بررسی تطبیقی اتاق بازرگانی ایران و ژاپن

همواره اتاق‌های بازرگانی از اهمیت فراوانی در کشورهای مختلف برخوردار بوده‌اند و این نکته کاملا مشهود است که هرچه کشوری قدم‌های بیشتری به سوی پیشرفت و توسعه برداشته باشد، این اهمیت در رویه عملی کشورها بیشتر مشهود است. بدیهی است منظور از «اهمیت» توجه واقعی و عملی به این امر و وضع قوانین درست برای آن است، نه صرفا حمایت‌هایی در قالب شعار. به این منظور بر آن شدم تا بررسی تطبیقی‌ میان اتاق‌های بازرگانی ایران، آلمان، ژاپن و کره جنوبی داشته باشم.چرا که بررسی رویه آنها در موارد بی‌شماری می‌تواند راه‌گشا باشد. در این قسمت به بررسی اتاق بازرگانی ژاپن و مقایسه آن با اتاق بازرگانی ایران پرداختم.

یکی از گسترده‌ترین اتاق‌های بازرگانی متعلق به کشور ژاپن است، به‌طرزی که تقریبا با داشتن 522 اتاق و 1/5 میلیون نفر عضو ‌دارای گسترده‌ترین شبکه اتاق‌های بازرگانی است. اتاق بازرگانی در ژاپن موسسه‌ای غیر‌دولتی، غیر‌انتفاعی و غیر‌سیاسی تلقی می‌شود و توجه ویژه‌ای به فراهم آوردن بستر مناسب برای رشد و فعالیت بنگاه‌های کوچک و متوسط‌ دارد و برای تحقق عملی این هدف بالغ بر شش هزار متخصص در امور مالیاتی، مدیریتی و مالی همواره آماده ارائه مشاوره به این بنگاه‌ها هستند. متاسفانه اتاق بازرگانی ایران باوجود اینکه ارائه مشاوره به بنگاه‌های کوچک اقتصادی از وظایفش است، تاکنون فعالیت خاصی در این زمینه نداشته است.

ژاپن 20 اتاق مشترک با کشورهای آسیایی دیگر‌دارد، اما با وجود اینکه با ایران فعالیت تجاری زیادی ‌دارد تاکنون اتاق مشترک ایران و ژاپن تشکیل نشده است.

مهم‌ترین نکته‌ای که در اتاق بازرگانی ژاپن جلب توجه می‌کند این است که هریک از اتاق‌ها، چه مستقر در پایتخت و چه مستقر در شهرهای کوچک و بزرگ به شکل مستمر در پی گسترش روابط شهر و منطقه خود در عرصه بین‌المللی هستند و به شکل آزادانه به فعالیت‌های اقتصادی بین‌المللی می‌پردازند.اما متاسفانه در ایران اتاق‌های بازرگانی شهرستان‌ها از انجام فعالیت‌های بین‌المللی ممنوع هستند، مگر پس از کسب اجازه و طی کردن مراحل اداری بسیار. نکته دیگری که به روشنی علت پیشرفت چشمگیر اتاق بازرگانی ژاپن و اقتصاد آن را مشخص می‌سازد، اختصاص دادن بودجه و نیروی محقق فراوان به انجام تحقیقات اقتصادی و تجاری و بلافاصله پس از اتمام آن در اختیار گذاشتن نتیجه هر تحقیق به اتاق‌های شهرستان‌ها است.اما متاسفانه در اتاق بازرگانی ایران به ندرت تحقیقاتی صورت می‌گیرد.

به عقیده من، تفاوت‌های ذکر شده در بالا از مهم‌ترین تقاوت‌ها هستند که با مدنظر قرار دادن آنها می‌توان برنامه‌ای مطابق با اهداف اقتصادی کشورمان تنظیم کرد و بررسی تطبیقی همیشه برای تسریع در راه توسعه راهگشا بوده است.

* عضو اتاق بازرگانی