سال پیش رو چندان هم ترسناك نیست

تیم اقتصاددان های آكسفورد در یك تحقیق جامع، مباحث اصلی اقتصادی دنیا در سال جدید میلادی را به صورتی موشكافانه بررسی كرده اند

سال 2016 واقعاً عجیب و غریب بود. ما تغییرات دیوانه وار سیاسی مختلفی را در نقاط مختلف دنیا دیدیم؛ از برگزیت در انگلیس گرفته تا انتخاب دونالد ترامپ در آمریكا و استعفای نخست وزیر ایتالیا.

بازارهای مالی هم فراز و نشیب های بسیار زیادی داشتند برای نمونه پوند به پایین ترین ارزش برابر دلار در 31 سال گذشته رسید، بازارها در آمریكا چندین بار ركورد شكنی كردند و در چین هم ارزش رنمینبی  (واحد پول رسمی چین كه در خارج از كشور به عنوان یوان شناخته می شود) سقوط كرد.

حالا همه می خواهند بدانند 2017 چطور خواهد شد. انتخابات در فرانسه، هلند و احتمالا ایتالیا، مستقر شدن ترامپ در كاخ سفید و شروع پروسه جدایی رسمی انگلیس از اتحادیه اروپا، تردیدها را در سال جدید دو چندان كرده است.

همه اینها یعنی تصویر اقتصاد جهانی بیشتر از گذشته مبهم و مغشوش است و حتی استراتژیست ها را هم سردرگم كرده است. با این حال، آدام اسلیتر، اقتصاددان ارشد در مركز تحقیقاتی اقتصاد آكسفورد به همراه تیم تحقیقاتی خود لیستی از 10 بحث مهم اقتصادی در سال جدید میلادی تهیه كرده است.

10 موردی كه در زیر می آید، حاصل تحقیق اسلیتر و تیم اقتصاددانان اوست و شاید تصویر درستی از اغتشاش اقتصادی دنیا به ما بدهد.

یوان همچنان با ثبات می ماند

چین در سال 2016 با سیاست های حساب شده ارزش پول واحد خود را پایین آورد. این اقدام چین چنان قابل ملاحظه بود كه برخی اقتصاددانان از آن به عنوان بزرگ ترین اتفاق اقتصادی دنیا نام بردند. و حالا اسلیتر پیش بینی كرده است كه چین به این كار در سال جدید هم ادامه خواهد داد.

او در این باره گفته است:  «ما انتظار داریم كه رنمینبی در شرایط تجاری همچنان باثبات باقی بماند و تغییرات آرام و كمی در برابر دلار داشته باشد. یك دلیل آن این است كه چینی ها می خواهند با خروج سرمایه ها از كشورشان مقابله كنند.»

افزایش دستمزد برمی گردد

اقتصادهای پیشرفته در سال های اخیر افزایش دستمزد را برای كارگران نداشته اند اما آن طور كه محققان آكسفورد می گویند قرار نیست سال بعد هم این داستان تكرار شود. آنها معتقدند كه شرایط تغییر كرده است و اوضاع متفاوت خواهد بود. 

«برخی شرایطی كه مانع رشد دستمزدها بود، مانند تغییر در تركیب نیروهای كار،  (به خصوص شرایط كارگران ارزان) تغییر كرده اند و در حال ناپدید شدن هستند. در مجموع شرایط كار در مناطقی مانند بریتانیا، آمریكا و آلمان  (شرایط در ژاپن به این اندازه خوب نیست) تغییر كرده است و این یعنی فشار برای افزایش دستمزد.»

ادامه شرایط مناسب بازارها

شاخص های اصلی سهام در آمریكا به صورت تاریخی بالا هستند و انتظار تیم آكسفورد این است كه شرایط در سال آینده هم به همین روال باشد. 

«بعد از انتخابات ریاست جمهوری آمریكا، بازارها در آمریكا به صورتی بنیادی تكان خوردند و شاخص ها بالا رفتند. انتظار ما این است كه شرایط بازارهای مالی در سال جدید هم همین طور باشد.»

دلار و یورو در انتهای سال به برابری می رسند

برابری بین دلار و یورو به دو كاتالیزور بزرگ بستگی دارد؛ سیاست های اروپا و تقویت دلار بعد از تصمیم بانك مركزی آمریكا برای بالا بردن نرخ بهره.

«بیشتر شدن تفاوت میان نرخ بهره در اروپا و آمریكا، شرایط را به سمتی پیش خواهد برد كه در انتهای سال، دلار و یورو برای اولین بار از سال 2002 به برابری برسند.»

