با وجود مشکلات فراوانی که در سالهای اخیر گریبانگیر بخشهای مختلف تولیدی شد شاید منطقی به نظر برسد که افرادی با وجود داشتن سرمایههای آنچنانی تمایلی به سرمایهگذاری در حوزه تولید و اشتغالزایی نداشته باشند و ترجیح دهند سرمایه خود را در بخشهای خدماتی، واسطهگری و بازارهایی نظیر مسکن و ملک و غیره به کار گیرند، چراکه در این صورت منفعت بیشتری نصیبشان خواهد شد. سوار شدن بر موج نوسانات اقتصادی این روزها به پدیدهای غالب در میان صاحبان سرمایه تبدیل شده است. در سمت مقابل، سرمایهگذاران بخش تولید و اشتغال زایی در هر سطحی که باشند هر روز با مشکلات جدیدتری دست و پنجه نرم میکنند. نگاهی به اوضاع و احوال صنایع کوچک و متوسط و تولیدکنندگان بخش کشاورزی خود به روشنی گواه این امر است.
«فرصت امروز» در گفتوگو با تولیدکنندگان و فعالان صنایع پلاستیک کشور به بررسی جنبههای مختلف ســرمایهگذاری در ایـــن حوزه پرداخته که در ادامه میخوانید.
امکانات لازم برای سرمایهگذاری
امروزه محصولات زیادی وجود دارند که در صنایع پلاستیک تولید میشوند. حوزه کاری صنایع پلاستیک به قدری گسترده است که پرداختن به تمام جوانب موضوع در قالب یک گزارش نمیگنجد، بنابراین از همین ابتدا روشن کنیم که ما تنها به برخی از مسائل و موضوعاتی که حول محور صنایع پلاستیک جریان دارد، میپردازیم. در بخشهای مختلف این حوزه اشتغالات زیادی وجود دارد و محصولات متنوعی تولید میشود که بهعنوان کالای واسطهای در سایر بخشها استفاده میشود یا بهعنوان کالای نهایی به دست مصرفکننده میرسد. انواع سطلها، گلدانهای پلاستیکی، لوازم تزیینی خودرو، لوازمخانگی و بسیاری کالاهای دیگر امروزه محصول صنایع پلاستیک است.
برای شروع سرمایهگذاری ابتدا باید سطح و گستردگی کار خود را مشخص کنید. اینکه چه طیفی از محصولات را تولید کنید هم در میزان و حجم سرمایهگذاری شما موثر است و هم در بازار فروش و ادامه فعالیت شما در بازار و میزان فروش و سودآوری تان نقش دارد. بنابراین میتوانید از میان محصولات مختلف به تولید چند نوع خاص از محصول بپردازید، یا حوزه کاری خود را گستردهتر انتخاب کنید، اما با این وجود شما باید لااقل سرمایهای حدود 800 میلیون تومان در اختیار داشته باشید، البته این مقدار سرمایه به غیر از پولی است که برای خرید زمین باید کنار بگذارید. این مبلغ حداقل سرمایهای است که شما با آن میتوانید کار را آغاز کنید، ولی برای توسعه کار یا شروع از سطح وسیعتر به سرمایهای بسیار بالاتر از این حرفها نیاز دارید. ابتدا باید مجوزهای لازم از اداره صنایع و معادن اخذ شود که این کار حدود یک ماهی زمان میبرد. شروع کار با ساخت سوله و آمادهسازی سالن تولید آغاز میشود، البته سولههای دستدوم هم گزینه مناسبی است. برای این کار یک سوله حدود 300 متری نیاز دارید که حدود 100 تا 120 میلیون برایتان آب میخورد. علاوه براین، باید یک انبار 150 تا 200 متری هم برای محصولات تولیدی در نظر بگیرید که حدود 60 میلیونی برایتان هزینه دربردارد. برای تجهیز سالن تولید هم به یک دستگاه تزریق 280 تا 360 تن (150 تا 250 میلیون تومان)، قالب برای تولید محصولات مختلف (هر قالب تقریبا بین 15 تا 35 میلیون)، دستگاههای آسیاب، پمپ باد و گاز گیر (مجموعا حدود 100 میلیون تومان) احتیاج دارید، البته دستگاه با ظرفیت بالاتر طبیعتا قیمت بیشتری