ابتدای سالجاری محمدرضا نعمت زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت، در جلسهای با فعالان صنایع لوازم خانگی بر توسعه کیفیت و صادرات در این صنعت تأکید ویژه کرد و این نکته را در جلسهای که با خودروسازان داشت مجددا مورد تأکید قرار داد. در همین راستا با حبیبالله انصاری، دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران، درباره شرایط فعلی صنایع لوازم خانگی ایران گفتوگو کردیم.
چرا صنایع لوازم خانگی تا این حد اهمیت دارد؟
صنعت لوازم خانگی یکی از متنوعترین صنایع کشور است که صنایع بسیار دیگری را در خود درگیر میکند. نیاز مردم به این صنعت قطعی است به همین دلیل جزو رشتههای شتابدهنده توسعه اقتصادی است. صنایع لوازم خانگی برای صنایعی نظیر فولاد، پتروشیمی، مس و آلومینیوم ایجاد ارزشافزوده میکند که یکی از دغدغههای مهم امروز صنایع ماست.
کیفیت کالاهای ایرانی را چگونه ارزیابی میکنید؟
در بحث لوازم خانگی، یک روند کیفیتی از چندین سال پیش آغاز شده است. مثلا شما امروز اگر بخواهید آبگرمکن خریداری کنید، به هیچ عنوان سراغ کالای خارجی نمیروید، بنابراین امروز کیفیت در برخی از لوازم خانگی به حدی رسیده که با تعریف اولیه کیفیت مطابقت دارد یا امروز در حال تولید تلویزیونهای الایدی و السیدی هستیم که کیفیتشان در حد قابل قبولی است. در تولید یخچال در حد بسیار خوبی هستیم و همچنین بهترین شرایط را برای تولید کریستال داریم اما به این معنا نیست که بگوییم امروز به بالاترین حد کیفیت در صنایع لوازم خانگی رسیدهایم اما امروز نمیتوان گفت که ما کالای خارجی خریداری میکنیم چون کالای ایرانی کیفیت ندارد چون اکثر کالاهای ایرانی از نظر امکانات و کیفیت در حد کالاهای خارجی هستند.
تولید باید دارای دو شاخصه کیفیت و قیمت باشد که البته کیفیت بر قیمت مقدم است. بنابراین باید تلاش ما این باشد که کالایی که تولید میکنیم در ابعاد مختلف برای مشتری تضمین کیفیت داشته باشد. قطعا برای اینکه ما بتوانیم به کیفیت برسیم باید قطعات و مواد اولیه با کیفیت داشته باشیم. یک تولیدکننده نمیتواند کالای با کیفیت تولید کند در حالیکه قطعه با کیفیت در اختیار ندارد.
پس چرا هنوز انتخاب بیشتر مردم در لوازم خانگی، کالاهای خارجی است؟
نکته اساسی اینجاست که ما باید فرهنگ استفاده از کالاهای خارجی و ذهنیت خود را به استفاده از لوازم خانگی ملی تغییر دهیم. این واقعیتی است که باید بپذیریم و روی آن کار کنیم. امروز خرید تولیدات ملی مساوی است با استفاده از سرمایهگذاریهایی که انجام شده، توسعه سرمایهگذاریها که مهمترین نیاز صنایع است، توسعه اشتغال و افزایش درآمد و همچنین جلوگیری از خروج ارز را در پی دارد. اما متأسفانه ما هنوز شاهد این هستیم که بسیاری بدون توجه به تعریف اصلی کیفیت و فقط به دلیل نوع نگاه موجود به سمت استفاده از کالاهای خارجی میروند. امروز بیش از 70 درصد نیاز جامعه را تولیدات داخل تأمین میکنند.
فکر میکنید که لوازم خانگی ایرانی به حدی رسیده است که در بازارهای خارجی قابلیت رقابت داشته باشد؟
بله. مثلا آبگرمکن ما به ایتالیا صادر میشود، اجاقگاز و کولر به کشورهایی نظیر عراق، افغانستان و سودان صادر میشود. تا هشت سال پیش میزان صادرات لوازم خانگی ما بسیار کم بود اما امروز به مرز 300 میلیون دلار رسیده است البته این رقم منهای میزان صادرات ظروف و قطعات لوازم خانگی است پس ما شرایط را برای توسعه صادرات داریم.
با توجه به تاکیدات وزیر صنعت مبنی بر توسعه صادرات، بسیاری صنایع در حال تعریف بازار هدف برای خود هستند. آیا صنایع لوازم خانگی هم بازارهای هدف را برای خود تعریف کردهاند؟
عراق و افغانستان دو بازار مهم هدف ما هستند. البته اعتقاد من این است که نباید همه تمرکز خود را به این بازارها معطوف کنیم، بلکه باید بازارهای تازه را برای خود تعریف کنیم. آفریقا یکی از بازارهایی است که ما باید به آن ورود کنیم و برای تحقق این اهداف نیاز به مطالعه و بررسی است.