دونالد ترامپ در تلاش است برنامه ای اقتصادی پیاده سازی کند که ترکیبی از کاهش عظیم مالیاتی برای کسب و کارها و خانواده ها، سرمایه گذاری های بزرگ در حد هزار میلیارد دلار و بازیابی توافقنامه تجارت آزاد ایالات متحده است. او تصمیم دارد ماشین اقتصاد آمریکا را از رشد 4 درصدی در سال فراتر ببرد، اما این موضوع اقتصاددانان را متقاعد نکرده است.
رابرت بروسکا، یکی از اقتصاددانان سازمان فائو (سازمان خوار بار و کشاورزی ملل متحد) طی مصاحبه اش با سی. ان. ان پس از شنیدن چنین سخنرانی هایی از ترامپ نارضایتی اش را با ذکر شتر در خواب بیند پنبه دانه اعلام کرد!
حداقل هزار میلیارد دلار ضرربر اقتصاد آمریکا
در حقیقت، ارزیابی برنامه های اقتصادی ترامپ که پیش از انتخابات ریاست جمهوری صورت گرفته، به هیچ وجه خوشایند و مطلوب نبوده اند. طبق گزارش اعلام شده از آکسفورد اکونومی در ماه سپتامبر، انتخابات چهل و پنجمین رئیس جمهور ایالات متحده هم نخواهد توانست هزار دلار از اقتصاد آمریکا را زنده کند؛ زیرا تولید ناخالص داخلی آمریکا تا سال 2021 میلادی 18هزار میلیارد دلار خواهد بود. آکسفورد اکونومی برآورد کرده است که بین سال های 2017 تا 2021، تولید ناخالص داخلی آمریکا به طور متوسط 2 درصد افزایش خواهد یافت.
کمپانی سرمایه گذاری مودیز اظهار داشته است که کاهش مالیات ها و سرمایه گذاری ها در درازمدت درآمدهای عمومی آمریکایی ها را مسدود خواهد کرد به طوری که تنها در سال 2020، هزار میلیارد دلار ضرر مضاعف خواهند داشت. این شرکت نیز همانند اکسفورد اکونومی عقیده دارد سیاست مهاجرتی و تجاری ترامپ تعداد کارگران را کاهش داده و هزینه های تامین مخارج شرکت ها را افزایش خواهد داد.
در حقیقت با افزایش عوارض گمرکی روی اجناس وارد شده از چین و مکزیک (که به طور معمول بین 300 الی 500 میلیارد دلار از کالاهای وارد شده به ایالات متحده آمریکا را در برمی گیرند) ترامپ هزینه متحمل بر شرکت ها را سنگین خواهد کرد. حتی احتمال دارد چین و مکزیک نیز به نوبه خود برای اعتراض، عوارض گمرکی شان را بالا ببرند. تمام اینها در حالی است که این دو کشور 25 درصد از واردات آمریکا را به خود اختصاص می دهند.
رکورد جدید وال استریت
شاخص اقتصادی بازار صنعتی داو جونز که توسط وال استریت ژورنال منتشر می شود، به رکورد بالایی دست یافت. در مبادلات اولیه شاخص داوجونز 0.79 درصد کسب کرد و از 18737,30 به 18758,26واحد افزایش یافت. شاخص نزدک، بازار معامله الکترونیک سهام در آمریکا، 0،69 درصد و به 5287,28 واحد رسید.
پیروزی ترامپ همانند صاعقه ای از تهدیدها بر ایالات متحده و فراتر از آن وارد شد. یکی از بیشترین زمینه های تحت تاثیر قرار گرفته، روابط تجاری بین المللی در میان بازارهای متاثر و بالقوه است. در حالی که اصول حفظ منافع تجارت داخلی یکی از موضوعات بحث برانگیز کاندیداتوری ترامپ بود.
ترامپ در سخنرانی هایش اظهار کرده بود: «نمی توانیم به چنین وضعی ادامه دهیم که چین کشور ما را غارت کند. این کاری است که چین انجام می دهد. این بزرگ ترین غارت در طول تاریخ است.» او تهدید کرده است که جریمه ای برای عوارض گمرکی در رابطه با واردات چین (45 درصد) و مکزیک (35 درصد) وضع خواهد کرد. توافقنامه موجود مبنی بر تجارت آزاد را پاره و کشورش را از مجموع اعضای سازمان تجارت جهانی خارج خواهد کرد.
البته باید گفت خسارات ناشی از خروج از سازمان تجارت جهانی دست کمی از خسارات خارج شدن از اتحادیه اروپا ندارد و به همان میزان رسانه ها را درگیر خواهد کرد.
نخستین قربانی سخنرانی مرتبط با حفظ منافع تجارت داخلی ترامپ، شراکت ترانس-پسیفیک در نظر گرفته می شود. حملات ترامپ در گفته هایش جای شکی باقی نمی گذارد که این توافقنامه هیچ گاه تصویب نخواهد شد و به دست فراموشی تاریخ تجارت سپرده خواهد شد.
اما مسئله مهم ترک چنین توافقنامه هایی نیست که البته بالقوه در حال رخ دادن است، مسئله این است که سیاست های ترامپ چه بر سر موسسات موجود و نوپا خواهد آورد.
حتی قرارداد تجارت آزاد آمریکای شمالی و به خصوص مکزیک، مورد حملات و نیش و کنایه های ترامپ قرار گرفتند. او هدفش این است که عوارض گمرکی 45 درصدی را برای محصولات چینی وضع کند.
ترامپ اعلام کرده که نخستین روزی که آغاز به کار کند، اقداماتش علیه چین را به راه می اندازد، اما ایالات متحده دیگر ابرقدرت رقابت های اقتصادی نیست و این تهدیدات ممکن است به جای امتیازات، تلفاتی را به همراه داشته باشد.