کمتر از یکماه دیگر تا ضربالاجل تعیین شده پیرامون پرونده هستهای ایران باقی مانده است؛ رخدادی که بسیاری از فعالان حوزههای مختلف اقتصادی کشور به نتیجه آن چشم دوختهاند و اتخاذ تصمیمات کلان خود را به بعد از تعیین نتیجه مذاکرات ایران با شش قدرت برتر جهانی موکول ساختهاند. در این میان فعالان بازار سرمایه نیز موفقیت در دستیابی به توافقی را که ماحصل آن لغو تمامی تحریمهای محدودکننده باشد بهعنوان نقطه بازگشتی به مسیر رشد برای بازار قلمداد میکنند. بعد از شروع روند ریزشی و فرسایشی بازار از دیماه سال 92، تاکنون بازار در سه مرحله آماده صعود بوده است که تمامی این سه مرحله با ناکامی برای فعالان بازار همراه بوده است.
نخستین مرتبه تیرماه سال گذشته رخ داد؛ زمانی که بازار با توجه به ضربالاجل تعیین شده در توافق اولیه برنامه جامع اقدام مشترک منتظر تعیینتکلیف پرونده هستهای ایران بعد از گذشت بیش از 11 سال از شروع آن بود، اما خبر تمدید مذاکرات برای یک دوره چهار ماهه سبب شد بازاری که چند روز پیش از آن امید به دوره رونق داشت، از امید خود ناامید شود و بار دیگر به ریزش خود ادامه دهد.
در آبانماه همان سال و نزدیک به یک ماه مانده به سوم آذرماه، بار دیگر نور امیدی در دل اهالی بازار شکل گرفت. همین امیدواریها بود که سبب شد بازار برای دومین مرتبه با جامهای سبز رنگ در مسیر رشد و صعود قدم بردارد و این بار نیز تمدیدی دیگر به سان تیر خلاصی بر پیکر نیمه جان بازار بود. تمدید هفت ماههای که شامل یک دوره چهار ماهه برای دستیابی به توافقی سیاسی بر سر رئوس و یک دوره سه ماهه برای دستیابی بر سر جزییات بود.
اما بار دیگر و درست در اواخر اسفندماه سال 93 یعنی درست کمتر از یکماه مانده به پایان دوره چهار ماهه تعیین شده برای دستیابی به توافق سیاسی میان ایران و گروه موسوم به 1+5، بازار بار دیگر عزم خود را برای صعود جزم کرد؛ عزمی که با تحقق وعده دستیابی به توافقی سیاسی و کلی بر سر رئوس، یک هفته سبز رنگ رکوردشکنانه را برای بازاریان رقم زد. اما دیری نگذشت که آتش بازار خیلی زود خاموش شد. یادداشتهای بسیاری درباره دلایلی که درباره سرد شدن آتش بازار در آن برهه و موافقتها و مخالفتهایی با آن رخدادها در بسیاری از محافل بورسی از جمله در صفحات بورسی همین روزنامه در آن مقطع بیان شد، اما هر چه بود بازار بعد از آن یک هفته استثنایی پر از رکورد، روند فرسایشی کسلکننده خود را آغاز کرد و تا جایی پیشروی کرد که حجم روزانه معاملات بازار تا محدوده 60 میلیارد تومان در روز نیز کاهش پیدا کرد.
هر چه هست، درست یا غلط آینده بازار حداقل در کوتاهمدت به نتیجه مذاکرات هستهای گره خورده است؛ مذاکراتی که کمتر از یکماه به تاریخ تعیین شده برای خاتمه آن باقی مانده است. اگر اصل تکرار تاریخ در روند بازار را بپذیریم احتمال دارد حداقل تا 10 تیرماه بازار آرام آرام در مدار صعودی قرار گیرد و حجم معاملات رفتهرفته و با توجه به اخباری که از روند مذاکرات به بیرون مخابره خواهد شد افزایش محسوسی پیدا کند. اما حال که شمارش معکوس تا 10 تیرماه آغاز شده باید چند نکته از خاطرمان پاک نشود:
• نخست اینکه در خریدوفروش سهام نباید عجله کنیم؛ • دیگر آنکه در چنین مواقعی بازار شایعات داغ است، پس در معاملات خود دقت کنیم؛
• معامله در چنین مواقعی ریسک زیادی بههمراه دارد، پس متناسب با ریسکپذیری خود معامله کنیم؛
• حتی در صورت حصول توافق، نمود تأثیرات آن در بخش واقعی اقتصاد زمانبر است، پس نباید غرق در موج احساسات شویم؛
پس
«قبل از انجام هر معاملهای آن را به خوبی بررسی کنید» -وارن بافت-
* کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه