لغو تحریم شرکت ملی نفت‌کش تاثیری در منفعت بخش خصوصی ندارد

لغو هر تحریم آن هم در حوزه نفت خبر خوشایندی است چراکه تاثیر مستقیمی بر اقتصاد کلان کشور دارد بدون شک لغو تحریم شرکت ملی نفت‌کش نیز از این دست خبرهاست. با این وجود بخش‌خصوصی فعال در این حوزه که سهم ناچیزی دارد معتقد است که همچنان این بخش از این لغو تحریم سودی نمی‌برد زیرا سیاست‌ بالادستی وزارت نفت خواهان این مسئله است.

شرکت ملی نفت‌کش ایران از شرکت‌های فرعی شرکت ملی نفت ایران است که پس از ملی شدن صنعت نفت و بروز مشکلاتی برای صادرات نفت پی‌ریزی شد. این شرکت برحسب نیاز جدی صنعت نفت و کاهش وابستگی به شرکت‌های غربی و کاهش هزینه‌های حمل‌و‌نقل تاسیس شد و در دهه 50 شمسی به اوج قدرت خود رسید و پس از آن توسعه پیدا کرد.

این شرکت در سال ۱۳۸۸ به بخش‌خصوصی واگذار شد و در حال حاضر بزرگ‌ترین شرکت نفت‌کش در خاورمیانه و چهارمین شرکت نفت‌کش در جهان است. در 15 اکتبر سال 2012 مطابق با 24 مهرماه سال 1391 شرکت ملی نفت‌کش ایران مورد تحریم اتحادیه اروپا قرار گرفت و این مسئله موجب شد تا مشکلاتی برای نفت‌کش‌ها ایجاد شود که مهم‌ترین آن در بخش بیمه‌ای این نفت‌کش‌ها بود.

به‌تازگی علی‌اکبر صفایی، مدیرعامل شرکت ملی نفت‌کش «از لغو تحریم این شرکت توسط رأی دادگاه لوکزامبورگ خبر می‌دهد و صراحتا اعلام می‌کند که با ارائه مدارکی موفق شدیم اثبات کنیم که این شرکت خصوصی است زیرا اتحادیه اروپا تصور می‌کرد که به دلیل دولتی بودن منابع دولت را تامین می‌کنیم.» اما این لغو تحریم‌ها در بخش بیمه‌ای همچنان وجود دارد.

در مجموع می‌توان این لغو تحریم را مثبت ارزیابی کرد زیرا فرآورده‌های نفتی به‌راحتی صادر خواهند شد. اما در این میان لازم است ببینیم که این موضوع چقدر در حضور بخش‌خصوصی فعال در حوزه نفت موثر است، آیا از مشکلات و معضلات سرمایه‌گذار بخش‌خصوصی کاســــته می‌شود؟

تاثیر واقعی لغو تحریم برای بخش دولتی است

فرزان گلچین، عضو هیــات‌مدیره اتحادیـــه صادرکننده فرآورده‌های نفتی، گاز و پتروشیمی در این باره به «فرصت امروز» می‌گوید: «لغو تحریم شرکت ملی نفت‌کش فی‌النفسه در اقتصاد نفتی کشور موثر است اما تاثیر واقعی این تحریم در بخش‌دولتی خواهد بود نه خصوصی در حقیقت کارگاه‌های نفتی دولتی از این وضعیت سود بیشتری خواهند برد و این مسئله برای بخش‌خصوصی که به دلیل برخی از سیاست‌های بالادستی صادرات کلی ندارد، تاثیر چندانی ندارد.»

وی با اشاره به اینکه اتحادیه و اعضای آن بیشتر در صادرات جزیی فعال هستند، می‌افزاید: «بدون شک احتمال افزایش صادرات نفت خام و فرآورده‌های کلی افزایش می‌یابد. گرچه با وجود تحریم‌ها نیز صادرات به روش‌های مختلف انجام می‌گیرد.»

گذشته از این موضوع باید دید که لغو تحریم‌ نفت‌کش‌ها چقدر در اقتصاد نفتی و بهبود شرایط تاثیرگذار است. در این خصوص از محمد سوری، مدیرعامل سابق شرکت ملی نفت‌کش سوال شد اما وی در پاسخ به «فرصت امروز» پاسخ صریحی نداد و به این مطلب بسنده کرد که «صحبت کردن در این زمینه از عهده من خارج است.»

درهمین ارتباط با پیروزموسوی، مدیرعامل پایانه‌های نفتی درباره تاثیر لغو تحریم و رونق یافتن پایانه‌های نفتی سوال پرسیده شد که وی در این زمینه به «فرصت امروز» می‌گوید: «90 درصد از عملیات نفت‌کش‌ها در خارک انجام می‌شود و حال باید دید که با لغو این تحریم مبدا و مقصدهای جدید این نفت‌کش‌ها به چه صورت خواهد بود. البته ما امیدواریم که همچنان اولویت این نفت‌کش‌ها که متعلق به بخش‌خصوصی است در این پایانه نفتی صورت گیرد.»

وی معتقد است که «مدیرعامل شرکت ملی نفت‌کش باید برنامه آتی خود درخصوص لغو این تحریم را اعلام کند تا ما بدانیم برنامه به چه صورت خواهد بود.»

حال که لغو تحریم نفت‌کش‌ها انجام شده است باید برای شرایط برای بازگشت گذشته تلاش کرد گرچه این کار بسیار سخت و زمانبر است البته انتظارها بر این است که تحریم‌های عمومی نفتی در مذاکرات ایران با کشورهای 1+5 به نتیجه برسد در این شرایط است که وضعیت مطلوب خواهد شد.