پودر آلومینا، ورق آلیاژی آلومینیومی ویژه و فویل آلومینیومی زیر هفت میکرون از مواردی هستند که وزارت صنعت، معدن و تجارت در میان اولویتهای سرمایهگذاری از آنها نام برده است. این موارد زیرمجموعههای بخش آلومینیوم هستند که به گفته دبیر سندیکای صنایع آلومینیوم ایران یکی از فرصتهای سرمایهگذاری مناسب در داخل کشور است.
نام آلومینیوم و صنایع آلومینیومی را که جستوجو میکنیم به خبرهایی بر میخوریم که در آنها به مشکلات این صنعت و بحران ناشی از بالا رفتن قیمت شمش آلومینیوم پرداخته شده است، اما باز هم در چنین شرایطی فعالان این بخش، آن را فرصتی مناسب برای سرمایهگذاری میدانند.
آلومینیوم که از سنگ معدن بوکسیت استخراج میشود، دارای کاربردهای بسیاری در صنایع از جمله در صنعت هوانوردی و کشتیرانی است. این فلز همچنین در خودرو نیز مصارف بسیاری دارد، اما در طول سالهای گذشته با وجود توجیه اقتصادی که سرمایهگذاری در این بخش داراست، سرمایهگذاری ویژهای در آن صورت نگرفته است.
انرژی ارزان= توجیه بالای اقتصادی
صنعت آلومینیوم در کشور ما صنعتی است که میتواند ارزش افزوده فراوانی ایجاد کند از همین رو اهمیت سرمایهگذاری در آن و مطرح کردن این بخش بهعنوان قسمتی از 217 اولویت سرمایهگذاری، میتواند کاری درست باشد.
کیانوش حشمتی، دبیر سندیکای صنایع آلومینیوم درباره ظرفیت سرمایهگذاری این صنعت به «فرصت امروز» میگوید: «صنعت آلومینیوم ظرفیت بالایی برای سرمایهگذاری دارد و میتوان با یک مدیریت صحیح و فضای باز، ارزش افزوده خوبی در این صنعت ایجاد کرد. باید توجه کنیم که همه صنایع به یکدیگر پیوسته هستند و اگر نتوانیم این پیوستگی را به هردلیلی حفظ کنیم، دچار مشکل میشویم و صنایع سود خود را از دست میدهند.»
او با اشاره به وجود انرژی گاز در داخل کشور بیان میکند: «در صنعت آلومینیوم انرژی ارزان قیمت گاز به الکتریسیته تبدیل شده و سپس آلومینیوم تولید میشود. با استفاده از انرژی گاز به جای اینکه این انرژی را بهصورت ارزان و با دردسر فراوان به کشورهای دیگر صادر کنیم، میتوانیم آلومینیوم تولید شده را صادر کنیم که ارزش افزوده بیشتری هم برای ما دارد. نمیتوان از مزیت ارزان بودن انرژی در ایران به سادگی گذشت. تقریبا در هیچ کجای دنیا مانند ایران برق ارزان نیست و این موضوع برای صنعت آلومینیوم توجیه اقتصادی بسیار بالایی دارد.»
در صنعت آلومینیوم بیش از 30درصد هزینه به مصرف انرژی برمیگردد. در کشور ما با توجه به وجود منابع انرژیهای مورد نیاز این صنعت با قیمت ارزان، زمینه فعالیت این صنعت در شرایطی مناسب فراهم شده، اما متاسفانه در طول سالهای گذشته سرمایهگذاری کلان و مناسب در این بخش صورت نگرفته است. البته این موضوع را میتوان به پای وارداتی بودن بیشتر مواد اولیه مورد نیاز صنایع آلومینیوم دانست.
وقتی توجه به صنایعی مانند فولاد و مس را در برابر توجه به آلومینیوم میسنجیم، شاید بیتوجهی را نسبت به این صنعت بیشتر درک کنیم، اما نمیتوان مزیت دو صنعت فولاد و مس را که بخش عمده مواد اولیه آنها داخلی است نسبت به صنعت آلومینیوم که بخش عمدهای از آن به واردات وابسته است نادیده گرفت، البته این موضوع ناقض رشد این صنعت به شرط جذب سرمایهگذاریهای مناسب نیست.
مدیریت درست شرط پیشرفت صنایع آلومینیوم
یکی از دلایل مهم توسعه نیافتن صنعت آلومینیوم، به مدیریت کلان اقتصادی برمیگردد، البته شرایط قیمتی شمش آلومینیومی نیز که در ماههای اخیر اتفاق افتاده به این موضوع دامن زده است.
دبیر سندیکای صنایع آلومینیوم در این زمینه معتقد است: «موضوع مدیریت و بالارفتن شمش آلومینیوم را در شرایط فعلی نمیتوان به هم مرتبط دانست. کشور ما در شرایط خاص یک جنگ پنهان اقتصادی قرار دارد که بسیار ناجوانمردانه است، بنابراین مدیریت چنین شرایطی منطقی و علمی نیست. برای مدیریت مناسب در یک صنعت باید در مسیر زنجیره بینالمللی حرکت کرد و اگر غیراز این باشد طبیعتا آن صنعت با ضرر و زیان مواجه خواهد شد.»
سابقه مدیریت صنایع نشان میدهد که در طول سالهای اخیر در بسیاری از صنایع، بهویژه در صنعت آلومینیوم هیچگاه این مدیریت در محور بینالمللی قرار نگرفته است به همین دلیل بسیاری از کارخانههای ما نتوانستهاند، موفق شوند. در این اوضاع بالا رفتن قیمت شمش آلومینیوم که ناشی از قیمت جهانی و عرضه کم داخل کشور است نیز به این موضوع دامن زده است.
انتخابهای درست
برای سرمایهگذاری
وزارت صنعت، معدن و تجارت اولویتهایی برای سرمایهگذاری در بخش آلومینیوم مشخص کرده، محورهایی که به گفته حشمتی، انتخابهایی درست برای سرمایهگذاری بودهاند. دبیر سندیکای صنایع آلومینیوم درباره این اولویتها میگوید: «پودر آلومینا ماده اولیه صنایع آلومینیوم است که اکنون فقط از یک معدن استخراج میشود. حضور سرمایهگذاریهای بخش خصوصی میتواند به اکتشاف منابع جدید بینجامد. در مورد ورق آلیاژی آلومینیومی ویژه نیز باید گفت، این ورق در صنایع دریایی استفاده فراوانی دارد و اگر خودرو سازان ما نیز بدنه خودرو را از آلومینیوم به فولاد تغییر دهند، قطعا بازار خوبی برای آن ایجاد خواهد شد.» اکنون سرانه مصرف آلومینیوم در کشور برای هر نفر 5/2 تا 5/3 کیلوگرم است. میانگین جهانی این سرانه برای هر نفر 12 کیلوگرم است، این در حالی است که ایران از نظر پتانسیلی بزرگترین بازار آلومینیوم منطقه محسوب میشود. بنابراین کاملا روشن است که صنایع آلومینیوم برای توسعه فضای بسیاری دارد و میتواند برای سرمایههای بخش خصوصی
میزبان خوبی باشد.