منطقه یورو همچنان قوی خواهد ماند

سیاست های متداوم بانك مركزی اروپا در زمینه سیاست های پولی و نرخ بهره منفی در نهایت به تقویت تورم و نرخ رشد در سراسر منطقه یورو منتهی خواهد شد. 

«انتظار ما این است كه رشد در اتحادیه اروپا در سال جدید افزایش یابد و به 1.5 درصد برسد.»

رشد اقتصادی در بریتانیا مثبت خواهد بود 

«انتظار ما این است كه در سال 2017، نرخ رشد در انگلیس همه را غافلگیر خواهد كرد و در حالی كه هنوز دعواهای بعد از برگزیت در جریان است، به 1.5 درصد برسد. ما همچنین انتظار داریم كه با وجود بیشتر شدن شكاف میان نرخ بهره پوند/دلار، واحد پول انگلیس ثبات بیشتری داشته باشد.»

بازارهای نوظهور غیرقابل پیش بینی خواهند بود

تصویر پیش رو درباره بازارهای نوظهور كمی پیچیده و گیج كننده خواهد بود. در یك جمله فشرده شرایط این طور خواهد بود؛ روسیه و برزیل خوب و چین بد.

«در سال 2014 روی هم رفته رشد اقتصادهای نوظهور پیشرفت خواهد داشت و از 3.4 درصد به 4.1 درصد خواهد رسید اما عملكردها در كشورهای مختلف متفاوت خواهد بود. انتظار ما این است كه رشد بیشتر از سال گذشته كاهش یابد، اما خروج روسیه و برزیل از ركورد فعلی، شرایط اقتصادهای نوظهور را در مجموع بهبود خواهد بخشید.»

تجارت جهانی همچنان نامطمئن خواهد بود

اقتصاددان های آكسفورد درباره تجارت جهانی این طور دقیق و موشكافانه اظهار نظر كرده اند:  «رشد تجارت جهانی كالا در سال جدید بهبود خواهد یافت تا حدود 2.7 درصد. عامل اصلی در این زمینه، افزایش تقاضای واردات در آمریكا و همین طور روسیه، برزیل و هند خواهد بود. این سه كشور آخر، در سال گذشته شرایط بدی را سپری می كردند.

اما در حالی كه شرایط نسبت به سال 2016  (رشد 1.3 درصد) بهتر خواهد بود، اوضاع همچنان بر خلاف پیش بینی های بلندمدت قبلی خواهد بود. پیش تر پیش بینی می شد رشد تجارت جهانی كالا در بلند مدت، حدود 5درصد باشد.

فاكتورهای ساختاری مانند پیشرفته تر شدن زنجیره تقاضای جهانی و كمبود آزادسازی تجاری جدید، از نظر ما به این معنا هستند كه نسبت رشد تولید ناخالص داخلی به رشد تجارت جهانی در بلندمدت، افت كرده است. به عبارت دیگر این رقم از 2 در سال های 1990 تا 2007 به 1.3 رسیده است.»

رشد تولید ناخالص داخلی جهانی اندكی پیشرفت خواهد داشت

در مقیاس های بزرگ همچنان چندین عامل جلوی رشد اقتصاد جهانی را خواهند گرفت اما انتظار این است كه اقتصاد جهانی در سال 2017 اوج بگیرد.

 «ما انتظار داریم اقتصاد جهانی در سال 2017 رشد داشته باشد، اما این پیشرفت چندان زیاد نخواهد بود. پیش بینی ما این است كه رشد جهانی اقتصاد از 2.2 در سال 2016 به 2.6 درصد در سال جدید خواهد رسید.»

تورم در آمریكا روی اقتصاد جهانی تأثیر خواهد گذاشت

منشا هر اتفاقی كه در سال جدید بر سر اقتصاد جهانی بیاید، اقتصاد آمریكا و شرایط جدید این كشور خواهد بود. دونالد ترامپ كارش را رسماً همین ماه در آمریكا شروع خواهد كرد و شرایطی كه اقتصاد آمریكا زیر نظر تیم اقتصادی او تجربه خواهد كرد، عامل تأثیرگذاری بر اقتصاد جهانی خواهد بود.

 «تأثیر سیاست های اقتصادی دولت ترامپ روی اقتصاد جهانی، احتمالا به صورتی عمیق در سال 2018 مشخص خواهد شد. با این حال، انتظار ما این است اقتصاد آمریكا در سال 2017 تكان بخورد و روی اقتصاد جهانی تأثیر بگذارد. پیش بینی اولیه این است كه تأثیرات سیاست های اقتصادی ترامپ روی اقتصاد آمریكا، مثبت باشد.»