گفت‌وگوی «فرصت امروز» با امین آذریان، کارشناس و تحلیلگر کارگزاری بانک کشاورزی / بازار سهام، شکست مذاکرات را پیشخور کرده است

مذاکرات هسته‌ای در وین با شرایط نفس‌گیر خود مواجه شده است. فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه می‌گوید: همیشه سخت‌ترین قسمت مسابقه، 100 متر آخر آن است اما گویا آمریکایی‌ها ترجیح می‌دهند این صدمتر را با «اسب‌هایی جدید» ادامه دهند. همین موضوع موجب شده که گمانه‌های مختلفی در مورد نتیجه مذاکرات مطرح شود. اگرچه جو غالب با خوشبینی نسبت به مذاکرات است اما احتمال به بن‌بست رسیدن مذاکرات هم دور از ذهن نیست.

در این میان بازار سهام شرایط ناهمواری را پیش‌رو دارد احتمالا این هفته با بازخورد منفی بازار در مورد مذاکرات هم روبه‌رو باشیم؛ مگر اینکه اخبار جدیدی از باز شدن گره مذاکرات مطرح شود. امین آذریان، مسئول ارتباطات و روابط عمومی و آموزش کارگزاری بانک کشاورزی معتقد است که بازار سهام آثار منفی مذاکرات را در 18 ماه گذشته پیشخور کرده و در صورت شکست مذاکرات ریزش سنگینی در انتظار بازار نیست. گفت‌وگوی ما را با وی بخوانید.

***

بازار سهام تحت تأثیر اخبار هسته‌ای روزهای حساسی را پشت سر می‌گذارد. آیا با این ایده موافق هستید که بازار سهام در حال پیشخور کردن خبر توافق است؟

بازار سرمایه در این روزهای داغ بورس در حالی در کانال 66 هزار واحدی در حال نوسان است که سهامداران در انتظار توافق نهایی هستند و بعضاً رفتارهای هیجانی از خود بروز می‌دهند. باید مدنظر داشته باشیم که برداشته شدن تحریم‌ها و ورود سرمایه‌گذاران خارجی به محض حصول توافق هسته‌ای، دوراز ذهن است و این مسئله زمانبر خواهد بود. اگرچه، انتظار می‌رود بازار دستخوش نوسانات مثبت شود که مقطعی خواهد بود. در حال حاضر، سهامداران شاهد 18 ماه افت پی‌در‌پی بازار بودند. از روند مذاکرات هسته‌ای در صورت تمدید چند روزه از رشد بازار توقعاتی دارند که شاید بازار با رشد 5 الی 10 درصدی روبه‌رو خواهد شد آن هم فقط به دلیل پایین بودن قیمت سهام‌ها با ارزش بازار و توقعاتی که از آن شرکت‌ها هست و در این ماه که فصل مجامع شرکت‌ها است شرکت‌ها نمی‌توانند سودهای خوبی را از عملکرد یک سال گذشته خود با وجود تحریم‌ها اعلام کنند.

در شرایط فعلی بازار حتی اگر توافق مورد انتظار هم حاصل نشود، بدون بررسی جزییات صورت‌های مالی شرکت‌ها می‌توان گفت بازار به دلیل پیشخور کردن نتیجه نامطلوب مذاکرات و با توجه به افت قیمت اکثر سهام‌ها در این روزها نوسانات مثبت حتی کم حجم را تجربه خواهد کرد. در حال حاضر، درباره نتیجه مذاكرات، اخبار ضدونقیض منتشر می‌شود، اما تجربه نشان داده تا وقتی خبر قطعی از مذاکرات بیرون نیاید، هیچ‌کدام از این اخبار منبع درستی برای تصمیم‌گیری نیست. سهامداران با توجه به شرایط فعلی باید نسبت به ریسک‌پذیری خود سرمایه‌گذاری کنند و چون خبر قطعی از مذاکرات در دست نیست باید با احتیاط لازم به خرید اقدام کنند.

اگر مذاكرات موافقت حاصل شود، با توجه به نتایج رفع تحریم‌ها بر کلیت صنایع بورسی و انتظار از ورود سرمایه‌گذاران خارجی در آینده نزدیک انتظار رشد قیمتی سهام را خواهیم داشت و با از بین رفتن تحریم پول‌ها و دارایی‌های بلوکه شده، دیون دولت به بانک‌ها و بانک‌ها به بانک مرکزی کاهش یافته و در نتیجه شاهد کاهش سود بانکی و همچنین گسترش جو خوشبینی ناشی از توافق، خواهیم بود. اگر مذاکرات مثبت باشد که بازار با رشد بهتری روبه‌رو می‌شود.

درصورت حصول توافق شاخص کل بورس تا چه اندازه‌ای می‌تواند افزایش پیدا کند؟

در صورت توافق هسته‌ای نمی‌توان به درستی پیش‌بینی کرد که بازار تا چه اندازه رشد می‌کند. اما در کوتاه‌مدت انتظار می‌رود که بازار رشدی حدود 10درصد را تجربه کند. اگر مقدار تعادلی شاخص برابر با 66هزار واحد در نظر گرفته شود، شاخص می‌تواند به حدود71هزار واحد برسد. این میزان می‌تواند برای شاخص در نخستین گام و در کوتاه‌مدت، مقدار معقولی باشد، زیرا هنوز رکود اقتصادی وجود دارد و سود شرکت‌ها کاهش یافته است. از طرفی نیروهای بازدارنده نیز برای جلوگیری از رشد وجود خواهند داشت. در شرایط حاضر بدون جذب نقدینگی از دیگر بخش‌های اقتصادی، انتظار شاخص 71 هزار واحدی با اعلام توافق دور از دسترس نیست؛ اما مقدار بالاتر از آن نیازمند جذب نقدینگی از دیگر بخش‌های اقتصاد و ورود نقدینگی خواهد بود.

