چه دلایلی پیام رسان های داخلی را با مشکل مواجه کرده است؟

جدا از موضوع امنیت، بی اعتمادی یا نقض حریم خصوصی، این سوال وجود دارد که آیا کیفیت و نوع طراحی اپلیکیشن های ایرانی هم باعث دلزدگی مردم از آن ها شده است؟

به گزارش ایسنا، حمایت و تقویت پیام رسان ها یا شبکه های اجتماعی داخلی برای رقابت با انواع مشابه خارجی از جمله موضوعاتی است که علاوه بر مجموعه وزارت ارتباطات در جلسات مرکز ملی فضای مجازی هم مورد تاکید رئیس دولت تدبیر و امید قرار گرفته است و شکی نیست که اگر وزارت ارتباطات و متولیان امر در اجرای وظایف خود، موانع موجود بر سر راه پیام رسان های داخلی را بر دارند، آن ها به زودی قله های موفقیت را فتح می کنند.

بدون شک طراحی اپلیکیشن های ایرانی بدون ایراد نیست. البته این موضوع تنها به نمونه های بومی مختص نیست و همه اپلیکیشن ها در نسخه های اولیه خود با مشکلاتی مواجهند اما در راستای فرهنگ سازی کاربران برای استفاده از پیام رسان های داخلی باید به نکات مختلفی توجه شود؛ از جمله اینکه کاربران ما با سیستمی مثل تلگرام آشنا شدند که از ۱۰ سال پیش کارش را آغاز کرده، درحالی که داخلی ها مدت زیادی از فعالیتشان نمی گذرد.

طی مدت کوتاهی که تلگرام فیلتر بود، بعضا اعلام شد که پیام رسان های اجتماعی بومی مشابه آن مانند "سروش"، "بله"، "آی گپ" و، "گپ" رشد کمی و کیفی فوق العاده ای داشته اند. اما طی مصاحبه با مسولان پیام رسان داخلی، آنها موانع و موضوعاتی را مطرح می کنند که قابل بررسی است.

به گفته کارشناسان، منهای ایرادهای فنی برخی اپلیکیشن های داخلی که اغلب سورس کد خود را از تلگرام کپی برداری کرده اند و بعضا به دلیل فیلتر تلگرام و یکی بودن کدها، شاهد هنگ کردن اپ های ایرانی بودیم، موضوع حمایت از این پیام رسان ها جای تامل و توجه دارد.

به عنوان نمونه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در راستای حمایت از پیام رسان های داخلی موظف شده تسهیلات موثر کم بهره و همچنین امکان عرضه خدمات الکترونیک عمومی همچون دولت الکترونیک و خدمات بانکی و شهری را ارائه و در جهت تامین زیرساخت های شبکه ای و ذخیره سازی به داخلی ها کمک کند اما ظاهرا در جریان حمایت پنج میلیاردی از پیام رسان های داخلی که از چند ماه پیش مطرح شده، تا مدت ها خبری از سوی بانک واسط که قرار بود حمایت کند، نبوده است.

از طرفی آنچه در رسانه ها منتشر می شود با این حمایت کاملا متفاوت است؛ حمایت اصلا بدون بهره و بدون سفته و وثیقه بانکی نیست؛ مثلا در این باره، برخی بانکها اعلام کردند برای گرفتن پنج میلیارد تومان وام، باید شش میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان وثیقه در رهن بانک بگذارند. دولتی ها شاید بتوانند وثیقه را تامین کنند، اما شرکت خصوصی نمی تواند به تنهایی وثیقه بگذارد و با آن بازپرداخت های سنگین هم اصلا منطقی نیست که به سمتش بروند.

از سوی دیگر این سوال هم وجود دارد که آیا بزرگ ترین مشکل پیام رسان های داخلی صرفا موضوع مالی است؟ پاسخ قطعا منفی است زیرا حمایت مالی شاید بتواند تنها پنج درصد از مشکلات آنها را حل کند، اما ۹۵ درصد مشکلات دیگری است که ربطی به مسائل مالی ندارد. برای مثال طبق اعلام پیام رسان ها، در بخش انتقال پیام پیام رسان های داخلی با اپراتورها مشکل وجود دارد، در نتیجه تسهیل این موارد خیلی اهمیت دارد.

موضوع بی اعتمادی کاربران به استفاده از پیام رسان های داخلی و بی اعتمادی نسبت به حریم خصوصی و امنیت پیام رسان ها که با توجه به سخنان وزیر ارتباطات هم بزرگترین دلیل بی اعتمادی ها، نقض حریم شخصی، عنوان شده، موضوعی است که بعضا توسط مسئولان و در درازمدت ایجاد شده است. البته شنیده شده برخی پیام رسان های داخلی سعی کردند با موضوع رمزنگاری و تماس P۲P (کاربر به کاربر) و بدون دخالت سرور، این اطمینان را برای کاربر به ارمغان بیاورند که امنیتش تامین است.

در این زمینه مشاهده می کنیم که پیام رسان خارجی مثل تلگرام در این مدت مولتی اکانت ارائه داده و کاربر اکنون از داخلی ها همین انتظار را دارد، چون این کاربر نیازهایش را به روز کرده و باید برای آن فکری کرد. این هم مشکلی است که برای همه پیام رسان های داخلی مطرح شده است.

در نتیجه پیام رسان های ما باید به روز باشند و امکانات شان رفاه و آسودگی را برای کاربر به همراه داشته باشد؛ کاربری که راحت کارهایش را انجام می داده دیگر نباید برای انجام همان کارها دچار سختی شود. بنابراین داخلی های ما با الگو گرفتن از سرویس های خارجی باید آن نیازها را برطرف کنند و آن مدلی برخورد کنند که کاربران دوست دارند.

این در حالی است که به گفته کارشناسان، متاسفانه ۹۰ درصد اپلیکیشن های تولید داخل وارد باز طراحی نمی شوند و نسخه دومی از آنها ساخته نمی شود که باگهای موجود در نسخه قبلی را حل کند و دلیل آن هم ناموفق بودن و عدم استقبال کاربران از نسخه اولیه است.

از سوی دیگر ما برنامه نویسان و اپلیکیشن سازان خبره ای در ایران داریم که بعضا برای شرکت های بزرگ دنیا کدنویسی می کنند اما متاسفانه از آنها در تولیدات داخلی استفاده نمی شود و همین امر باعث شده که شاهد کیفیت پایین برنامه های بومی باشیم.

در هر حال با وجود موارد ذکر شده شاید برخی پیام رسان های ایرانی از طراحی و امکانات منحصربه فردی برخوردار باشند اما این سوال وجود دارد که چرا از آنها هم استقبال نشده است؟ در پاسخ پاید به این موضوع برسیم که در راستای فرهنگ سازی استفاده از داخلی ها، مشکلاتی دیگر هم وجود دارد؛ بعضا نمایندگان و یا برخی مسوولان برای رفع فیلتر تلگرام نامه می زنند، اما کدام یک از آنها در یک پیام رسان داخلی عضو فعال هستند که انتظار دارند مردم بیایند؟ پس ابتدا باید از خود شروع کنیم و بعد از مردم انتظار داشته باشیم. در این راستا شاید یک راهکار بلندمدت برای فرهنگ سازی استفاده از پیام رسان های داخلی، برعهده وزارتخانه ارتباطات و فناوری اطلاعات و یا حتی آموزش و پرورش باشد تا برنامه استفاده از پیام رسان های داخلی در مدارس به طور جدی پیگیری شود.