«ترین‌های» گروه بانکی کدامند؟

نمادهای بازار بورس و بازارهای مالی را از منظر تحلیل بنیادی می‌توان از روش‌ها و ابعاد مختلفی مورد بررسی قرار داد و در مورد وضعیت نسبی آینده سهم و ارزندگی آن به قضاوت نشست.در تحلیل زیر سعی شده اهم ضرایب و فاکتورهای بنیادی در مورد نمادهای بانکی حاضر در بازار بورس تهران در جداولی لیست و نتیجه‌گیری و تحلیل بر حسب قیاس بین نمادهای گروه برمبنای تک‌تک گزاره‌های ارائه شده در جداول صورت پذیرد.

تحلیل گزاره‌های جدول (1):

نسبت بدهی: 

اﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ از ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺟﻤﻊ ﺑﺪﻫﻲ‌ﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﻤﻊ داراﻳﻲ‌ﻫﺎ به‌دﺳﺖ ﻣﻲ‌آﻳﺪ. بــــه‌طـــور ﻛﻠﻲ وام و اﻋﺘﺒﺎردﻫﻨﺪﮔﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺪﻫﻲ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﻛﻢ را ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻲ‌دﻫﻨﺪ.ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺪﻫﻲ زﻳﺎد ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻪ‌ﻣﻌﻨﺎی اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﺑﺮای ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ از اﺳﺘﻔﺎده ﺗﺴﻬﻴﻼت ﺑﻴﺸﺘﺮی ﺷﺪه اﺳﺖ.هرچند در تحلیل این نسبت ماهیت شرکت اعم از تولیدی یا پولی و مالی یا....مهم تلقی می‌شود، اما به‌هر‌حال کم بودن این نسبت در مورد نمادهای بانکی نیز مزیت نسبی به حساب می‌آید.همان‌طور که در جدول (1) مشخص است از منظر این نسبت (بدهی) بانک‌های حکمت، خاورمیانه، پاسارگاد و کارآفرین در شرایط بهتری بوده و برعکس بانک‌های ملت، تجارت و صادرات وضعیت ضعیف‌تری را دارا هستند.

حاشیه سود خالص:

یکی از نسبت‌های ‌سودآوری است که از طریق‌ تقسیم‌کردن سود خالص به کل فروش محاسبه ‌می‌شود.این نسبت نشان می‌دهد که‌ از یک‌تومان فروش شرکت، چه ‌مقدار آن به سود خالص تبدیل‌ شده ‌است.به‌عنوان ‌مثال، حاشیه‌ سودخالص ۳۰درصد نشان‌ می‌دهد که‌ از یک‌تومان فروش محصولات شرکت، سه ریال سودخالص به ‌دست ‌آمده ‌است، همان‌طور که از این گزاره در جدول (1) نمایان است از این منظر بانک‌های حکمت، انصار و ملت دارای بهترین میزان و بانک‌های گردشگری، پست‌بانک و سرمایه از نامطلوب‌ترین رقم برخوردارند.

ROE

این نسبت عبارت است از بازده ارزش سهام یا همان ارزش بازده دارایی‌هاست.این شاخص نشان می‌دهد مدیریت شركت با چه میزان كارایی از پولی كه سرمایه‌گذارها برای خرید سهام شركت پرداخت كرده‌اند در جهت ایجاد سود استفاده می‌كند.این نسبت به ما نشان می‌دهد آیا مدیریت با نرخ و سرعتی مناسب در حال افزایش ارزش شركت است یا نه.این شاخص را به شكل زیر محاسبه می‌كنیم:

ارزش سهام در اختیار سهامدارها / درآمد خالص سالانه = بازده دارایی

هرچه این نسبت افزایش یابد، میزان سودآوری سهامداران افزایش یافته است. همان‌طور که در جدول (1) می‌بینیم، از منظر این گزینه بانک‌های اقتصاد نوین، انصار و ملت در بهترین میزان و بانک‌های گردشگری، پست بانک و سرمایه در ضعیف‌ترین میزان قرار دارند.

ROA

این شاخص، شاخص بازده كل دارایی‌ها است كه معیاری دقیق‌تر از كارآیی عملكرد مدیران است.این شاخص نشان‌دهنده میزان سودی است كه شركت از هر ریال از دارایی‌هایش به وجود می‌آورد. همه دارایی شركت شامل اقلامی نظیر پول نقد، بانك، حساب‌های قابل دریافت، اموال منقول، تجهیزات، موجودی انبار و اسباب و اثاثیه است.این شاخص را به شكل زیر محاسبه می‌كنیم:

كل دارایی‌ها/ درآمد خالص سالانه = بازده کل دارایی

هرچه این نسبت افزایش یابد یعنی توانسته‌ایم از دارایی‌های به‌كار گرفته شده سود بیشتری ایجاد كنیم. همان‌طور که در جدول (1) می‌بینیم، از منظر این گزینه بانک‌های انصار و خاورمیانه در بهترین میزان و بانک‌های گردشگری، پست‌بانک و سرمایه در ضعیف‌ترین میزان قرار دارند.

