راهبران تحول آفرین، نه تنها در فرآیند های کار درگیر می شوند، بلکه تمرکزشان روی این است که به دیگر افراد تیم کمک کنند تا آنها نیز در کارهای شان موفق باشند. آیا تاکنون در گروهی بوده اید که در آن فردی با مشخص کردن چشم انداز روشنی از اهداف گروه، اشتیاق به انجام کار و توانایی انرژی بخشیدن به دیگر اعضای گروه، کنترل وضعیت را در دست بگیرد؟ ممکن است به این فرد راهبر تحول آفرین گفته شود. راهبری تحول آفرین یکی از انواع شیوه های راهبری است که می تواند در افراد زیردست تغییرات مثبت ایجاد کند.
در این مطلب با راهبری تحول آفرین بیشتر آشنا می شوید. به گزارش chetor، راهبران تحول آفرین عموما پر انرژی، علاقه مند و مشتاق هستند. این راهبران نه تنها در فرآیند های کار درگیر می شوند، بلکه تمرکزشان روی این است که به دیگر افراد گروه کمک کنند تا آنها نیز در کارهای شان موفق باشند.
پیش زمینه
متخصص راهبری و نویسنده زندگینامه رئیس جمهورها، جیمز مک گرگور بِرنز، برای نخستین بار مفهوم راهبری تحول آفرین را ابداع کرد. بنا به تعریف بِرنز، زمانی می توانیم شاهد راهبری تحول آفرین باشیم که راهبران و زیردستان به پیشرفت یکدیگر کمک کنند و در تقویت روحیه و افزایش انگیزه همدیگر تاثیرگذار باشند. راهبران تحول آفرین با استفاده از قدرت بصیرت و شخصیت شان این توانایی را دارند که الهام بخش زیردستان شان باشند و انتظارات، درک و انگیزه های آنها را برای انجام کار و رسیدن به اهداف تغییر دهند. محقق دیگری به نام برنارد ام باس ایده اولیه برنز را توسعه داد و نظریه شناخته شده راهبری تحول آفرین باس را پایه گذاری کرد. بنابر نظریه باس راهبری تحول آفرین را می توان براساس تاثیرش بر زیردستان تعریف کرد.
به عقیده باس راهبران تحول آفرین از طرف زیردستان شان مورد اعتماد، احترام و تحسین هستند.
اجزای راهبری تحول آفرین
راهبری تحول آفرین در نظریه باس 4 عنصر مجزا دارد:
- تحریک فکری: راهبران تحول آفرین نه تنها وضعیت موجود را به چالش می کشند، بلکه خلاقیت را نیز میان زیردستان شان افزایش می دهند. راهبر، زیردستان را تشویق می کند تا روش های تازه برای انجام کارها و فرصت های جدیدی برای یادگیری کشف کنند.
- ملاحظات فردی: راهبر تحول آفرین، زیردستان را به صورت فردی حمایت و تشویق می کند و برای اینکه در رابطه اش با دیگران فردی حمایت کننده باشد، خطوط ارتباطی را باز می گذارد تا زیردستان برای اشتراک ایده ها احساس راحتی کنند. به این ترتیب، راهبران می توانند از مشارکت منحصر به فرد هر یک از افراد به طور مستقیم تقدیر کنند.
- انگیزش الهام بخش: راهبران تحول آفرین چشم انداز روشنی دارند و می توانند به فعالیت های زیردستان شکل مناسبی بدهند. این راهبران همچنین این تونایی را دارند که به زیردستان کمک کنند تا اشتیاق و انگیزه کافی را برای به ثمر رساندن اهداف کسب کنند.
- تاثیر ایده آل: راهبران تحول آفرین برای زیردستان مانند یک الگوی تقلیدی هستند. از آنجا که زیردستان به راهبر اعتماد دارند و به او احترام می گذارند، راهبر را به عنوان یک الگوی تقلیدی انتخاب می کنند و ایده های او را درون خود می پرورانند.
تاثیرات راهبری تحول آفرین
باس ریگو در نوشته کلاسیک شان درباره راهبری تحول آفرین توضیح می دهد: «راهبران تحول آفرین کسانی هستند که زیردستان را تحریک می کنند و الهام بخش آنها می شوند تا هم به نتایج عالی دست پیدا کنند و هم در این فرآیند ظرفیت های راهبری خود را افزایش دهند. راهبران تحول آفرین با پاسخگویی به نیازهای فردی زیردستان و قدرت بخشیدن به آنها از طریق در نظر گرفتن برخی اهداف فردی شان، به آنها برای رشد و تبدیل شدن به راهبران آینده کمک می کند.»