دارد. علاوه بر این، حدود 100 تا 150 میلیون هم باید برای خرید و ذخیره مواد اولیه کنار بگذارید. در مورد مواد اولیه هم میتوانید از مواد اولیه مرغوب و نو استفاده کنید که محصول پتروشیمیهاست و هم میتوانید از مواد بازیافتی، خوراک دستگاه تزریقتان را تامین کنید که در کیفیت، قیمت و فروش محصولتان اثر مستقیم دارد. برای تولید در این سطح لااقل به روزانه سه تن مواد اولیه نیاز است. به گفته فعالان بازار، این کار به سرمایه در گردش بالایی نیاز دارد و شما باید حدود 150میلیون از سرمایه کارتان را بهعنوان سرمایه در گردش در نظر بگیرید. در نهایت کارگاهی با این سطح را با دو تا سه نیروی کار در هر شیفت کاری میتوانید اداره کنید. نکتهای که در این کار باید به آن توجه داشته باشید این است که باید از سه شیفت کاری استفاده کنید. به اعتقاد فعالان این حوزه این امر سبب میشود پرت زمانی و استهلاک کار کاهش یابد که در نهایت بین شش تا 9 نیروی کار در کارگاهتان مشغول به کار خواهند شد. دوره بازگشت سرمایه در این کار بین پنج تا هفت سال است و در نهایت سود 15 تا 20 درصدی را به طور میانگین برایتان به ارمغان میآورد.
سرمایهتان را صرفا به سمت تولید یک محصول خاص نبرید
محمد جعفری، مدیر شرکت تولیدی جعفری پلاست در گفتوگو با «فرصت امروز» با بیان برخی از مشکلات موجود در صنایع پلاستیک کشور گفت: بیثباتی مسائل اقتصادی، تغییر در نرخ تعرفههای گمرکی و عدمشناخت بازار از عمده عوامل تاثیرگذار بر این صنعت است، اما مهمترین عاملی که باعث بروز شرایط فعلی و پدیدار شدن اوضاع نابسامان صنعت پلاستیک کشور شده است، حضور چینیها در بازار است.
وی در ادامه با اشاره به سودآوری پایین واحدهای تولیدی نسبت به نرخ سود بانکی، افزود: یکی از مهمترین عوامل تعطیلی واحدهای تولیدی در سالهای اخیر، حضور کشوری به نام چین در بازار ایران است. به گفته جعفری، در حالحاضر این واحد تولیدی که در تولید سبدهای میوه اشتغال داشته حدود سه ماه است که به تعطیلی کشیده شده است.
رضا چیانی، مدیر صنایع تولیدی ایران قالب در گفتوگو با «فرصت امروز» گفت: درست است که اکثر فعالان بازار از شرایط بازار راضی نیستند، اما یک دلیل مهم این است که این افراد سرمایه خود را معطوف به تولید محصولی خاص کردهاند و اصل تنوع در تولید را بهعنوان یک عامل مهم و تاثیرگذار در فروش و سودآوری نادیده گرفتهاند.
وی با بیان لزوم رعایت تنوع محصول اظهار کرد: اگر کسی بهصورت تخصصی در تولید یک محصول خاص مانند سبد میوه، سطل پلاستیکی و... سرمایهگذاری کند، طبیعتا در زمانی که بازار آن محصول دچار مشکل شود فرآیند تولید دچار اختلال خواهد شد و فرد مجبور میشود در مقاطعی که بازار افت میکند کارگاه تولیدی خود را تعطیل کند. چیانی با بیان اینکه سودآوری در بخشهای مختلف صنایع پلاستیک بسیار متفاوت است، افزود: درحالحاضر در میان بخشهای مختلف تولید لوازم تزیینی خودرو از سودآوری بیشتری برخوردار است، البته در بخش لوازمخانگی هم بازار مناسبی وجود دارد.
این فعال بازار در نهایت در توصیهای به تازهواردها گفت: به حداقل رساندن هدررفت زمان و هزینه باید در اولویت کاری قرار گیرد، از سوی دیگر با توجه به اوضاع نامساعد برخی کارگاههای تولیدی مشورت با افراد باتجربه و نزدیک بودن به بازار مصرف میتواند در موفقیت کار تاثیر زیادی داشته باشد.