جدا از بحث مذاکرات هسته‌ای، از نظر بنیادی آیا شرکت‌های بورسی توان آن را دارند که به یک رشد با ثبات ادامه دهند؟

در تحلیل بنیادی سرمایه‌گذاران ابتدا اقتصاد و بازار را به‌عنوان یک کل، تجزیه و تحلیل می‌کنند تا بتوانند زمان مناسب برای سرمایه‌گذاری تشخیص دهند. سپس به تحلیل صنایع یا بخش‌هایی از اقتصاد می‌پردازند که دارای چشم‌اندازهای آتی مناسبی هستند. در خاتمه اگر تحلیلگر به این نتیجه برسد که زمان سرمایه‌گذاری مناسب است و صنایع مناسبی با بازده بالایی در چرخه اقتصاد فعالیت می‌کنند، به تحلیل شرکت‌ها می‌پردازد. در حال حاضر، شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو هستند، گروه نفتی‌ها به دلیل کاهش قیمت نفت جهانی، گروه بانکی‌ها به دلیل بسته شدن منابع آنها و گروه دارویی‌ها به دلیل خرید‌های گران مواد‌های اولیه تأثیر بسزایی روی شرکت‌ها می‌گذارد و شرکت‌ها نمی‌توانند از ظرفیت‌های تولید خود به‌صورت کامل بهره لازم را ببرند.

مولفه‌های تأثیر‌گذار مثل قیمت نفت و تصمیم‌های اقتصادی دولت چه دورنمایی را در برابر بازار سهام قرار می‌دهد؟

بازار جهانی نفت سریع‌ترین واکنش را میان بازارها نشان می‌دهد، به‌صورتی که به محض اعلام بیانیه لوزان قیمت جهانی نفت با کاهش 2درصدی مواجه شد. با اجرایی شدن بیانیه لوزان روند نزولی قیمت نفت تشدید می‌شود. اما با تعلیق یا توقف تحریم‌ها ایران می‌تواند نقش بیشتری در بازار جهانی نفت ایفا کند. در حال حاضر میزان تولید نفت ایران حدود 2.7‌میلیون بشکه است که یک‌میلیون بشکه آن صادر می‌شود. این رقم فاصله زیادی با رقم صادراتی ایران در زمان پیش از تحریم‌ها دارد.بازار نفت بازاری در انتظار است، نه می‌تواند شرکای جدیدی را بپذیرد و نه در زمان حال ‌توان ایستادن روی نقطه فعلی را دارد. سال گذشته پیش‌بینی‌های مختلفی در مورد این بازار اعلام می‌شد، اما شاید مهم‌ترین ‌شرط با این پیش‌بینی‌ها، رسیدن به یک توافق هسته‌ای ارتباط با ایران و کشورهای غربی بود.

هرچند که تفاهم حاصل شده میان ایران و1+5 هنوز بار حقوقی به خود نگرفته اما به نظر می‌رسد که بازار نفت بیش از هر زمان دیگری تحت تأثیر قرار گرفته است. شرایط فعلی بازار نفت را شرایط انتظار میان دو وضعیت قبلی و پیش‌رو می‌دانند اما بیشترین پیش‌بینی که این روزها در مورد این بازار می‌شود، نوسانات افزایشی است. نکته مهم دیگر مربوط به زمان رسیدن به توافق قطعی و برداشته‌شدن کامل تحریم‌ها است که در تفاهم لوزان نیز به آن اشاره شده است. بازار نفت ایران سعی دارد سهم خود را در بازار جهانی به دست ‌آورد و در چنین شرایطی، قیمت نفت دوباره به قیمت‌های رو به افزایش بازمی‌گردد.

مسکن: در سال 94 این بازار با روند خیلی کند و آهسته پیش رفت به‌صورتی که به‌صورت ساده از معاملات بنگاه‌های معاملاتی قابل رویت بود تاریخچه بازار مسکن با فراز و فرودهای قابل توجهی همراه بوده است. با یک نگاه دقیق می‌توان نتیجه گرفت که بازار مسکن از یک رفتار تکراری پیروی می‌کند و البته مذاکرات نیز از آشفتگی بازارهای دیگر نیز بی‌تأثیر نیست و به‌صورت دوره‌ای وارد فازهای رکود و رونق شده است. رونق و رکود در بازار مسکن مانند سایر بازارها در نتیجه کنش متقابل نیروهای عرضه و تقاضا شکل می‌گیرد که در صورت توافق نیز گمان بر این است که نقدینگی به سمت بازار‌های دیگر سوق پیدا می‌کند. قطعاً رونق در معاملات و تولید مسکن خواهیم داشت اما این رونق در سال‌جاری امکان‌پذیر نخواهد بود و امسال بازار مصرف است نه سرمایه‌گذاری، بازار برای کسب سود از قبال خریدوفروش مناسب نیست این بازار برای کسانی مفید است که با دید بلند‌مدت خرید کنند چون قطعاً در سال‌های آینده رشدخوب و بسزایی خواهد داشت.

خــودرو: پیــش‌فــروش خودروهای خارجی با مدل یک سال بالاتر در روزهای پایانی سال93 تا حدی رونق را به بازار خودرو بازگرداند. در همین رابطه آمار‌ها از رشد تولید خودرو در سال 93 حکایت دارد و از سوی دیگر ثبات نسبی قیمت در بازار ساکن شد. از طرف دیگر، ورود خودروساز‌های خارجی و مخصوصا چینی در ایران بازار را به سمت خود سوق داده است.