خرید تضمینی یارانه دولت به کشاورزان

اجرای خرید تضمینی محصولات کشاورزی اساسا با ضرر و زیان برای دولت همراه است و در اجرای خرید تضمینی به دلیل حمایت و تشویق کشاورزان، ضرر هم می‌کند‌. دولت بر حسب وظیفه قانونی خود، ملزم است برای برخی از محصولات کشاورزی نرخ خرید تضمینی تعیین کند‌. اگر محصول کشاورزان پس از برداشت با قیمت‌هایی که دولت اعلام کرده یا حتی بیشتر از آن خریداری شود، دولت وارد بازار نمی‌شود و خود کشاورز محصولش را به بازار فروش عرضه می‌کند‌. اگر بهای یک محصول کشاورزی در زمانی از قیمت تعیین شده کمتر باشد، سازمان تعاون روستایی به نمایندگی از دولت، وظیفه خرید تضمینی را اجرا می‌کند تا کشاورزان زیان نبینند‌.

برای نمونه اگر محصول کلزا یا سویا در فصل برداشت قیمت شان در بازار بیشتر از قیمت تعیین شده باشد، کشاورز خودش محصولش را می‌فروشد و کاری به دولت ندارد اما اگر قیمت محصول کمتر از بهای تعیین شده باشد، این وظیفه دولت است که وارد شود و سازمان تعاون روستایی به مباشرت از سوی دولت خرید تضمینی محصول را آغاز می‌کند‌. پس از آن، سازمان تعاون روستایی باید محصول خریداری شده را به فروش برساند و طبیعی است که در زمان فروش محصول در بازار، ضرر هم می‌کنیم و این ذات خرید تضمینی است‌.

خرید تضمینی محصولات کشاورزی، سیاست‌های حمایتی و تشویقی است که دولت برای کشاورزان در نظر می‌گیرد و اینکه در این پروسه دولت زیان ببیند، خیلی هم دور از ذهن نیست‌. وقتی ما به قیمت روز محصولات را می‌خریم اما زیر قیمت می‌فروشیم، بنابراین ضرر هم می‌کنیم‌. البته محصولاتی را که خرید تضمینی می‌شوند نمی‌توانیم در زمان برداشت همان محصول به فروش برسانیم چون امکان دارد دوباره در چرخه فروش قرار گیرد و دو مرتبه به ما فروخته شود‌. همچنین قیمت فروش ما از قیمت خرید کمتر است بنابراین برای دولت ضرر و زیان درپی دارد‌. به بیانی دیگر دولت در خرید تضمینی همواره ضرر می‌کند چون به کشاورز یارانه می‌دهد.

26 محصول کشاورزی از سوی دولت خرید تضمینی می‌شوند و این سیاست در کشورهای دیگر نیز مرسوم است‌. تمامی کشورها به بخش‌های تولید و به‌ویژه کشاورزی یارانه می‌دهند و از تولیدکنندگان حمایت می‌کنند و یکی از روش‌های حمایتی دولت از بخش کشاورزی در کشور ما سیاست اجرای خرید تضمینی است‌. امیدواریم حمایت‌ها از بخش کشاورزی و کشاورزان ما که در شرایط دشوار امنیت غذایی کشور را تامین می‌کنند، بیشتر شود‌.

* رییس سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران-معاون وزیر جهاد کشاورزی