گفت وگوی «فرصت امروز» فرناز ولوی، مدیرعامل استارتاپ ایزی پز / حال خوب آشپزی استارتاپی

ایده  ارسال مواد مورد نیاز غذا برای مشتری همراه با دستور پخت تصویری در سطح جهان جاافتاده است. شاید بتوان گفت از اروپا شروع شده و به آمریکا رسیده است. به عنوان نمونه می توان به هلوفرش (Hellofresh)یا سلام سلامتی و گروه ایپرون (Blue apron)یعنی پیش بند آبی اشاره کرد که اولی مارکت لیدر در اروپا و دومی مارکت لیدر این بازار در آمریکا است، ایزی پز نمونه بارز این ایده در ایران است.

جایی که بنیان گذارش(co-funder) شغلش را در حوزه آی تی صنعت خودروسازی و بانکداری با حقوق ماهانه حدود 5میلیون تومان رها کرده تا به به دلیل علاقه مندی اش به غذا و آشپزی به سرزمین استارتاپی ایران مهاجرت کند و کسب وکاری در حوزه آنلاین  راه اندازی کند؛ استارتاپی به نام ایزی پز که در حوزه غذا فعالیت می کند.

40ساله است، لیسانس نرم افزار دارد، دوره  ام بی ای را هم گذرانده و متاهل و دو فرزند دارد. با 26میلیون تومان و با همکاری یکی از همکاران سابقش به نام فرزاد حقیقت، کسب وکار خوش آب و رنگی راه اندازی کرده اند که قرار است دستور پخت  غذاها را همراه با مواد مورد نیاز برای مشتری ارسال کند. ولوی به عنوان مدیرعامل، از آغاز تاکنون ایزی پز را با «فرصت امروز» در میان نهاده است.

ایزی پز چه زمانی راه اندازی شده و دقیقا چه کاری انجام می دهد؟

آبان ماه سال 94 کار را آغاز کردیم و سایت ایزی پز در دی ماه همان سال لانچ شده است. ایزی پز در واقع مشکلی در حوزه غذا را رصد می کند که امروزه افراد پرمشغله با آن مواجه هستند و از طرفی نمی خواهند از غذاهای آماده بیرون استفاده کنند چون ممکن است مواد اولیه باکیفیت در آنها استفاده نشده باشد.

غذاهای نیمه آماده نیز مشکل منجمد بودن را دارند. افرادی هم که آشپزی می کنند یا غذاهای تکراری می پزند و زمان پخت غذاهاشان زیاد است یا ممکن است با مشکل تهیه مواد اولیه مواجه شوند و وقت این کار را ندارند، بنابراین ایزی پز می خواهد غذاهای بیشتر مناسب برای شام را به مشتریانش ارائه کند.

پس با ارائه هفتگی حدود 20غذای سنتی ایرانی و غذاهایی از سایر کشورهای جهان که تکراری هم نیستند در سایت ارائه می شود. مشتری یک روز قبل سفارش خود را ثبت می کند و روز بعد مواد اولیه تشکیل دهنده و دستور پخت برای مشتری ارسال می شود.

این دستور پخت به صورت تصویری است و همه مراحل تهیه مواد و پخت را نشان می دهد. این نکته را هم اضافه کنم که پلن ما به این صورت است که افراد در سایت بتوانند از ذائقه  خود بگویند که مثلا گوشت خوار، گیاه خوار یا هر گرایش دیگری دارند تا ما بتوانیم غذاهای مورد علاقه شان را به آنها پیشنهاد بدهیم. همچنین ماجرایی غذایی و تنوع غذایی برای کاربر ایجاد می کنیم. مواد غذایی را با کیفیت بالا خریداری می کنیم. دستور پخت های ما بین 30 تا 40دقیقه ای است. ضمن اینکه مشتری می تواند بگوید چه روزی، چه ساعتی و در چه مکانی مواد غذایش را تحویل بگیرد.

یک استارتاپ ها برای موفقیت باید ارزشی نو ایجاد کند یا نیازی را پاسخ دهد؛ مهم ترین ارزش هایی که ایزی پز ایجاد می کند، چیست؟

ارزشی که ما ایجاد می کنیم این است که در وقت مشتریان صرفه جویی می شود و به جای خرید روزانه و انبار مواد غذایی، این کار را به ما واگذار می کنند. دیگر اینکه می تواند غذایش را انتخاب کند و ما موادش را برایش تهیه می کنیم. همچنین می توانیم برایش برنامه ریزی غذایی بکنیم که مثلا یکی دو شب را با ایزی پز بگذراند و در کمترین زمان ممکن غذای مورد علاقه شان را درست کنند.

