سایه سیاست دولتی بر صادرات گاز مایع

سازمان توسعه تجارت از بلامانع شدن صادرات گاز مایع خبر داد، این در حالی‌است که براساس شواهد و گفته‌های فعالان بخش‌خصوصی صادرات گاز مایع بدون هیچ مشکلی در حال انجام است و بیش از اینکه در اختیار بخش‌خصوصی باشد توسط دولت صورت می‌گیرد.
«صادرات گاز مایع توسط شرکت‌های گازی و پتروشیمی تا اطلاع ثانوی بلامانع است»، سازمان توسعه تجارت، این تصمیم را با توجه به تولید و تامین گاز مایع مورد نیاز کشور توسط پالایشگاه‌های نفتی و بنا به درخواست معاونت برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربنی وزارت نفت اتخاذ کرده و آیین‌نامه مربوط به آن از سوی دفتر مقررات صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت به گمرکات اجرایی کشور ابلاغ شده است.

صادرات گاز مایع دولتی است

پروین بازرگان‌نیا، مدیرعامل شرکت سادایران در این باره با اشاره به اینکه صادرات گاز مایع در حال انجام است و مشکلی برای صادرات وجود ندارد، به «فرصت امروز» می‌گوید: «تمامی پروانه‌ها و اظهارنامه‌های صادراتی گاز مایع به نام شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی است و بخش‌خصوصی فعال در این زمینه‌تنها می‌تواند بارنامه را به نام صادر کند. در حقیقت رویه حاکم بر صادرات گاز‌مایع دولتی است.»

وی با اشاره به اینکه شرکت ملی پخش صادرکننده اصلی گاز مایع است، ‌می‌افزاید: «اینکه چرا فضا برای فعالیت بخش‌خصوصی داده نمی‌شود دلایل خاص خود را دارد اما عمده دلیل آن مسائل ارزی است که به ازای صادرات، بتوانند واردات داشته باشند. در هر صورت بخش‌خصوصی در حوزه صادرات گاز مایع بیشتر سهم بازاریابی و در نهایت حمل محموله را برعهده دارد.»

بازرگان با تاکید بر اینکه بلامانع بودن صادرات گاز مایع موضوعی است که شرکت ملی پخش از آن بی‌اطلاع است، ‌درباره تاثیر این تصمیم بر بهبود وضعیت بخش‌خصوصی برای صادرات، می‌افزاید: «به درستی نمی‌توان در این زمینه پیش‌بینی کرد زیرا تمامی پالایشگاه‌ها و بیشتر پتروشیمی‌ها زیر نظر شرکت ملی پخش هستند، اما در هر صورت به اعلام دفتر اجرای سیاست‌های اصل ۴۴ و برنامه‌ریزی صنایع پایین‌دستی وزارت نفت، صادرات گاز مایع (پروپان و بوتان) تا اطلاع ثانوی بدون اخذ مجوز از دفتر مذکور و با رعایت سایر مقررات امکان‌پذیر خواهد بود از این‌رو باید منتظر ماند و دید سیاست‌‌های شرکت ملی پخش تغییر خواهد کرد یانه؟»

به گفته این فعال بخش‌خصوصی، تاکنون نحوه برخورد و سیاست‌گذاری وزارت نفت در بخش شرکت پخش، تغییری نداشته است اما امیدواریم صادرات گاز مایع از رویه دولتی بودن خارج شود. در حال حاضر شرکت ما به کشورهای همجوار از جمله پاکستان، ارمنستان و افغانستان صادر می‌کند.

انتظار برای رونق صادرات گاز مایع

اما در این ارتباط مهدی اسپندیاری، عضو اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی به «فرصت امروز» می‌گوید: «علت ابلاغ آیین‌نامه به گمرک کشور برای بلامانع بودن صادرات گاز را درک نمی‌کنیم زیرا هم‌اکنون این کار در حال انجام است و مشکلی نیز در فرآیند صادرات آن وجود ندارد.»

وی با بیان اینکه شرکت پخش فرآورده‌های نفتی به‌طور کامل صادرات گاز مایع را در اختیار دارد و بخش‌خصوصی نیز با خرید محموله به صادرات مشغول است، می‌افزاید: «تاکنون مشکلی در صادرات گاز مایع وجود نداشته است، بخش‌خصوصی به‌راحتی و بدون هیچ ممانعتی خرید و صادر می‌کند. در برهه‌ای از زمان صادرات گاز مایع باید با مجوز شرکت ملی نفت انجام می‌شد اما در شرایط کنونی محدودیتی ندارد.»

اسپندیاری با اشاره به اینکه بازارهای زیادی برای صادرات گاز مایع شناسایی شده است، ‌می‌گوید: «بیشتر کشورهای همجوار ازجمله افغانستان، ‌پاکستان، ‌ارمنستان، کشورهای آسیای شرقی از جمله هند و چین و آفریقای جنوبی بازارهای هدف گاز مایع هستند که بدون مشکلی این صادرات در حال انجام است اما با وجود هیچ محدودیتی سازمان توسعه تجارت دستور جدیدی را صادر کرده است که امیدواریم این دستورالعمل جدید مشکلات بخش‌خصوصی را در صادرات کاهش دهد.»

وی ابراز امیدواری کرد که در شرایط پساتحریم با پهلو گرفتن کشتی‌ها شاهد رونق صادرات گاز مایع باشیم و میزان فروش افزایش یابد، اما در حال حاضر با وجود کاهش قیمت نفت، بهای گاز مایع نیز متغیر خواهد شد و رونق بازار براساس عرضه و تقاضا خواهدبود.»