در حالی که مصوبه منع اشتغال بازنشستگان بین مجلس و شورای نگهبان در حال تبادل است و احتمالاً مراحل نهایی تصویب را سپری می کند؛ نگاهی کارشناسانه به این مصوبه نشان می دهد که هدف گذاری این مصوبه در تفویض بسیاری از مناصب دولتی و اجرایی کشور به نیروهای جوان و خبره به عنوان یک فرصت مناسب برای تجدید قوای دولت و حاکمیت در مسیر پیش رو قلمداد می شود.
همچنین توسعه اشتغال و فراهم نمودن زمینه ارتقای نیروهای خبره و توانمند این امید را در نظام اداری کشور ایجاد خواهد شد که احتمالا قرار است که گردش نخبگان در کشور به شکل موثرتری ایجاد شود؛ به بیان دیگر اگر این مصوبه به شکل مناسبی اجرا شود، می توان امیدوار بود کاست طبقاتی موجود در مناسب دولتی بعد از سال های متمادی شکسته شده و زمینه حضور موثرتر نخبگان در کشور فراهم خواهد شد.
اما در این مصوبه با وجود این نکات مثبت دارای ایرادات و مشکلاتی است که امید است نسبت به تعیین تکلیف این موضوعات نیز تدابیری اندیشیده شود، مثلاً استثناهایی در اشتغال برخی از بازنشستگان و نمایندگان مجلس شورای اسلامی، دیده شده است که این ذهنیت که شاید سلایق شخصی و منافع گروهی برخی افراد بر منافع ملی چربش بیشتری داشته باشد.
از منظری دیگر نیز حذف برخی امتیازات ایثارگران که اتفاقاً لازم است در این مصوبه تمهیداتی برای آنها پیش بینی شود نیز از آسیب هایی است که در این مصوبه دیده می شود.
در حوزه امور ایثارگران و آزادگان تعیین خط و خطوطی مانند تعیین میزان ایثارگری و جانبازی باعث حذف امتیازات برای برخی از این عزیزان شده است که به نظر می رسد فارغ از کمیت آنها باعث تضییع حقوق برخی از آنها می شود.
در این مصوبه با ایجاد معیار مدت زمان اسارت یا میزان ایثارگری عملا برخی از این افراد بدون اینکه توجیه منطقی برای حذف آنها وجود داشته باشد از اشتغال منع شده است. حال سوالی که اینجا مطرح است، با کدامین معیار آزادگان سه سال از این قانون مستثنی می شوند ولی آزادگان دو سال شامل این طرح نمی شوند؟ و یا اینکه جانبازان بالای 50درصد از این مصوبه مستثنی می شوند ولی جانبازان با میزان جانبازی کمتر نمی توانند مشمول استثنا هایی از این مصوبه شوند؟
واقعیت امر این است در تمام کشورهای دنیا به منظور تجلیل از کسانی که در جنگ حضور داشته اند به عنوان قهرمانان ملی تجلیل می کنند و آنها را مورد حمایت قرار می دهند و این موضوع نیز بایستی در کشور ما مطابق فرمایشات صریح بنیانگذار انقلاب اسلامی و مقام معظم رهبری نصب العین همگان قرار گیرد.
ایثارگران و جانبازان جنگ تحمیلی به از اکثریت قریب به اتفاق انسان های مومن، فداکار و کم توقع جامعه محسوب می شوند که همواره نیز در خط مقدم دفاع از نظام و کشور محسوب می شوند که لازم است مسئولین عالی نظام نسبت به احقاق حقوق آنها و جلوگیری از آسیب های معیشتی آنها توجه ویژه ای داشته باشند البته ذکر این موضوع دلیل بر این نیست که نباید معیاری برای سنجش وجود داشته باشد بلکه برعکس قائلیم به اینکه باید براساس معیارهای قانونی و مناسب جایگاه و حقوق ایثارگران و جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی را حراست و حفاظت نمود و این امر بر همه ارکان جامعه و نظام فرض می باشد.
از منظری دیگر به سبب محدودیت های جسمی این عزیزان بسیاری از این افراد امکانی برای حضور در جامعه برای فعالیت ندارند و یا مشکلات مبتلا به آنها امکانی برای نقش آفرینی در عرصه های مختلف اجرایی برای آنها باقی نمی گذارد، ولی همین تعداد محدود باقیمانده را می بایست قدر بدانیم و هر بار با مصوبات رنگ وارنگ و محدودیت آفرین، دچار مشکل نکنیم.
نگاهی آماری به تعداد این عزیزان نیز نشان می دهد که این افراد اگرچه تعداد بسیار محدودی در حدود هزارو پانصد نفر را شامل می شوند و عملاً در ضریب اشتغال کلان کشور در سال که مطابق هدف گذاری های انجام شده توسط دولت (در حدود 700هزار شغل در سال) رقم قابل توجهی به نظر نمی رسد، ولی آسیب های محتمل بر این مصوبه می تواند مشکلات جدی را متوجه این دسته از افراد نماید.
نگاهی به قانون جامع ایثارگران و مقایسه آن با مصوبه مذکور نشان می دهد که این مصوبه از نظر محتوا مغایرت آشکاری با قانون جامع ایثارگران داشته و بر همین اساس موضوع بازنشستگی پیش از موعد و اشتغال مجدد ایثارگران را نیز تحت الشعاع قرار داده و می تواند موجب تضییع حقوق آن دسته از ایثارگران که با سوابق خدمتی کمتر باز نشسته شده و طی قرارداد مجدد مشغول به فعالیت شده اند نیز گردد. چرا که در قانون جامع ایثارگران پیش بینی شده است که ایثارگران می توانند با شرایطی با داشتن 15 یا 20سال بازنشسته شوند و از طریق انعقاد قرارداد دوباره مشغول به کار گردند با این مصوبه فعلی آسیب بسیار زیادی به نظام معیشتی آنها وارد می شود و عملا با این مصوبه تعدادی از این عزیزان از اشتغال مجدد حذف می شوند که لازم است تدابیر لازم برای آنها اندیشیده شود.
لذا از مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان انتظار می رود به منظور تکریم و تجلیل از این عزیزان و پاسداشت ارزش های انقلاب و دفاع مقدس در مصوبه مذکور ترتیبی اتخاذ شود تا حقوق قانونی این عزیزان مورد توجه قرار گرفته و پایمال نگردد.
کارشناس اقتصادی*