همچنین ارزش دیگری که ما سعی می کنیم برای مشتری ایجاد کنیم این است که مواد غذایی بسیاری در بازار وجود دارد که شاید افراد بسیاری نمی دانند آنها را در چه ترکیبی و در چه غذایی به کار ببرند مانند مارچوبه که اردیبشهت ماه در بازار وجود دارد یا ادویه های خاصی چون جوز هندی که طعم های ویژه ای به غذا می بخشند. در واقع ما غذاهایی را که مواد غذایی خاصی دارند به مشتریان مان ارائه می کنیم.

با مراکز شتاب دهنده استارتاپ ها هم ارتباط داشته اید؟

بله، ما در مرکز شتاب دهنده آواتک مستقر در دانشکده فنی دانشگاه تهران کارمان را آغاز کردیم و شش ماه برای استفاده از نکات فنی علمی و تجربه مربیان آموزش های فنی این شتاب دهنده استارتاپی در آواتک حضور داشتیم. در حال حاضر هم تحت حمایت مرکزی به نام فینوا هستیم که جا و مکان در اختیارمان قرار داده است.

مراکز شتاب دهنده معمولا چه کمک هایی به استارتاپ ها می کنند؟

این مراکز علاوه  بر در اختیار گذاشتن مکان، کارگاه های آموزشی با حضور متخصصان این حوزه برگزار می کنند و به افراد آموزش دهنده کمک می کنند که ایده شان را به مرحله اجرا برسانند. سپس صاحبان ایده را به سرمایه گذاران معرفی می کنند. ایزی پز هم در شرایط فعلی در حال مذاکره برای جذب سرمایه گذار است.

جذابیت استارتاپ ها برای سرمایه گذاران به چند دلیل است. از تعداد یوزرهای روزانه و رتبه سایت ها گرفته تا ظرفیت هایی که در مورد رشدشان پیش بینی می شود. فکر می کنید مهم ترین ویژگی یا جذابیت ایزی پز چیست؟

مارکت سایز خوبی در این زمینه وجود دارد که مدل غذایی جدیدی است که تحت عنوان (Meal kit) یا بسته غذایی در جهان معروف است و به شدت در حال رشد است. بازار غذا به طور کلی بازار بزرگی است و استارتاپ ما هم در این زمینه فعالیت می کند. همچنین تجربه طولانی مدت همکاری بنیانگذاران و تجربه خوب ما در سیستم های لوجستیکی برای سرمایه گذاران دارای اهمیت است.

استارتاپ ها معمولا با سرمایه های اندکی راه اندازی می شوند اما در ادامه برای رشد و توسعه کسب وکارشان باید سرمایه گذار جذب کنند. ایزی پز را الان چند می  خواهند؟

ارزش گذاری های متفاوتی انجام شده و چون در حال مذاکره هستیم اجازه بدهید اشاره ای نکنم.

طرف های مذاکره شما داخلی هستند یا خارجی؟

هم داخلی و هم خارجی. اما فکر می کنیم با سرمایه گذار داخلی به نتیجه برسیم.

مالکیت ایزی پز الان کاملا در اختیار خود شماست؟

به نام من و آقای حقیقت و بخشی هم در اختیار آواتک است.

اگر سرمایه گذار جذب کنید باید درصدی از سهام را به او واگذار کنید. فکر می کنید چه میزان از سهام را خواهید فروخت؟

هر چه کمتر بهتر. (با خنده)

ولی سرمایه گذار هر چه سرمایه بیشتری بیاورد، درصد بالاتری طلب می کند؟

بله، چون کار ما به ویژه به لحاظ لوجستیکی به سرمایه زیادی نیاز دارد، بنابراین باید بخشی از سهام واگذار شود. هر چند ما سعی می کنیم درصد بیشتری را برای خودمان نگه داریم و به دنبال مذاکره منطقی هستیم.

