سومین همایش مشترک انجمن مدیریت ایران و دانشگاه خاتم، با عنوان همایش علمی-کاربردی اقتصاد مقاومتی در 28 دی، در دانشگاه خاتم و با حضور استادان برجسته کشور، اقتصاددانان، اعضای انجمنهای علمی، اعضای انجمن مدیریت ایران، کارشناسان و جمعی از دانشجویان برگزار شد. به گزارش روابط عمومی بانک پاسارگاد در این همایش دکتر فیروزه خلعتبری، اقتصاددان برجسته کشور و جهان گفت: در حقیقت مقابله با ضربهها و آسیبپذیری منتهی به از دست دادن هویت ساختاری و زائل شدن پایداری، آن چیزی است که اقتصاد مقاومتی میخواهد.
بر این اساس باید عواملی که باعث میشوند در اقتصاد مقاومتی هویت ساختاری و پایداری یک مملکت یا یک بنگاه از دست برود، شناسایی شده و پیش از آنکه این عوامل بتوانند بر ما غالب شوند و آسیب برسانند، بتوانیم راه مقابله و ایستادگی در مقابل آن را شناسایی کنیم. وی افزود: امروز در سطح دنیا، مقامهای نظارتی و تنظیمی بحث مقاومت و ایجاد قدرت آن را در سطح بنگاهها و دستگاهها مطرح کرده و مورد توجه قرار دادهاند. در این راستا اعتقاد دارند که این مقاومت باید سازمانیافته شود، چراکه مقاومت حتی از رشد نیز مهمتر است.
بانوی اقتصاددان ادامه داد: ریشه مقاومت، قابلیت پیشبینیکردن و اصلاح ضربهها و اختلالاتی است که ممکن است ساختار را تخریب کند یا پایداری را از بین ببرد. بنابراین آنچه ما میخواهیم این است که ظرفیتهای بالقوهای در اقتصاد ایجاد شود تا بتواند خطر تخریب ساختار و زائل شدن پایداری را از بین ببرد.دکتر خلعتبری خاطرنشان کرد: در این مسیر یک پیشنیاز پایهای وجود دارد و آن ایجاد زمینه و فرصت مناسب برای نقشآفرینی کل مردم جامعه و همه فعالان اقتصادی و همچنین مشارکت حداکثری همه آحاد مردم است.
هر نفری که ما از سیستم اقتصادی کنار میگذاریم، یک نفر است که میتواند به ما آسیب برساند. وی در مورد منطق این پیشنیاز ادامه داد: منطق این پیشنیاز این است که مقاومت، جمعپذیر نیست. قدرت مقاومت هر جامعه معادل قدرت مقاومت ضعیفترین حلقه آن است. پس باید همه آحاد مردم جامعه مشارکت کنند تا مقاومسازی به صورت همافزوده حاصل شود و همه توانمندتر شوند.
دکتر خلعتبری درخصوص پیشنیازهای محیطی تصریح کرد: حفظ دستاوردهای کشور، تداوم پیشرفت، تحقق آرمانها و اصول قانون اساسی، تحقق سند چشمانداز 20 ساله، پویا و پیشرو بودن اقتصاد و برقرارسازی الگویی الهامبخش از نظام اقتصادی اسلام از جمله پیشنیازهای محیطی اقتصاد مقاومتی است.
وی در ادامه درخصوص ضرورتها و منطق این پیشنیازهای محیطی تأکید کرد: تداوم زندگی، حفظ انسجام در جریان زمان و ایجاد وحدت و پیوستگی ملی از جمله این موارد هستند. چراکه اگر این سه عامل وجود نداشته باشد، اقتصاد مقاومتی نمیتواند پا بگیرد. باید توجه کنیم که آنچه تحت عنوان پیشنیازهای محیطی ذکر شد، مخصوص کشور ایران است و ممکن است در سایر کشورها و محیطها صدق نکند. وی در ادامه درخصوص پیشنیازهای مدیریتی اقتصاد مقاومتی ادامه داد: درونزاسازی روندهای اقتصادی و برونگرا بودن نگاه مسئولان در اقتصاد در زمره پیشنیازهای مدیریتی قرار دادند.
این موارد در راستای ایجاد توان رقابت و کوتاهکردن دوره اثرپذیری از ضربه در نظر گرفته شدهاند. وی ضمن ارائه تعریفی دیگر از اقتصاد مقاومتی که بیان میکند این اقتصاد، اقتصادی است که ظرف کوتاهترین مدت، ضربهها را در خود حل میکند و به مسیر رشد بازگشته و شروع به پویایی و بالندگی میکند، افزود: داشتن نقشه راه برای عرصههای مختلف جزو الزامات ساختاری اقتصاد مقاومتی است. وی در تعریف نقشه راه خاطرنشان کرد: نقشه راه تصویر وضعیت در میانمدت را مشخص میکند و عوامل نامنتظر را کاهش میدهد.
وقتی بدانیم کجا میرویم، انتظار آن را نیز داریم. وی ادامه داد: برنامهریزی برای مقاومت یک برنامهریزی بسیار ویژه است. بهرهوری، زیرساختهای درست، تجهیز منابع، عدالت بنیانی و دانشبنیانی، ابزارهای ما در برنامهریزی برای مقاومت هستند. نقشه راه به ما نشان میدهد که چگونه با توجه به ابزارهایمان، به محدوده مقاومتی خواهیم رسید. وی درخصوص مدیریت مقاومت ادامه داد: ما چهار نوع ماهیت مدیریت داریم که عبارتند از مدیریت تداوم، مدیریت امنیت، مدیریت خطرهای مخرب ساختار و مخل پایداری، مدیریت بحران و مدیریت اضطرار.
بهعنوان مثال وضعیت آب کشور، به مدیریت بحران نیاز دارد. برقراری عدالت و عدالتمحوری، مدیریت امنیت نیاز دارد. جامعه ناراضی، جامعهای پایدار نیست. مدیریت انرژی، مدیریت تداوم است. وضعیت بودجه، مدیریت اضطرار است، چراکه در صورت عدم مدیریت، قدم بعدی بحران است. ماهیت مدیریت مورد نیاز، در ابتدا باید در نقشه راه مشخص شود. وی تأکید کرد: جامعه باید برداشت خود را نسبت به مقاومسازی اصلاح کند و مقاومت به یک باور در زندگی تبدیل شود.
این باور باید در تمام سطوح از خرد تا کلان نهادینه شده و به صورت یک الزام به کار گرفته شود، در غیراین صورت کاری پیش نمیرود. وی درخصوص طراحی رویه مقاومت خاطرنشان کرد: الزام به طراحی رویه مقاومت یکی از موارد کلیدی است که هر کشور یا هویت باید رویه ویژه خود را طراحی و اجرا کند. باید توجه داشت که چارچوب رویهگذاری نیز استاندارد است.
وی درخصوص مراحل مقاومسازی ادامه داد: گام نخست برنامهریزی برای ظرفیتسازی است که تدوین راهبرد و تعیین سیاستها برای ایجاد ظرفیت پیشگامی را شامل میشود. وقتی این ظرفیت ایجاد شد گام دوم برنامهریزی برای حفظ این ظرفیت در قالبی پویا و پایاست. در مورد ایران مرحله دوم شامل دورهای تا زمان چشمانداز و بعد از آن آینده درازمدت است.