سنگ، کاغذ، چاپ...

شاید برای بسیاری از ما تصور اینکه بتوان از سنگ، کاغذ تولید کرد، دشوار باشد اما دانشمندان این رؤیا را هم محقق کرده‌اند. حدود پنج سالی است که یک شرکت کانادایی با استفاده از ماشین‌آلات ویژه، از پودر نوعی سنگ خاص، اقدام به تولید کاغذ کرده‌ است. بسیاری «stonepaper» یا همان کاغذ سنگ و کاغذ معدن را پدیده‌ای شگفت‌انگیز در صنعت چاپ و تولید و تولید آن را نیز سرآغاز عصری جدید در تولید کاغذهای سازگار با محیط‌زیست می‌دانند چراکه ماده اولیه آن تنها سنگ است لذا به‌نظر می‌رسد دیگر نباید نگران قطع درختان و اثرات مخرب آن روی محیط‌زیست باشیم.

همچنین در فرآیند تولید «کاغذ سنگ» نه‌تنها از آب استفاده نمی‌شود، بلکه به خاطر سفید بودن مواد اولیه، نیازی به استفاده از سفیدکننده‌ها هم در تولید آن نیست که نتیجه این کار، این خواهد بود که دیگر آلاینده‌ها به محیط‌زیست ما اضافه نخواهند شد. این کاغذ علاوه‌بر مزایای زیست‌محیطی دارای یکسری ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد دیگر هم هست. کاغذ سنگ، کاملا ضد آب است و حتی کار چاپی انجام شده روی آن نیز هیچ تاثیری از مجاور بودن یا غوطه‌ور شدن درون آب نخواهد گرفت.

همچنین این کاغذ در برابر پاره شدن مقاومت می‌کند، البته نه اینکه پاره نشود، اساسا این نوع کاغذ از همان ابتدا هم با هدف بازگشت به چرخه بازیافت، تولید شده است. با این وجود کاغذ سنگ در برابر پارگی بسیار مقاومت نشان می‌دهد و از این لحاظ به نظر می‌رسد می‌تواند در بعضی از کاربردها، جایگزین کاغذهای پلاستیکی باشد.

کاغذ سنگ همان‌طور ضد جویده شدن توسط جوندگان نیز هست. سازگاری کامل با کلیه ماشین‌های چاپ افست، هماهنگ با کلیه مرکب‌ها و حلال‌های قابل استفاده در ماشین‌های چاپ افست، قابلیت خشک شدن مرکب روی کاغذ بلافاصله پس از خارج شدن از ماشین چاپ و بدون نیاز به امکانات اضافی جهت تحقق این موضوع، عدم تاثیرپذیری از دمای محیط که یکی از مشکلات اصلی در جهت ایجاد چاپ باکیفیت است و مقاومت در برابر آتش‌سوزی، از دیگر ویژگی‌های کاغذ سنگ است. جدول زیر که مقایسه پارامترهای تولید یک تن کاغذ با استفاده از چوب درختان و تولید با استفاده از سنگ و کاغذ بازیافتی، شاید بهتر و بیشتر، کاربردهای کاغذ سنگ را نمایان کند.

براساس این گزارش، میزان کاهش دی‌اکسیدکربن (co2) ناشی از تولید یک تن کاغذ سنگ در مقایسه با تولید کاغذهای تولیدی با چوب درختان و کاغذهای بازیافتی معادل (co2) تولیدی ناشی از گردش ۳.۵بار یک ماشین دور کره زمین، میزان درختان قطع نشده برای تولید یک تن کاغذ سنگ معادل تولید اکسیژن مورد نیاز برای ۴۰نفر، میزان آب صرفه‌جویی شده در تولید یک تن کاغذ سنگ معادل مصرف آب لازم برای سه روز حمام گرفتن یک شخص ۲۴ساعته و بدون توقف، میزان کاهش تولید مواد بازیافتی حاصل از استفاده یک تن کاغذ سنگ معادل وزن هشت محفظه بزرگ بازیافتی و میزان انرژی صرفه‌جویی شده برای تولید کاغذ سنگ معادل انرژی مورد نیاز برای تولید دو ماه برق مورد نیاز لوازم خانگی کل کشور آمریکاست.