به محتوای مذاکرات ایزی پز اشاره نکردید. حالا جدا از ایزی پز به نظر شما اگر کسی بخواهد کسب وکاری مشابه شما راه اندازی کند، به چه میزان جذب سرمایه نیاز دارد؟

ببینید مثلا اگر استارتاپی به جایگاه فعلی ایزی پز رسیده باشد برای ادامه کار شاید جذب یک میلیارد تومان بتواند رشد خوبی را برایش ایجاد کند.

اصولا در این زمینه چه قوانینی بر جذب سرمایه حاکم است؛ هر چه بیشتر بهتر یا اینکه پشت هر میزان جذب سرمایه باید منطقی وجود داشته باشد؟

به نظر من در ابتدای راه اندازی یک استارتاپ آنچه مهم است چک کردن منطقی ایده است که آیا منفعت اقتصادی به همراه دارد یا نه؟! جذب سرمایه در ادامه کار است که تاثیرگذار است. اصولا سرمایه ای که جذب می شود باید انتظارات سرمایه گذار را هم پاسخگو باشد و صرف جذب سرمایه بالا تضمین کننده رشد نیست، بلکه مهم اقتصادی بودن و جوابگو بودن ایده اولیه است. همچنین سرمایه گذار تنها سرمایه نمی آورد، بلکه گاه علم مربوط به یک حوزه را هم به همراه دارد؛ بنابراین انتخاب سرمایه گذار باید منطقی و هوشمندانه باشد.

خود شما با چه سرمایه ای ایزی پز را راه اندازی کردید؟

کل سرمایه اولیه ما حدود 26میلیون تومان بود که از پس اندازها ی مان و قرض کردن جمع شد.

استقبال از کسب وکارتان چگونه بوده و ایزی پز با چه سرعت رشدی در حال حرکت است؟

از دی ماه 94 تاکنون متوسط سرعت رشد ماهانه ایزی پز بین 30 تا 35درصد بوده است، در واقع استقبال خوبی از ما شده و ما سفارش دهندگانی داریم که به مشتریان ثابت ما تبدیل شده اند و در طول هفته دو یا سه بار از سرویس ما استفاده می کنند و حتی مشترک ما شده اند.

بیشتر چه اقشاری استقبال کرده اند؟

خانواده ها، آقایان مجرد و تازه عروس و دامادها که معمولا غذاهای دو تا 4نفره سفارش می دهند.

در حال حاضر چه تعداد بازدیدکننده روزانه دارید؟

میانگین بازدید روزانه ما حدود هزار نفر البته به صورت یونیک است.

آماری دارید که از دی ماه تاکنون چند غذا فروخته اید؟

حدود هزار غذا.

خودتان از این میزان فروش راضی هستید؟

با توجه به اینکه ایده، ایده سختی است و بخش های زیادی دارد، بله. لوجستیک و آی تی تا تامین مواد غذایی و استفاده از سرآشپزهایی که این غذاها را بشناسند، همچنین تهیه عکس و چاپ تصویری مراحل پخت غذا و مواد اولیه و ارسال غذا از دیگر بخش های کار است و همین امر سرعت رشدمان را تا حدودی کند کرده اما بازار خوبی را در انتظار این کسب وکار می بینیم. ضمن اینکه این ایده به نوعی در حال عبور از مرحله آزمون و خطا بوده است.

متوسط قیمت غذاهای شما چند تومان است؟

معمولا 9900 برای هر وعده غذایی است البته غذاهایی بین 15 تا 20هزار تومان هم برای هر وعده داشته ایم، اما قصد داریم روی رنج قیمتی 9900هزار تومان کار کنیم.

الان چند نفر با شما کار می کنند؟

در مجموعه 5نفر هستیم. سرآشپز، بخش مارکتینگ، بسته بندی و بنیانگذاران. ارسال را هم با همکاری مراکز پیک انجام می دهیم.

با توجه به اینکه بیشتر وعده های شام را پیشنهاد می دهند، ساعت کار دیلیوری شما چند تا چند است؟

از ساعت 2 آغاز می شود و تا 8 شب هم ادامه دارد و حتی خارج از این ساعت هم گاه می توان ارائه کرد.

چه غذایی بیشترین آمار ثبت و سفارش را داشته است؟

میگوی کره ای با برنج قهوه ای جزو غذاهای پرفروش ماست.

چه قیمتی دارد؟

9900تومان. این نکته را هم اضافه کنم که ما به ندرت غذایی را تکرار می کنیم مگر اینکه پرفروش باشد که میگوی کره ای به دلیل پرفروش بودنش تکرار شده است.

