آخوندی: دوران اقتصاد مارکسیستی سرآمده است

وقتی حدود 10 روز قبل شرکت راه‌آهن رسما اعلام کرد با پیشنهاد شرکت‌های حمل‌و‌نقل ریلی برای افزایش نرخ بلیت قطار موافقت کرده کمتر گمان می‌رفت که این مصوبه به ظاهر ساده، حواشی و مشکلات زیادی پیدا کند؛ مشکلاتی که حالا باعث شده پای وزیر راه و شهرسازی نیز به این موضوع باز شود تا مسئله افزایش قیمت بلیت قطار ماهیت وجود یک نهاد در اقتصاد ایران را زیر سوال ببرد.

ماجرا از جایی شروع شد که معاون مسافری راه‌آهن اعلام کرد هیات‌مدیره این شرکت پس از چند ماه بررسی و گمانه‌زنی موافقت کرده تا قیمت بلیت قطار به طور میانگین حدود 8درصد افزایش یابد. راه‌آهن اعلام کرد این نرخ‌ها از پیش فروش بعدی آغاز می‌شوند و نرخ بلیت‌های فروخته شده تغییر نمی‌کنند.

پس از این تغییر شرکت‌های حمل‌و‌نقل ریلی هرچند اعلام کردند این نرخ‌ها هنوز با ایده‌آل متفاوت است، اما قدری فضا را برای باقی ماندن سرمایه‌گذاران در این عرصه تقویت می‌کند. مدیرعامل شرکت حمل‌ونقل ریلی رجا در این‌باره گفت: با سازوکار جدیدی که شرکت راه‌آهن طراحی کرده می‌توان گفت بخشی از خواسته‌های اصلی شرکت حمل‌ونقل ریلی اجرایی شده است.

هرچند بازار بلیت قطار آماده می‌شد خود را با نرخ‌های جدید سازگار کند، اما ناگهان اظهار‌نظری جدید شرایط را تغییر داد. در شرایطی که راه‌آهن به‌عنوان نهاد حاکمیتی دولت در عرصه ریلی موافقت خود را با افزایش نرخ‌ها اعلام کرده بود اما ناگهان یک سازمان دولتی دیگر خود را درگیر ماجرا کرد تا جایی که سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان رسما اعلام کرد این کار غیر‌قانونی است.

واکنش‌ها نسبت به این صحبت دوگانه بود. از یک سو رئیس هیات‌مدیره انجمن صنفی شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی اعلام کرد شرکت‌های خصوصی فعال حمل‌و‌نقل مسافری راه‌آهن فروش بلیت قطار را در حال حاضر با توجه به ادعای سازمان حمایت حقوق مصرف‌کننده و تولید‌کننده با تخفیف به مشتریان عرضه می‌کنند تا این مشکل با مذاکرات بین طرفین برطرف شود و از سوی دیگر شرکت راه‌آهن در قالب بیانیه‌ای رسمی وارد عمل شد و با اعلام اینکه قیمت بلیت قطار از سوی شرکت‌های بخش خصوصی تعیین می‌شود و پس از تایید شرکت راه‌آهن به‌عنوان نهاد تخصصی و مسئول توسعه حمل‌و‌نقل ریلی کشور به مرحله اجرا گذاشته می‌شود رسما اجرای نرخ‌های جدید را نهایی در نظر گرفت.

بساط سازمان حمایت باید جمع شود

هرچند واکنش جدی شرکت راه‌آهن نسبت به موضع سازمان حمایت نشان از آن داشت که این شرکت به راحتی عرصه را خالی نخواهد کرد اما واکنش جدی وزیر راه نشان از آن دارد که آخوندی با استفاده از این فرصت اهدافی بزرگ‌تر را در سر می‌پروراند. وزیر راه و شهرسازی روز گذشته در مراسم هفته حمل‌و‌نقل که در شرکت راه‌آهن برگزار شد به انتقاد جدی از رویکردی پرداخت که اساسا نهادی مانند سازمان حمایت را به وجود آورده و از لزوم شکل‌گیری شهامتی گفت که سازمان حمایت و سازمان‌هایی شبیه آن را برای همیشه منحل کند.

آخوندی تاکید کرد: عده‌ای هنوز در این مملکت به دنبال این هستند که با توسل به تعالیم مارکسیسم و سوسیالیسم سیستم‌های قیمت‌گذاری کمونیسمی را در کشور پیاده کنند و این بساطی که حضرات به راه انداخته‌اند آیا غیر‌از تعالیم مارکس است؟ دست در جیب خلق‌الله کرده‌اند و پز طرفداری مردم را می‌دهند. در شرایطی که امام به رهبر وقت شوروی نامه نوشتند و رسما گفتند تاریخ تفکرات مارکسیستی به سر‌آمده است. همه اینها تعالیم مارکس است و کدامیک از این اقدامات مسلمانی به حساب می‌آید. کدام قانون اجازه می‌دهد برای اموال مردم قیمت‌گذاری صورت گیرد. شما چکاره هستید که برای مردم این تصمیم را می‌گیرید؟ چه کسی و چه قانونی به شما این اجازه را داده تا برای مردم نرخ‌گذاری کنید. به هر حال امیدوارم این مسائل حل شود و نکته‌ای که بسیار مهم بود این است که ما نباید به هیچ وجه از مسیری که در آن هستیم دلسرد شویم.

وزیر راه و شهرسازی باقی ماندن این تفکر را مشکل جدی اقتصاد ایران دانست و گفت: ۲۵ سال است که در همه برنامه‌ها این موارد عنوان شده، ولی هنوز این جریان به سختی مقاومت می‌کند و مانع توسعه می‌شود. اگر مدافع حمایت از حقوق مصرف‌کننده هستند باید به دنبال افزایش کیفیت و رقابت بین عرضه‌کنندگان خدمات باشند و به‌صورت منصفانه این رقابت ایجاد شود نه اینکه کسی بیاید و نرخ بلیت تعیین کند.

آخوندی پا را از این نیز فراتر گذاشت تا از دولتمردان بخواهد کار این تفکر را در اقتصاد ایران یکسره کنند. وزیر راه و شهرسازی عنوان کرد: امیدوارم همکاران من در دولت این شهامت را داشته باشند که پیشنهاد انحلال سازمان‌های قیمت‌گذاری از جمله سازمان حمایت را به مجلس شورای اسلامی ارائه کنند و مجلس شورای اسلامی نیز این همت را داشته باشد تا بساط این دستگاه‌ها را یک بار برای همیشه جمع کند. عده‌ای با تعالیم مارکسیستی و سوسیالیستی سنگ حمایت از مصرف‌کننده و تولیدکننده را به سینه می‌زنند اما دست آنها در جیب مصرف‌کننده است.

لزوم برقراری شرایط رقابتی و عبور از نگاه دولتی در اقتصاد هرچند تاکنون بارها در صحبت‌های آخوندی مورد تاکید قرار گرفته بود اما صحبت‌های روز گذشته وی نشان می‌دهد آخوندی برای محکم کردن جا پای تصمیم‌های خود برای واقعی کردن قیمت‌ها و افزایش سهم بخش خصوصی در عرصه ریلی ثابت‌قدم است، ثباتی که اگر از سوی هیأت وزیران مورد توجه قرار گیرد شاید برای همیشه پرونده سازمان‌هایی مانند سازمان حمایت را ببندد، سازمان‌هایی که به اعتقاد وزیر راه عمر آنها نیز مانند عمر اندیشه‌های مارکسیستی به سر آمده است.