محققان دریافته اند که این چرخه راهبری می تواند تاثیر مثبتی بر گروه داشته باشد. رونالد ای، روانشناس و متخصص راهبری توضیح می دهد: «شواهد حاصل از تحقیقات به روشنی نشان می دهند گروه هایی که راهبران تحول آفرین آنها را هدایت می کند، عملکرد بهتری دارند و در مقایسه با گروه هایی که با سبک های دیگر راهبری اداره می شوند، از سطح رضایت بیشتری برخوردار هستند». دلیل او این است که راهبران تحول آفرین باور دارند زیردستان شان می توانند کارشان را به بهترین شکل انجام دهند و این باعث می شود که اعضای گروه احساس قدرت کنند.
برای تبدیل شدن به راهبری تحول آفرین چه کارهایی می توان انجام داد؟ متخصصان راهبری پیشنهاد می کنند که داشتن چشم اندازی مثبت و قوی نسبت به آینده نقشی اساسی دارد. نه تنها مهم است که خودتان به این چشم انداز باور داشته باشید، بلکه باید دیگران را نیز تشویق کنید که به چشم انداز شما باور داشته باشند. ویژگی های اساسی دیگری که به ترغیب زیردستان برای رسیدن به اهداف گروه کمک می کنند، عبارتند از باهوش بودن، داشتن اشتیاق، حمایت کردن و معتمد بودن.
ارتباط با رفاه
براساس نتایج یک مطالعه، این نوع راهبری تاثیر مثبتی روی رفاه کارمندان می گذارد. این مطالعه که در مجله سلامت پزشکی و محیطی منتشر شده است، چندین شرکت تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات را در آلمان مطالعه کرده است. محققان از شرکت کنندگان در تحقیق پرسش هایی درباره سبک مدیریت سازمان شان پرسیده اند.سپس براساس کیفیت هایی مانند فراهم کردن محرک های فکری، ارائه بازخورد های مثبت برای عملکرد خوب، راهنمایی با استفاده از مثال و کمک به کارمندان برای اینکه فکر کنند آنها نیز نقشی در جهت رسیدن به اهداف گروه دارند، نمره ای برای راهبری تحول آفرین داده شده است. محققان کشف کرده اند کارمندانی که سطح بالاتری از راهبری تحول آفرین را در کارفرماهای شان تشخیص داده اند، سطح رفاه بالاتری را نیز گزارش داده اند.
محققان عوامل مرتبط با رفاه را همانند فشار کاری، آموزش و سن بررسی کردند که باز هم جالب توجه بود. نویسنده های این تحقیق خلاصه بیان کرده اند: «نتایج این تحقیق نشان می دهد سبک راهبری تحول آفرین که حس اعتماد و معناداری را منتقل می کند، باعث ایجاد چالش های فردی و رشد کارمندان می شود و تاثیر مثبتی روی رفاه می گذارد.»
به کارگیری در دنیای واقعی
نویسنده های این مطالعه بر این باورند که نتایج تحقیق شان مهم است و می تواند به شرکت ها کمک کند تا برنامه های آموزش مدیریت شان را بهبود بخشند و می توان از آنها برای آموزش مهارت های مربوط به راهبری تحول آفرین استفاده کرد. کسب مهارت های ارتباطی مانند حل تعارض ها در محیط کار و تشخیص نیازهای کارمندان بخش بسیار مهمی از راهبری تحول آفرین است. محققان توضیح می دهند: «چنین برنامه های آموزشی می توانند جزئی ضروری برای ارتقای سلامت محیط کار باشند؛ در نتیجه باید به شدت از آنها حمایت شود.»
کلام آخر
سبک راهبری تحول آفرین زمانی بیشترین تاثیر را دارد که به شکلی مناسب به کار گرفته شود، البته شاید برای همه موقعیت ها بهترین انتخاب نباشد. در برخی از موارد، ممکن است گروه ها به سبک های مدیریتی استبدادی تری نیاز داشته باشند که کنترل بیشتری روی آنهاست و جهت مندی بیشتری دارند؛ به ویژه در مواردی که اعضای گروه مهارت کافی ندارند و به نظارت بیشتری نیاز است، توجه به این موضوع ضروری است.