با توجه به اینکه سازمان ملی استاندارد، قانونگذار و تدوین و تبیینکننده قوانین و ضوابط در تولید موادغذایی کشور است، تمامی کارخانهها و صنایع تولیدکننده موادغذایی موظف به اجرای این قوانین و ضوابط هستند. در موضوع استفاده از خمیرمرغ نیز وضعیت به همینگونه است. سازمان ملی استاندارد از ابتدای دهه 70 (69-70) زمانی که دستگاههای جداکننده گوشت مرغ (سپراتور) وارد کشور شد و در صنایع فرآوردههای گوشتی مورد استفاده قرار گرفت، ضوابط و مقررات استاندارد تولید خمیرمرغ را تدوین کرد و به اجرا گذاشت.
این مقررات تا دهه 80 که قیمت گوشت قرمز افزایش یافت و مصرف گوشت مرغ به دلیل قیمت ارزانتر در فرآوردههای گوشتی بیشتر شد، ادامه داشت و سپس کمیته فنی متشکل از سازمان ملی استاندارد، سازمان دامپزشکی، وزارت بهداشت و انجمن صنفی فرآوردههای گوشتی تشکیل شد و استانداردها را به 90 درصد رساند. از سال 1390 سازمان ملی استاندارد الحاقیهای به استاندارد شماره 2303 فرآوردههای گوشتی مبنیبر افزودن مقررات و ضوابط تولید خمیرمرغ ارائه داد و خواستار قطع موقت تولید این فرآورده سالم شد. این موضوع در تابستان امسال دوباره توسط سازمان ملی استاندارد مطرح شد و در پی آن وزارت بهداشت، تنفس دوهفتهای اعلام کرد تا کمیته فنی مربوط، استانداردها را بازبینی و تکمیل کند.
به این ترتیب صنایع فرآوردههای گوشتی منتظر آخرین نشست و نتایج به دست آمده هستند. اگر این استانداردها نهایی و اجرایی شود ما حاضریم به مصرفکننده تضمین بدهیم فرآوردههای گوشتی که توسط اعضای این انجمن تولید میشود، هیچ مشکل بهداشتی و کیفی نخواهد داشت.
به نظر میرسد دلیل مخالفتهای وزارت بهداشت برای ادامه تولید خمیرمرغ این باشد که کارخانههایی که لاشه مرغ را تحویل میگیرند خودشان خمیرمرغ تولید کنند و قطعهبندها از این کار دست بکشند. سازمان دامپزشکی اما نظر دیگری دارد و میگوید قطعهبندهایی که زیر نظارت این سازمان هستند، هیچ مشکلی برای ادامه کار ندارند و تا زمانی که مقررات و قوانین بهداشتی را رعایت میکنند، نباید تولیدشان متوقف شود.
در این زمینه انجمن صنفی فرآوردههای گوشتی پیشنهاد داده است، مواد تشکیلدهنده محصول تولید شده (سوسیس و کالباس) روی آن درج شود تا مصرفکننده بداند محصولی که استفاده میکند چیست و از دلیل ارزانتر بودن آن آگاه شود. خمیرمرغ تنها به این دلیل ارزانتر است که از پنجدرصد باقیمانده گوشت مرغ روی استخوان تهیه میشود. این ماده در کیفیت و بهداشت تفاوتی با گوشت ران یا سینه مرغ ندارد و باقیمانده گوشتی است که با سپراتور در زیر فشار از استخوان جدا میشود و از نظر کیفیت هیچ تفاوتی با گوشتی که چرخ میشود، ندارد.
در همهجای دنیا این کار بهصورت آشکار انجام میشود و همه از این تکنولوژی بهره میبرند. ما میگوییم اگر استانداردها ناقص است، آن را کامل کنند و به تولیدکننده بدهند که سازمان استاندارد باید قدم آخر را بردارد. ناگفته نماند ایران یکی از کشورهایی است که سختگیرانهترین استانداردها را اجرا میکند، در برخی موارد استانداردهای ما از اروپا و امریکا نیز سختتر است.
انجمن فرآوردههای صنایع گوشتی در اقدامی دیگر حتی پیشنهاد دادهاند که از رنگهای خاصی در تولید فرآوردههایی که با خمیرمرغ تولید میشود استفاده کنند تا مشتری راضی باشد درحالیکه این موضوع به زیان تولیدکننده است. با این تفاسیر و ادامه یافتن ماجرا، تولیدکنندگان فرآوردههای گوشتی کشور همچنان متضرر میشوند و بهاصطلاح چوبی را میخورند که حقشان نیست. این مسئله بهشدت صنعت ما را زیرفشار گذاشته و کارخانهها ضررهای هنگفتی میکنند. همانگونه که آمارها و شواهد نشان میدهد، بیشترین میزان مصرفکننده فرآوردههای گوشتی (سوسیس، کالباس، همبرگر) را جوانان و نوجوانان تشکیل میدهند و هیچ تولیدکننده باشرفی حاضر نمیشود سلامت نسل جوان و آیندهساز کشور را که در میان آنها فرزند، خویشاوند و هممیهنانش هستند به خطر بیندازد.
اینکه برخی از آقایان در برنامههای تلویزیونی اعلام میکنند که کشورهای اروپایی خمیرمرغ ما را برای تولید خوراک دام استفاده میکنند، این ظلم به کارخانهها و صنایع پاکدست کشور است که با دشواریهای موجود به تولید ادامه میدهند تا بخشی از امنیت غذایی کشور را تامین کنند. این در حالی است که بخشی از کارخانههای فرآوردههای گوشتی ما محصولات خود را به اروپا و آسیا صادر میکنند. از اینها گذشته، باید اذعان کرد که سازمان دامپزشکی ایران، یکی از قویترین سازمانهای نظارتی در منطقه است و بسیاری از کشورهای همسایه، در زمینه واردات گوشت از هر کشور و کشتارگاهی که ایران با آنها همکاری میکند، خرید محصول (گوشت) انجام میدهند. به بیانی دیگر، سازمان دامپزشکی ایران از پیشروترین سازمانهای نظارتی در منطقه است و این موضوع را بسیاری از کارشناسان سازمان ملل نیز تاییدمیکنند.
* رییس هیات مدیره انجمن صنفی فرآورده های گوشتی ایران