتصاد است که براساس آن میتوان دید که چگونه اقتصاد قادر است در برابر ضربههای مختلف با کمترین درجه افت به زندگی عادی خود برگردد و تاثیر ضربهها را پشت سر بگذارد. طرح این مبحث بهویژه برای ارزیابی توان مقاومت اقتصادهای مختلف در برابر بحران کاربرد داشته است. این اقتصاد از دیدگاه نظری محورهایی دارد که باید شناسایی شود.
معاون پژوهشهای اقتصادی مرکز تحقیقات مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره ویژگیهای اقتصاد مقاومتی ادامه داد: ضربهپذیری و برخورداری از توان ادامه فعالیتهای کلیدی، برخورداری از قدرت دستیابی به تعادل (هرچند که ممکن است همان تعادل اولیه نباشد) توانمندی در نوآوری به صورتی که در زمان رویارویی با بحران سرعت نوآوری تشدید شود، نهادهای مدنی فعال و شبکههای اجتماعی گسترده برای جلب مشارکت عامه مردم در زندگی اقتصادی و برخورداری از انعطافپذیری لازم برای تغییر مسیر، ایجاد روال جدید زندگی، شناخت نسبی نسبت به آینده، توانا در واکنش نسبت به احتمالات، توجه به زندگی مردم، تقویت روحیه خودباوری و خوداتکایی، استفاده حداکثری از ظرفیتها و امکانات، حفظ ماهیت و هویت اقتصاد و... از جمله ویژگیهای اقتصاد مقاومتی است.
قاسمی در ادامه به توضیح روش اندازهگیری مقاومت در اقتصاد مقاومتی پرداخت و گفت: «دنیای امروز ابعاد مختلفی از وضعیت و زندگی اقتصادی در سطوح خرد تا کلان است و برای اندازهگیری قدرت مقاومت از شاخص مقاومت اقتصاد (Resilience inde of economy) استفاده میشود و این شاخص قدرت بالقوه و بالفعل مقاومت در اقتصاد را میسنجد.
قاسمی در ادامه به معرفی شاخصهای دیگری که برای مقاومت سیستمهای مالی جهان کاربرد دارند پرداخت و اضافه کرد: فائو با محاسبه الگوی اندازهگیری و تحلیل شاخص مقاومت، میزان نیاز کشورهای مختلف برای دریافت کمک را ارزیابی میکند. قاسمی با بیان اینکه سیاستهای اقتصاد مقاومتی ریشه در تئوریهای علمی روز جهان دارد، گفت: اقتصاد مقاومتی ادبیات پیشرفته و جاافتادهای دارد و اقتصاد مقاومتی، آخرین نسخه این ادبیات است.
رئیس دانشگاه خاتم ادامه داد: یکی از شاخصهای بسیار شناختهشده که توسط بریگلو گلیو و همکارانش طراحی شده است، شاخص مقاومت و آسیبپذیری اقتصادی economic vulnevability and resilience است که در سال 2008 برای 57 کشور جهان محاسبه شده است. قاسمی در ادامه، حفظ ماهیت و هویت اقتصاد، اصلاح مدیریت و نظام اداری، اصلاح زمینه فعالیت فعالان اقتصادی، احترام به محصولات ساخت داخل و تاکید بر فعالیتهای دانشبنیان را محورهای اقتصاد مقاومتی برشمرد.
مدیرعامل بانک پاسارگاد با بیان اینکه مقاومتی شدن اقتصاد به معنی از دست دادن هویت ملی و باورهای عقیدتی جامعه نیست، گفت: اقتصاد مقاومتی در چارچوب نظام اقتصادی ساخته میشود و عامل پایداری و تداوم بقای اقتصاد است همچنانکه اقتصاد جامعه اسلامی هم میتواند با حفظ اسلامی بودن خود مقاومتی شود. قاسمی تاکید کرد: اگر میخواهیم سیاستهای اقتصاد مقاومتی را خوب متوجه شویم باید سیاستهای کلی اصل 44، سیاستهای اصلاح نظام اداری و سیاستهای اشتغال را به دقت مطالعه کنیم.
قاسمی تاکید کرد: مشکل ما، مشکلی تاریخی و فرهنگی است. متاسفانه در همه تصمیمگیریها در بودجه، در سطوح کلان دولت خودش را مقدم بر بخش خصوصی میداند و این در همه دولتها بوده است و اختصاص به دولت خاصی ندارد.