تحلیل گزاره‌های جدول (2):

مبنای تحلیل بر حسب این جدول تعمیم شرایط گذشته شرکت‌ها به آینده آنهاست و می‌توان امیدوار بود وضعیت گذشته در سال‌های آینده تا حدود زیادی حفظ شده و تغییرات قطعا در بیشتر فاکتورهای بنیادی تدریجی خواهد بود، هرچند در مورد نمادهای پولی و بانکی برخی فاکتورها تاثیرات زودهنگامی نیز در تغییرات روند سودسازی شرکت خواهند داشت که باید در انتخاب نمادها برای سرمایه‌گذاری مدنظر قرار گیرد. از جمله آنها لغو تحریمات سوئیفت و تعداد شعب خارجی بانک موردنظر و همچنین تغییرات نرخ بهره که در کشور از طریق سیستم دولتی ابلاغ می‌شود.

بازدهی دارایی‌ها:

اﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ از ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺳﻮد ﺧـــﺎﻟـﺺ ﺑـﺮ ﺟﻤﻊ داراﻳﻲ‌ﻫﺎ به دست می‌آید. ﺑﺮﺧﻲ از تحلیلگران اﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ را ﺷﺎﺧﺺ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﺮای ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻛﻔﺎﻳﺖ و ﻛﺎراﻳﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ در اداره اﻣﻮر واﺣﺪ ﺗﺠﺎری ﻣﻲ‌داﻧﻨﺪ. ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺰﺑﻮر ﺑﺎزدهی اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﺑﺮای ﻛﻠﻴﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ‌ﮔﺬاران و اﻋﺘﺒﺎردﻫﻨﺪﮔﺎن طی سال قبل تحصیل کرده است. همان‌طور که مشخص است بانک‌های کارآفرین، خاورمیانه و دی از بهترین میزان برخوردار بوده‌اند و برعکس بانک‌های پست‌بانک، ایران‌زمین و سرمایه وضعیت نامطلوب داشته‌اند.

بازدهی حقوق صاحبان سهام:

اﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ از ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺳﻮد ﺧﺎﻟﺺ ﺑﺮﺣﻘﻮق ﺻﺎﺣﺒﺎن ﺳﻬﺎم به‌دست ﻣﻲ‌آﻳﺪ. ﺻﺎﺣﺒﺎن ﺳﻬﺎم واﺣﺪ ﺗﺠﺎری اﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ را مهم‌تر از ﺳﺎﻳﺮ نسبت‌ها می‌دانند زﻳﺮا نتیجه‌ای را ﻛﻪ از ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاری آﻧﺎن به‌دست آﻣﺪه اﺳﺖ ﻧﺸﺎن می‌دهد، طی سال قبل همان‌طور که در جدول (2) مشخص است بانک‌های دی، کارآفرین، انصار و ملت از وضعیت بهتری برخوردار بوده‌اند و برعکس بانک‌های پست‌بانک، ایران‌زمین و سرمایه وضعیت نامطلوب داشته‌اند.

بدهی به حقوق صاحبان سهام:

مشخصا هر چقدر این مقدار کاهش یابد، نشان‌دهنده افزایش در حقوق صاحبان سهام یا کاهش بدهی در عین ثابت نگه داشتن دیگر فاکتورهای نسبت بوده و کمتر بودن نسبت، نشان از وضعیت مالی بهتری در مورد شرکت در قیاس با دیگر نمادهای گروه است. همان‌طور که از اعداد این گزینه در جدول (2) مشخص است بانک‌های پاسارگاد، حکمت، خاورمیانه و کارآفرین دارای شرایط بهتری هستند و برعکس بانک‌های ملت، پست‌بانک، پارسیان و سرمایه وضعیتی نامطلوب داشته‌اند.

دوره گردش حساب‌های دریافتنی (روز):

از این منظر بانک‌های سرمایه، اقتصاد نوین و خاورمیانه کمترین گردش را در حساب‌های دریافتنی بر واحد روز داشته‌اند و برعکس بانک‌های ملت، صادرات و تجارت بیشترین دوره زمانی را داشته‌اند.

نتیجه‌گیری نهایی:

از منــاظــر گونـــاگون و نسبت‌های مالی مختلفی می‌توان نمادها را بررسی کرد که در مورد نمادهای بانکی برخی از گزاره‌ها دارای کارایی بیشتر و برخی کمتر هستند. در تحلیل فوق سعی بر انتخاب اهم گزاره‌ها و فاکتورهایی بوده است که بتواند وضعیت بنیادی نمادهای تحلیل شده را با خطا و دقتی مناسب ارزیابی کند. در جمع‌بندی کلی تحلیل می‌توان نتیجه گرفت بانک‌های خاورمیانه، انصار و حکمت دارای شرایط بهتری از نمادهای دیگر هستند و برعکس نمادهای پست بانک، گردشگری و سرمایه‌دارای وضعیت نامطلوب‌تری هستند.