در هفته گذشته که تنها چهار روز معاملاتی داشت، شاخص کل بیش از 1500 واحد نزول را تجربه کرد و تقریبا اکثر این نزول در دو روز ابتدایی هفته اتفاق افتاد. مجموع 1500 واحد کاهش در دو روز متوالی یکشنبه و دوشنبه شباهت زیادی به روزهای پس از اعلام خبر تمدید مذاکرات هسته ای کشورمان با 5+1 داشت. معاملهگران انتظار فراوانی داشتند که شاخص کل به حمایت 70250 واحد خود واکنش نشان داده و صعودی را، حتی بهصورت مقطعی، در پیش بگیرد؛ اما فشار عرضه در بازار به شاخص کل اجازه نداد تا معاملهگران به خاطر داشته باشند در زمان نزول رعایت جوانب احتیاط از ابتداییترین مسائل است.
رنگ قرمز یکشنبه و دوشنبه و در پیآن خریدهایی که در ساعات پایانی روز دوشنبه اتفاق افتاد سه شنبهای سبز رنگ را برای بازار در پی داشت. رنگ سبز سهشنبه که حاصل قدرت گرفتن تقاضا در برابر عرضه بود، تنها توانست حدود 70 واحد شاخص را به سمت بالا ببرد و...
افزایش تدریجی عرضهها در این روز مؤید این موضوع بود که این روز را میتوان تنها فرصتی برای خروج تلقی کرد. روز پایانی هفته نیز با به همراه داشتن کاهش 110 واحدی شاخص کل مهر تاییدی بر این مسئله زد تا هفته سهروزه پیش رو را برای معاملهگران با وحشت زیادی همراه کند. بررسی شرایط فعلی بازار میتواند کمک بسیار چشمگیری در پیشبینی هفته پیش رو داشته باشد.
عوامل زیادی بر تعیین جهت بازار تاثیر میگذارند که مهمترین آنها شرایط سیاسی و اقتصادی است. اگر بخواهیم از بعد سیاسی به چهره شاخص نگاه کنیم، هنوز اتفاق خاصی برای مهیا کردن شرایط صعود نیفتاده است و حتی ایدهای همراستا با این مهم در ذهن معاملهگران وجود ندارد. پس از تمدید مذاکرات اتمی کشورمان در تاریخ حیاتی سوم آذرماه، معاملهگران نسبت به مسائل سیاسی بسیار بدبین شدهاند و احتمالا تا مدتی ترجیح میدهند به جای واکنش نشان دادن به احتمالات در مورد اخبار پیش رو به اصل خبر واکنش نشان دهند. از طرف دیگر، شرایط اقتصادی کشورمان با کاهش پیدرپی قیمت نفت تقریبا به حالت بحرانی در آمده است. بدون شک یکی از دلایل کاهش ارزش ریال ایران در برابر ارزهای مهم خارجی مانند دلار امریکا و یورو نیز کاهش قیمت جهانی نفت است.
این موضوع بهراحتی توانست سایه سنگینی را بر بازار سرمایه بگسترد و مزیدی بر تمام علل ریزش بازار شود. از سوی دیگر، شرایط بنیادی اکثر شرکتهای فعال در بازار اوراق بهادار بدون تغییر و در شرایط قبلی خود باقی ماندهاند تا معاملهگران را به سوی انفعال نسبت به بازار سوق دهد. در این بین آنچه در هفته جاری اتفاق بیفتد شاید در سرانجام بازار تاثیر بسیاری بگذراد.
شاخص کل در 16 روز کاری پیشین خود حدود 8/5 درصد کاهش یافته است و این به خودی خود میتواند شرایط را برای چند روز صعود مهیا کند. پایان یافتن مهلت تسویهحساب اعتبارات در هفته گذشته نیز میتواند از شدت عرضهها در این هفته بکاهد.گفتوگوهای خبری پس از نشست ژنو که سرآمد آنها اظهارنظرهای مقامات روسی مبنی بر نزدیک شدن به امضای توافقات بود نیز میتواند لطف زیادی را در حق بازار سرمایه بکند. ایجاد کف جدیدی در قیمت جهانی نفت نیز میتواند حاشیه امنی برای ثبات در شرایط فعلی ایجاد کند.
نکته مهم دیگری که ممکن است معاملهگران را از فروش باز دارد، مسئله تسویهحساب است؛ به این مفهوم که اگر شخصی در روزهای کاری هفته جاری اقدام به فروش بکند، وجه خود را به ترتیب در سه روز نخست هفته آتی دریافت خواهد کرد. تمام شرایط مطرحشده فراهم آمدهاند تا بازار بتواند سه روز کاری آرام را در این هفته سپری کند، اما افزایش فشار عرضه از سوی سهامداران عمده در یکی از روزهای این هفته میتواند تمام شرایط مثبت موجود را از بین ببرد و بازار را در کانال نزولی خود به پایین هدایت کند. بهصورت کلی تقابل تقریبا متعادل عرضه و تقاضا را میتوان برای شنبه متصور بود، اما دوشنبه این هفته بهترین فرصت برای عرضههای شدید از سوی سهامداران عمده بازار خواهد بود و اگر این اتفاق رخ دهد، چهارشنبه کاهش شاخصی بیش از 600 واحد را تجربه خواهد کرد.
* کارشناس و تحلیلگر گروه هفت ثانیه از بازار