در بازار خرید و فروش آنلاین غذا در ایران استارتاپ های زیادی به چشم می خورد که مشهورترین شان زودفود، ریحون و مامان پز هستند که مثلا فروش روزانه مامان پز بیش از 2هزار غذاست یا ریحون از مرز 80هزار غذا هم عبور کرده است؛ ایزی پز هم وارد این گود شده و با ارائه سبکی متفاوت می خواهد درآمدزایی کند. چقدر این استارتاپ ها را رقیب خودتان می دانید و چه راهکارهایی برای رقابت در پیش گرفته اید؟

من فکر می کنم در این حوزه هر نوع کسب وکاری که به غذا مربوط باشد، می تواند رقیب ایزی پز به حساب بیاید. از طرفی بسیاری از افراد هستند که می گویند وقتی می توان از رستوران غذا سفارش داد حالا مستقیم یا غیرمستقیم و حتی از طریق استارتاپ هایی که شما هم اشاره کردید، چرا باید آشپزی کنیم؟! اما ما در این بازار حضور داریم چون تمرکزمان روی نیازی متفاوت است.

ما در واقع با آشپزی حس صمیمیت را در خانواده ایجاد می کنیم. این مسئله ویژه کشور ما هم نیست و استارتاپ های مشابه ما در کشورهای دیگر که رشد بالایی را هم تجربه می کنند از ایجاد این حس و لذتی که افراد خانواده می برند، می گویند.

ایزی پز مانع از بین رفتن آشپزی در محیط خانواده می شود. از طرفی ما با ارائه منوهایی از تغذیه سالم انتخاب هایی را برای مشتریان ایجاد می کنیم. همچنین بسته های ارسالی ما هم نوعی هیجان در خانواده ها ایجاد می کند که اشتراک همه را در پخت غذا به همراه دارد و مشتریان ما این تجارب شان را با ما به اشتراک می گذارند. این لحظات خاصی است که تا حدودی در حال فراموشی بوده ولی با این راهکار ماندگار می شود.

کسب وکاری که دقیقا مشابه شما کار کند در ایران راه اندازی شده است؟

مجموعه استارتاپی به نام تازه پز هم به تازگی راه اندازی شده که تقریبا مشابه ما کار می کند اما پکیج هایی را با سه نوع غذا به صورت هفتگی ارسال می کند. اما ما ارسال روزانه با تنوع غذایی بالایی داریم. همچنین استارتاپ دیگری هم می شناسم به نام محلی فود که روی غذاهای محلی ایرانی کار می کرد و نمی دانم در حال حاضر فعال است یا نه.

برگردیم به آغاز کارتان. دی ماه 94 سایت لانچ شد. نخستین مشتری شما چه زمانی بعد از لانچ شدن ثبت سفارش کرد؟

یک هفته بعد. البته نخستین مشتریان   ما دوستان مان بودند که سعی کردند از ما حمایت کنند اما سه هفته بعد از آغاز کار مشتریان عمومی داشتیم.

شما در فضای سنتی اقتصاد ایران هم کار کردید و الان به عنوان یک بنیان گذار استارتاپی در فضایی مدرن حضور دارید. چه تفاوت هایی در این میان وجود دارد؟

من 15سال کارمند بودم و تفاوت های زیادی بین این دو حوزه می بینم. نخستین تفاوت این است که چابکی و سرعت انجام کار در فضای سنتی مطرح نیست یا کمتر مطرح است، اما در فضای استارتاپی باید در لحظه تصمیم بگیرید و اجرا کنید. همچنین ریسک  کردن های زیاد و استقبال از ایده های نو و به روز بودن و آنلاین بودن از دیگر تفاوت های این دو حوزه است. مدت زمانی که در فضای مدرن باید کار کنید بیشتر است.

در حوزه سنتی چقدر حقوق می گرفتید؟

موقعیت رسمی داشتم و بین 5 تا 6میلیون تومان حقوق ماهانه ام بود.

و ریسک زیادی کردید که کارتان را رها کردید، اطرافیان مانع نشدند؟

مخالفت ها و نصیحت های زیادی بود که اشتباه می کنی و چنین کاری ریسک بالایی دارد و. . . اما من تصمیم خود را گرفته بودم و در ادامه خانواده از من حمایت کردند و الان پشیمان نیستم.

