13 روز پس از پیروزی حزب چپگرای «سیریزا» در انتخابات پارلمانی یونان که جریانات رقیب آنرا «کودتای چپ» در این کشور عضو اتحادیه اروپا میخوانند، موضعگیری رهبران جدید آن برای بحران بدهیهای این کشور و اجرای سیاستهای ریاضت اقتصادی در ازای دریافت کمک مالی از اروپا و صندوق بینالمللی پول نشان میدهد که آتن قصد دارد درباره میزان بدهیهای خود مجددا مذاکره کند. آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و از طرفداران ریاضت بودجهای، دائما بر اعلام این نکته که تمایلی برای پیگیری برنامههای ریاضت اقتصادی ندارد و قرار نیست بدهیهای یونان کاهش یابد، تاکید دارد.
به اعتقاد وی، «بخشش برخی از بدهیهای بخش خصوصی و بانکها در دستور کار قرار دارد و به این ترتیب شاهد کاهش میلیاردی در میزان بدهیهای یونان خواهیم بود و من نمیتوانم تصور کنم لغو بدهیهای بیشتر در دستور کار باشد.» آلمان یکی از کشورهای اروپایی است که برای ادامه کمک به آتن آمادگی دارد. بسته کمک مالی جدید به یونان نیازمند بودجهای 20 میلیارد یورویی است تا بتواند مسائل مالیاتی و بخش خصوصی را در یونان پوشش دهد.
جوانترین نخستوزیر 150 سال اخیر یونان تاکید کرده است خاتمه دادن به سیاست ریاضت اقتصادی به معنای عمل نکردن دولت به تعهدات مالی کشور به بانک مرکزی اتحادیه اروپا و صندوق بینالمللی پول نیست، بلکه آتن خواستار زمان بیشتری برای بازپرداخت بدهیهای خارجی است تا بتواند با برنامهریزی منسجم، نسبت به پرداخت بدهیهای خارجی خود اقدام کند. اما بهنظر میرسد دولت جدید یونان در مجموع در برابر وامدهندگان و اتحادیه اروپا سیاستهای سرسختانهای اتخاذ کرده است. وزیر دارایی این کشور در جریان دیدار با «یرسون دیسلبورن» رییس گروه یورو اعلام کرد یونان با اتحادیه اروپا، بانک جهانی و صندوق بینالمللی همکاری نزدیکی خواهد داشت ولی حضور هیات سهنفره تروئیکا در یونان به پایان رسیده است و تمدید توافق نامه مالی با حضور نمایندگان وامدهندگان خارجی امکانپذیر نیست.
البته ما به شکلی تنگاتنگ با اتحادیه اروپا، بانک جهانی و صندوق بینالمللی برای تامین منافع ملت یونان و اتحادیه اروپا همکاری نزدیک خواهیم داشت. این اظهارات باعث ناامیدی رییس یورو گروپ شد و بهطور مشخص مخالفت وی با چنین موضعی کاملا مشهود بود. گفته میشود وی به وزیر دارایی یونان آهسته گفته است: «در را به روی تروئیکا بستید.» به گفته وی، ما از رایزنیها برای یافتن راهحل مناسب و ایجاد اشتغال و توسعه با دولت یونان حمایت میکنیم ولی اقدامات یکجانبه به نفع هیچکس در اروپا نیست.»
اوایل سال 2012 یونان یک عملیات مبادله بدهی را صورت داد که براساس آن کمککنندگان خصوصی، اوراق بهادار خود را با اوراق بهادار ارزانتر جابهجا کردند. به این ترتیب حدود 100 میلیارد یورو از بدهی یونان بخشیده شد. اما این کشور که از سال 2010 از کمک مالی بینالمللی برخوردار است، هنوز بهشدت بدهکار است. در حال حاضر میزان بدهی یونان به 175 درصد تولید ناخالص داخلی کشور رسیده است. کل بدهی بخش دولتی یونان در سال 2008 حدود 256 میلیارد یورو، سال 2010 حدود 330 میلیارد یورو و آخر سپتامبر سال گذشته 316 میلیارد یورو برآورد میشود.
* کارشناس مسائل اروپا