سهم 8درصدی صنعت پخش از درآمد ملی

با توجه به گسترش و در هم تنیده شدن اقتصاد بین‌المللی و شکل‌گیری بازارهای جهانی، لزوم دسترسی به مشتریان در اقصی نقاط جهان و گسترش نیازها، صنعت پخش و کانال‌های توزیع نقشی غیرقابل‌انکار در چرخه اقتصاد جهانی ایفا می‌کنند. بنابراین نیازمندی به توسعه علمی و اصولی سیستم توزیع امری اجتناب‌ناپذیر است که توجه به این حوزه می‌تواند بازاری برای ارائه خدمات نوین، اشتغال‌زایی و جذب سرمایه را به‌دنبال داشته باشد. از این رو زنجیره تولید و توزیع آنچنان به یکدیگر تنیده شده است که نباید فراموش کنیم برای رسیدن به جایگاه بازدهی اقتصادی تولید باید درباره نحوه توزیع علمی و اقتصادی نیز برنامه‌های دقیقی ارائه کنیم.

سیستم توزیع امروزی همان عمده‌فروش‌های قدیمی هستند

با نگاهی دقیق‌تر به موضوع صنعت پخش در اقتصاد کشورمان می‌بینیم که این صنعت هنوز هم در ذهن سنتی تولیدکنندگان ایرانی مسئله‌ای هزینه‌ساز است و بسیاری از تولیدکنندگان ایرانی با استفاده از امکانات شخصی در این زمینه گام برمی‌دارند. اما سیستم توزیع و کانال‌های پخش در اقتصاد جهان زمینه‌ساز رشد و اشتغال‌زایی است.

در این ارتباط حسین همتی‌نژاد مدیرعامل پخش پرآور سپاهان و رئیس انجمن پخش استان اصفهان در گفت‌وگویی با  «فرصت امروز» با اشاره به پیشینه شکل‌گیری صنعت پخش در ایران می‌گوید: با کمی توجه و ریزبینی می‌بینیم که صنعت پخش در کشورمان در همان عمده‌فروشی‌های دهه 40 ریشه دارد که وظیفه توزیع کالا بین خرده‌فروشی‌ها را داشتند. اما این شیوه امروزه تاحدودی شکل و شمایل مدرن‌تری به‌خود گرفته است. بنابراین هنوز نگاه، همان نگاه سنتی است و هر تولیدکننده‌ای می‌خواهد کار توزیع و پخش را هم خودش برعهده داشته باشد.

حتی با رونق فضای مجازی بسیاری از فعالان این حوزه آن را تهدیدی برای توزیع می‌دانند اما لازم است یادآوری کنم که این دو فعالیت اقتصادی تقریبا مرز مشترکی با یکدیگر نداشته و نمی‌توانند تهدیدی علیه یکدیگر باشند؛ حتی در پاره‌ای از موارد این دو را می‌توان مکمل یکدیگر دانست، به‌صورتی که بعضا شرکت‌های پخش لازم است در این زمینه سرمایه‌گذاری کرده و فعالیت اقتصادی خود را نه‌تنها در دنیای واقعی گسترش دهند، بلکه از دنیای مجازی نیز برای معرفی برند و کالاهای تحت اختیارشان استفاده کنند.

این فعال صنفی درباره سهم درآمد صنعت توزیع ایران از کل درآمد ملی کشورمان و آینده آن نیز تصریح می‌کند: هم‌اکنون براساس اطلاعاتی که در اختیار داریم صنعت توزیع و پخش کشورمان تقریبا 8درصد از درآمد ملی را به خود اختصاص داده است ولی با توجه به جایگاه و البته نیاز بازار اگر حمایت‌های لازم در این زمینه صورت گیرد سهم درآمد شرکت‌های پخش می‌تواند بیش از این باشد.

توزیع پلی بین تولید و مصرف است

دکتر محسن عبدالله‌زاده، مدیرعامل شرکت بهسان‌پخش نیز در مورد اهمیت حضور صنعت پخش در چرخه اقتصاد کشور به  «فرصت امروز» می‌گوید: در برخی از صنایع تولیدی مانند دارو با توجه به قوانین حاکم، تولیدکنندگان ملزم هستند که از شرکت‌های پخش استفاده کنند و در باقی صنایع این الزام وجود ندارد که البته این مسئله اخیر به عدم استقلال سیستم توزیع منجر شده است. اما در هر صورت سیستم توزیع پل ارتباطی قدرتمندی میان تولید و مصرف کالاست.

عبدالله‌زاده در ادامه می‌افزاید: شرکت‌های پخش در ایران با توجه به نیاز روزافزون بخش تولید به پیدا کردن فضاهای بکر و جدید ارائه محصول و تثبیت و تقویت حضور در بازارهای بالفعل در اختیار، نقش موتور محرک صنعت در بخش‌هایی از اقتصاد را بر عهده دارند و محصولات بخش تولید از کانال شرکت‌های توزیع به بازارهای هدف می‌رسند. همچنین این فعال صنفی معتقد است که تضمین آینده اقتصادی برخی از کالاها مانند مواد‌غذایی در گرو استفاده از سیستم توزیع قدرتمند است.

زیرا رقابت سنگینی برای دسترسی به بازارهای هدف در این حوزه شکل گرفته است. همچنین با توجه به جایگاه صنعت توزیع در اقتصاد بین‌المللی نباید فراموش کنیم که همه تولیدکنندگان نه‌تنها امکان حضور در بازار رقابت خارج از کارخانه را برای رسیدن به بازار هدف مناسب ندارند بلکه اصلا اقتصادی نیست که انرژی و هزینه‌ای در این زمینه صرف کنند. بنابراین باید با استفاده از یک سیستم توزیع دقیق و قدرتمند نسبت به ارسال محصولات‌شان به بازار اقدام کنند.

تهدید‌های بازار پخش

وی اشتباه در سیاست‌گذاری و بازاریابی را یکی از مهم‌ترین تهدیدهای صنعت پخش و توزیع اعلام کرده و می‌گوید: در مورد صنعت پخش باید مدنظر داشته باشیم که یک اشتباه می‌تواند زنجیره‌ای از هزینه‌های گسترده را برای سرمایه‌گذار و حتی تولیدکننده به همراه داشته باشد و به همین دلیل مسیریابی و همچنین برنامه‌های بلندمدت و میان‌مدت سرمایه‌‌گذاران این صنف می‌تواند مهم‌ترین نکته برای توجه مدیران باشد.