به طور کلی فضای استارتاپی ایران در بخش بنیان گذاری این کسب وکارها بیشتر مردانه است تا زنانه و ما بنیان گذاران زن کمتری داریم در حالی که بخش اعظم کارمندان استارتاپ ها خانم ها هستند؛ دلیل امر را چه می دانید؟

فکر می کنم خانم ها قدرت ریسک کمتری دارند و شاید بخش عمده اش مربوط به موانع خانوادگی و اجتماعی باشد. چون کارآفرینی زمان بسیار زیادی نیاز دارد و انگار خانم ها به خاطر مسئولیت بیشتری که در محیط خانه دارند، کمتر زمانی برای راه اندازی کسب وکار دارند.

شما روزی چند ساعت کار می کنید؟

روزانه تا 9ساعت در محل کارم و ساعاتی هم در خانه کار می کنم.

اشاره کردید که تاکنون حدود هزار بسته غذایی فروخته اید؛ چه چشم اندازی برای آینده ایزی پز در نظر دارید؟

برنامه ریزی ما به این صورت است که تا یک سال دیگر به فروش 6هزار غذا در ماه برسیم و با توجه به پلنی که داریم مطمئنیم به این میزان از فروش می رسیم. همچنین آماده سازی زیرساختی برای توسعه تنوع محصولات و ارائه سرویس در شهرهای دیگر چشم انداز آینده بیزینس ما است.

***

نگاهی به ایزی پز

ایزی پز (Easypaz) با دریافت ذائقه مشتری و ارائه غذاهای هفتگی مطابق آن و ارسال مواد اولیه تازه و باکیفیت، دغدغه آشپزی را در طول هفته برای کاربر از بین می برد. در وب سایت Easypaz.com هر هفته تعدادی غذای جدید با محصولات فصلی معرفی می شود و با سفارش مشتری مواد اولیه تازه، باکیفیت و اندازه گیری شده به همراه دستور پخت در منزل تحویل داده می شود.

با استفاده از این سرویس هر هفته چند شب غذاهای جدید را می توان تجربه کرد. در غذاهای منوی ایزی پز موادی به کار رفته که به راحتی در بازار پیدا نمی شوند و از طرف دیگر بیشتر غذاها، غذای ملل مختلف است که در رستوران های ایران دیده نمی شوند. با توجه به تعدد و تنوع ذائقه های هر یک از افراد، اینکه چه غذایی درست کنیم که هم خوشمزه و سالم باشد و هم مواد اولیه اش را در خانه داشته باشیم، دغدغه همه آنهایی است که به طور مرتب آشپزی می کنند یا زمان برگشت به خانه بعد از یک روز طولانی، دنبال یک غذای راحت  هستند که پختنش پیچیدگی خاصی یا ساعت ها انتظار زیادی نیاز نداشته باشد.

این غذاها دستور پخت آسانی دارند که درست کردن شان بیش از ۳۰ تا ۴۰دقیقه زمان نیاز ندارد و هر فردی با هر سطحی از مهارت آشپزی از پس پخت آنها برمی آید. به این نیاز تا امروز به شکل کامل پاسخ داده نشده بود و ایزی پز می خواهد این نیاز را پوشش دهد.

بنیانگذاران ایزی پز برای تهیه غذا و دستور پخت ها از تیم آشپزی حرفه ای و سرآشپزهای ماهر استفاده می کنند و روند کار به این صورت است که همه غذاهای منوی ایزی پز ابتدا توسط خود این تیم پخته و چشیده می شوند تا از خوب بودن طعم آنها مطمئن شوند.

همچنین از غذاها عکس و فیلم تهیه و در سایت و دیگر شبکه های اجتماعی بارگذاری می شود تا حق  انتخاب  مشتری بیشتر باشد. مواد اولیه هم حتی المقدور صبح زود از بازار یا از تامین  کنندگانی که ایزی پز با آنها در ارتباط است، تهیه می شود.

بسته های ایزی پز حداقل چهار نفره و دارای تحویل رایگان برای مناطق تهران است. در صورتی که سفارش کمتر از این باشد هزینه تحویل از مشتری دریافت می شود. در حال حاضر با عضویت در سایت، مشتریان برای نخستین سفارش دارای 10هزار تومان اعتبار می شوند.

ارتباط با نویسنده: tkhajehgiri@gmail.com