«کاغذ سنگ» یک نوآوری است

به گزارش مهر، فرهاد اشفاق، مدیر بخش فنی شرکت کاغذ سنگ که شرکت متبوعش نماینده انحصاری شرکت «stonepaper» در ایران است، در این باره گفت: تولید کاغذ از کربنات‌ها البته چیز جدیدی نیست و در تولید بسیاری از مواد دیگر مانند خودکار و حتی دستمال کاغذی، از کربنات‌ها استفاده می‌شود، اما تولید کاغذی که ۸۵ درصد آن از کربنات باشد و قابلیت چاپ اُفست را هم داشته باشد، یک نوآوری است.

مدیر بخش فنی شرکت کاغذ سنگ اضافه کرد: نوع سنگ‌هایی که در تولید این نوع کاغذها از آنها استفاده می‌شود. عموما «ماربل» و «لایم» که است در ایران به‌عنوان سنگ آهک و سنگ گچ شاخته می‌شوند. این نوع کاغذها در حال حاضر عمدتا در کانادا و آمریکا و نیز چین و هنگ‌کنگ تولید می‌شوند. به گفته وی، «کاغذ سنگ» در گراماژهای مختلف از ۵۰ میکرون تا ۴۰۰میکرون برای کاربردهای مختلف تولید و از آن در تهیه لیبل‌های چسبدار با گراماژهای مختلف و با ضریب چسبندگی بالا و خاصیت ضد آب بودن استفاده می‌شود. اگرچه کاربردهای کاغذ سنگ محدود به کاربردهای صنعت چاپ، نشر و بسته‌بندی و تبلیغات نیست و به لحاظ روبه‌رو شدن با ماشین‌های چاپ و صحافی، رفتاری مشابه کاغذهای گلاسه دارد و هیچ‌گونه نیازی به مرکب یا زینک متفاوت ندارد.

اشفاق همچنین گفت: گراماژهای نازک این نوع کاغذ برای کاربردهایی نظیر بسته‌بندی‌های غذایی، گراماژهای متوسط آن برای امور چاپی نظیر کتاب‌های نفیس، نقشه‌ها با کاربردهای مختلف، ساک‌های دستی، مجلات، بروشورها و پاکت و گراماژهای ضخیم آن هم برای کاربردهایی که در امور روزانه از مقوا در تهیه آنها استفاده می‌شود مانند جعبه‌ها و کارت‌های اعتباری، مناسب است. وی ادامه داد: این کاغذ از آنجا که در مقابل جویده شدن توسط جانوران و جوندگان مقاوم است، برای تهیه آثار هنری مثل نقاشی و نیز کتاب‌ها و آثار نفیس یا اسنادی که قرار است سال‌ها عمر کنند و از آنها نگهداری شود، مثل سند خانه، ماشین یا اوراق مشارکت، می‌تواند کاربرد داشته باشد.

با احتیاط میزان واردات «کاغذ سنگ» را افزایش می‌دهیم

مدیر بخش فنی شرکت کاغذ سنگ درباره میزان خرید و واردات این نوع کاغذ به کشور هم، گفت: اگر بخواهیم به نسبت نیاز کشور، میزانی را اعلام کنیم، باید بگوییم که بسیار اندک است و حتی به هزار تُن هم نرسیده است اما ما قصد داریم با سنجش دقیق میزان استقبال از کاغذ سنگ در کشور و با احتیاط، اقدام به واردات مقدار بیشتری از آن بکنیم.

وی درباره آینده این نوع کاغذ در ایران و چشم‌انداز مصرف آن در کشور گفت: ما در دوره‌ای به سر می‌بریم که محیط‌زیست یکی از مهم‌ترین مسائل و دغدغه‌های جدی مردم و مسئولان ذی‌ربط است، لذا من به گرایش مصرف‌کنندگان به استفاده از این نوع کاغذ، بسیار خوش‌بین هستم. ضمن اینکه سیگنال‌های مثبتی از سوی دولت فعلی درخصوص حمایت از تولیدکنندگان و نیز عرضه‌کنندگان کالاهای سازگار با محیط‌زیست می‌رسد.