دنبال سرمایه‌گذار‌های خاص نباشیم

جذب سرمایه‌های خارجی یکی از سیاست‌های اقتصادی کارآمد در سراسر دهکده جهانی است و بسیاری از مسئولان و سیاست‌گذاران دولتی در این زمینه گام برداشته و به نوعی شعارهای تبلیغاتی خود را به جذب حداکثری این‌گونه سرمایه‌ها مبتنی کرده‌اند. این درحالی است که با توجه به آمارهای ارائه شده و البته مطالعات صورت گرفته، می‌بینیم یکی از سوژه‌های بسیار جذاب برای سرمایه‌های سرگردان خارجی سراسر دهکده جهانی بحث گردشگری و تفریح است.

در این زمینه می‌توان به سرمایه‌گذاری‌های عمده انجام شده در امارات متحده‌عربی یا ترکیه اشاره کرد که طی سال‌های اخیر استفاده از سرمایه‌های خارجی در کنار علاقه‌مندی‌های بومی، حتی در بدترین شرایط آب و هوایی توانسته پروژه‌های تفریحی بسیار جذابی را خلق کند که سالانه میلیون‌ها دلار ارزش افزوده برای صاحبان این سرمایه‌ها به ارمغان آورد، اما با نگاهی گذرا در جذب این‌گونه سرمایه‌ها در کشورمان می‌بینیم نه‌تنها در این بخش یعنی جذب سرمایه‌های خارجی درباره احداث شهربازی موفق عمل نکرده‌ایم، بلکه علاقه‌مندان داخلی را هم به نوعی درگیر بوروکراسی اداری به حال خود رها کرده‌ایم.

محمود مطلبی، مدیر پروژه مجموعه پارک‌های علمی تفریحی پارسه‌لند، در این زمینه به «فرصت امروز» می‌گوید: ایران برای سرمایه‌های خارجی دارای موقعیتی استثنایی است به‌خصوص در زمینه سرمایه‌گذاری‌های عمده احداث شهرک‌های تفریحی اما متاسفانه قوانین موجود همگی دست به دست یکدیگر داده تا مانع از حضور سرمایه‌های خارجی در این بخش مولد اقتصاد امروز جهان باشند.

مطلبی درباره حضور سرمایه‌گذاران خارجی در صنعت گردشگری و تفریحی ایران می‌افزاید: تقریبا از اواسط دهه 70 بود که امتیازات موجود در برخی صنایع ایران و بکر بودن آنها باعث جلب توجه سرمایه‌گذاران خارجی در بخش‌های مختلف شد و امسال شاهد ورود درخواست‌های مختلف در این زمینه‌ها بودیم اما هرچه این درخواست‌ها زیاد‌تر شد به این واقعیت رسیدیم که قوانین موجود هرگز مطابق با اصول سرمایه‌گذاری خارجی نیست و همین امر باعث دلسردی و خروج خارجی‌ها از بازار بکر ایران به جز در مواردی خاص مثل نفت می‌شد.

به‌عنوان مثال اوایل سال 2010 میلادی بود که یک سرمایه‌گذار ژاپنی برای احداث شهربازی بسیار مدرن و عظیمی در منطقه لرستان وارد ایران شد و پس از بحث و بررسی‌های گسترده با مقامات مسئول و همچنین درنظر گرفتن اما و اگرهای سرمایه‌گذاری در ایران درنهایت به این نتیجه رسید که سرمایه‌گذاری در این بخش از اقتصاد ایران به دلیل ناهماهنگی در سیاست‌های موجود اصلا به صرفه نیست به همین دلیل از این پروژه انصراف داد.

این مشاور احداث پارک‌های تفریحی در ادامه تصریح کرد: نمونه‌های بسیاری در این زمینه وجود دارد که آخرین آن را می‌توان در همین پروژه پارسه‌لند دانست که به‌‌رغم دریافت کلیه مجوزها و موافقت‌های اصولی در نهایت پس از گذشت سه سال هنوز درگیر مسائل اداری و سیاست‌های غیراصولی مسئولان در این زمینه است. درحالی که افتتاح این پروژه به یکباره 17 هزار فرصت شغلی را در نزدیکی پایتخت کشورمان ایجاد می‌کرد.

وی تاکید کرد: احداث یک پارک تفریحی اگرچه در ظاهر صرفا برای ایجاد هیجان است اما نباید فراموش کنیم تکنولوژی و فناوری خاصی که همراه با احداث این منطقه وارد کشورمان می‌شود می‌تواند زمینه توسعه فعالیت بسیاری از کارشناسان تحصیلکرده در بخش‌های مختلف را فراهم کند چون احداث اینچنین پروژه‌هایی می‌تواند به‌عنوان کارنامه‌ای بسیار ارزشمند برای شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات درنظر گرفته شود تا در پروژه‌های بین‌المللی حاضر شوند درحالی که امروز اگرچه برخی شرکت‌های مشاور ادعا می‌کنند در زمینه احداث پارک‌های تفریحی فعال هستند اما حتی یک پروژه به‌عنوان نمونه کار جهت ارائه ندارند.

مطلبی نبود قوانین همسو در بخش اتباع خارجی، شهرداری، وزارت اقتصاد و وزارت رفاه را یکی از اصلی‌ترین موانع حضور سرمایه‌های خارجی در این زمینه می‌داند و می‌گوید: امروز به دلیل برطرف شدن تحریم‌های یکجانبه غرب علیه کشورمان شاهد ورود سرمایه‌گذاران در بخش‌های مختلفی از جمله احداث شهرک‌های تفریحی مثل پارک آبی و آکواریوم، شهربازی یا حتی باغ‌وحش‌های گسترده هستیم اما هنگامی که به اداره‌های مربوطه مراجعه می‌کنیم با این جمله مواجه می‌شویم که می‌گویند: «این پروژه‌ها و سرمایه‌گذارانش خاص نیستند که بتوانند از ایران خدمات دریافت کنند.»

به گفته‌وی، البته این اظهارنظرها درباره سرمایه‌گذاران خارجی پایان کار نیست چون حتی اگر از خیر تمام امکانات هم بگذریم تازه نوبت به درگیری با تعرفه‌های غیر‌اصولی در گمرک جمهوری اسلامی ایران می‌رسیم که بسیاری از تعرفه‌های موجود به هیچ عنوان تناسبی با تجهیزات مورد نیاز احداث یک مرکز تفریحی نداشته و به نوعی پرداخت آنها غیر‌ممکن است.

به‌عنوان مثال هنگامی که شما تصمیم به خرید و وارد کردن یک پک کامل ترن‌ هوایی دارید تعرفه‌های گمرکی که براساس وزن هستند تناسبی با وزن دستگاه که چند صد هزار کیلو است نداشته و هزینه‌ای غیرقابل تصور برای واردکننده ایجاد می‌کند.