آنچه انجام شده، اشتباه بوده

سال‌هاست که بخشی از بودجه دولت از محل دریافت عوارض تعرفه واردات کالاست که به بهانه حمایت از تولید انجام می‌شود، اما واقعا تاثیر دریافت تعرفه در حمایت از تولید چه بوده است؟ چه استفاده‌ای از این‌گونه حمایت نصیب تولید شده است؟ حتی یک ریال از تعرفه دریافتی به بهانه حمایت از تولید برای رفع مشکلات تولید هزینه نشده و نمی‌شود، بلکه تعرفه خود باعث افزایش قیمت تمام شده مواد اولیه و کارگر و ماشین‌آلات تولید شده و در نتیجه قیمت تمام شده کالای تولید داخل افزایش یافته و باعث شده تولید داخل نتواند با تولید مشابه خارجی رقابت کند.

به‌عنوان مثال وقتی یک شرکت تولیدی داخل کشور باید برای خرید خودروی سبک و سنگین مورد استفاده تولید خود دو برابر شرکت مشابه خارجی به‌خصوص چین و ترکیه و... پرداخت داشته باشد، چگونه می‌تواند قیمت تمام شده خود را به قیمت تمام شده رقبای خارجی در همان کشورها نزدیک کند؟ شیوه فعلی دریافت و هزینه تعرفه به بهانه حمایت از تولید باعث افزایش شدید قیمت تمام شده کالای تولید داخل شده و دور باطلی را به راه انداخته تا هیچ‌گاه بهای تمام شده کالای داخلی قادر به رقابت با قیمت تمام شده کالای خارجی نباشد.چندی پیش مطلبی در خصوص مشکلات تولید مرغ و تخم‌مرغ منتشر شده بود که رییس اتحادیه تولید‌کنندگان تخم‌مرغ از افزایش قیمت نهاده‌های تولید شکایت داشت.

چندی بعد مطلبی را در جای دیگر مطالعه کردم که نوشته بود قرار است به منظور حمایت از صنایع روغن‌کشی، تعرفه قابل توجهی از واردات کنجاله سویا دریافت و به حساب دولت واریز شود تا روغن‌کشی‌ها بتوانند کنجاله تولیدی خود را گران‌تر به مرغداران و دامداران بفروشند یعنی همان دور باطل ادامه یابد و قیمت تمام شده دان مرغ به بهانه حمایت تعرفه‌ای از صنایع روغن‌کشی افزایش یابد و مرغدار و مصرف‌کننده مرغ و تخم‌مرغ زیان آن را بپردازند، تا بیش از پیش شاهد نابودی صنعت دام و طیور و افزایش تورم در بهای مواد غذایی مهم مردم باشیم.

این شیوه تعرفه‌گیری به بهانه حمایت از تولید سال‌هاست باعث همان مثال معروف «تو بگرد تا من بگردم» بوده و خواهد بود. پیش از این در یادداشتی نوشتیم حمایت تعرفه‌ای از تولید زمانی موثر خواهد بود که دولت درآمد حاصل از تعرفه را هدفمند هزینه کند؛ مثلا تعرفه دریافتی از واردات خودرو را با برنامه به صنعت خودرو اختصاص دهد تا این صنعت بتواند در یک زمانبندی مشخص خود را به پای صنایع تولیدی خارجی برساند.

ضمن اینکه دولت به نمایندگی از مردم تعهد و تضمین لازم را از خودروسازان بگیرد و به مردم بگوید قرار است پنج سال خودروی گران بخرند تا از صنعت تولید خودروی داخل حمایت شود؛ بعد از پنج سال نیز خودروی داخل و خارج را بدون تفاوت قیمت تعرفه‌ای استفاده کنند. دریافت تعرفه برای تامین بودجه دولت به بهانه حمایت از تولید نابود‌کننده تولید داخل و صادرات کشور است، لذا باید متوقف شود. آنچه تاکنون انجام شده، اشتباه بوده است، چرا که باعث شده بعد از سال‌ها حمایت صد در صدی تعرفه‌ای از صنعت خودرو، این صنعت نتواند قدمی به جلو بردارد.

مدیر و رییس کمیسیون تجارت